نگا هی به علت های نا کا می جهادی ها دراداره سازی وحکومت کردن درافغا نستان

بخش چهارم ابرا هیم ورسجی شا نزدهم ماه ثور ، سا ل 1400 دربخش سوم این سلسله نو شته ها ، یاد آورشده بودم که با فرارنا مو فق نجیب به کمک بنان سیوان نما ینده سازمان ملل به بیرون وپنا هنده شدن او به دفترسازمان ملل در کا بل ،هم حکومت هم اداره عامه هم حزب نام نهاد وطن ، متلا شی شد ند. ازاین نگاه که خلقی ها وپرچمی ها به حزب های سیا سی متحول نه شده بود ند وشکل با ندی به خود گرفته بود ند وتو سط ک گ ب وارتش سرخ به قدرت رسیده بود ند ، یعنی ریشه وپا یگاه درتوده های مردم ندا شتند ، با عقب نشینی ارتش سرخ از افغا نستان متلا شی شد ند. طرفه اینکه ، ببرک کارمل دردوره ریا ست جمهوری خود بسیار ملا حظه کاری می کرد تا به آتش تفرقه های قومی درافغا نستان چند قومی دا من زده نه شود. برخلاف کارمل ، نجیب تا که توا نست به نفاق قومی هم درجا معه هم درحزب نام نهاد وطن دامن زد. نفاق انگیزیی که دو دستا ورد داشت: نخست، حکومت پو شا لی اورا متلا شی کرد ؛ دوم ، ژنرال های حزبی را وا دار به گرا یش به جهادی های همتبارشان کرد. دراین همتبارگرای ژنرا ل های با صطلاح چپی، خلقی های اکثرا وزیرستا نی وجنوبی وال با پیوستن به حزب اسلامی حکمتیار ازتبار خود شان پیشگام شد ند. به سخن د یگر،نجیب با کارمل ستیزی ، کمک به کشمکش های قومی ونا بودی کمونیسم افغا نی ودروا قع کمک به متلا شی کردن زندان بی با می بنام افغا نستان کرد که توسط هند بریتا نیا وروسیه تزاری دراخیربازی بزرگ بزرگ شان در سا ل 1880 ترسای سا خته شده بود. زندا نی که تا سا ل 1947 توسط هند بریتا نیا وتا سا ل 1991 توسط اتحاد شوروی ونوکران آن ها نگهداری شد. بنا برآن ، گروه های چند گا نه ی جها دی زندان بی با می فروپا شیده را درروز هشتم ماه ثور 1371 به میراث گرفتند. میراث گیری زندان فروپا شیده توسط جهادی ها درشرا یطی صورت گرفت که پا کستان که هم توزیع کننده کمک های عربستان وامریکا به جها دی ها بود هم با عقب نشینی امریکا از منطقه بعد از ارتش سرخ ،باورمند شده بود که افغا نستان را به آن تحویل داده است. ازاین رو، می خوا ست که افغا نستان را به یک ولایت خود تبد یل وحکمتیاررا به حیث وا لی آن بگمارد. ازاینکه جهادی های تا جیک وهزاره وازبک وترکمن ،ازپیش شکا یت دا شتند که پا کستان کمک های امریکا وعربستان را به افغان ها / پشتون ها داده است وآن ها را ازسهم منا سب شان محروم سا خته است ،نفرت نسبت به آن رقم خورده بود. وازاین نگاه که افغان ها / پشتون ها ازنظر جغرافیای هم مرزپا کستان می با شند ،توزیع آن چنا نی کمک های بیرونی به نفع آن ها توجیه پذ یربود. ازسوی د یگر، جهادی های افغان زمستان در پشاور وکویته وتا بستان در افغانستان بود ند. افزون برآن، حکمتیار برای سلطه بر جهادی های افغان تا که توا نست با حرکت انقلاب اسلامی مولوی نبی وحزب اسلامی مولوی خا لص وحزب سلفی / وها بی مولوی جمیل الرحمن ، به ترتیب ، درهلمند وغزنی وخوست وننگرهار وکنرجنگید. افراد حزب اسلامی که در شمال شرق با جمعیت درگیری کرد ند ،توسط فرمانده مسعود سرکوب شد ند. وقتیکه ژنرال دوستم فرمانده فرقه هشتم خاد / سازمان امنیتی دولتی از نجیب دور وهمکار فرمانده مسعود شد،جهادی های ازبک وابسته به حزب اسلامی به صف او پیوستند وترکمن های جهادی همه وابسته جمعیت اسلامی استاد ربا نی بود ند. گروه های نه گا نه شیعه - هزاره مقیم ایران ، بنام حزب وحد ت اسلامی جمع شده مزاری را رهبر خود سا ختند وحرکت اسلامی به رهبریی شیخ آصف محسنی که تا جیک قندهاری بود از قم بیرون وبه پشاور رسید وهمکاراستاد ربا نی شد. جمهوری اسلامی ایران که دردوران جنگ جهادی ها علیه ارتش سرخ مصروف جنگ با عراق بود ، با آتش بس با صدام حسین ، وارد بازی سیا سی درافغا نستان شد. بطورنمونه ، هرگز فراموش نمی کنم روزی را که رسا نه ها گزارش از آتش بس میان تهران وبغداد دا د ند ودر اسلام آباد وپشاورما تم با ریده بود. به این خاطرکه ،ایران وارد بازی افغانستان می شود ونمی گذارد که بر نامه پسا شوروی ارتش پا کستان درآن پیاده شود. در چنان شرایط حساس دا خلی ومنطقه ای ،حکومت نجیب متلا شی وجهادی های تا جیک متمرکز در جمعیت اسلامی ،در کا بل دست با لا پیدا کرد ند وحکمتیار را به چارآسیا ب را ند ند! در حا لیکه در قندهار جهادی های جمعیت اسلامی حاکم بود ند وآخوند زاده هلمند وابسته به گروه مولوی نبی ومولوی منصورازجنوبی ومولوی خا لص ازننگرهاروسلفی های کنر ونورستان همکار دولت اسلامی مجا هد ین شده بود ند ودربا میان ، حزب وحد ت وجمعیت حضوردا شتند، حکمتیاربه کمک آی اِس آی همه نیروهای خود را درلوگر وچارآسیاب جمع وبرنا مه ای فتح کا بل را روی دست گرفت که بی دستاورد تمام شد. درشما لی ،فرمانده مسعود همه اعضای حزب حکمتیاررا جذ ب ودرهرات وباد غیس وفراه ونیمروز ، فرماند اسما عیل خان ودر مزار وجوزجان ژنرال دوستم دست با لا دا شتند. تخاروبد خشان زیرفرمان جمعیت وتنها دربخش های ازبغلان وکندز حزب حکمتیار حضور لرزان داشت. بنا برآن، مسئله عمده برای دولت اسلامی ،سا ختن اداره در کا بل وولا یت ها بود. دربخش غرب کا بل ،حزب وحد ت به رهبریی مزاری حضور دا شت وحکمتیار از چارآسیا ب به سوی کا بل موشک پرا نی می کرد. درآن برهه حسا س ، دو رخ داد نا خوشا یند علیه دولت نو پای مجا هد ین رونما شد: نخست، دکتر ولا یتی وزیرخا رجه ایران به کا بل آمد ؛ اما مسعود با او آماده گفت وگو نه شد؛ دوم ، پا کستان که بازی را در افغا نستان با خته بود ، جهادی های تا جیک را به عرب های ساده شیعه وطرفدار ایران ملای معرفی کرد تا برنا مه منا فقا نه ای خود را با خا لی کردن جیب های آن ها به پیش ببرد! گفت وگو نکردن فرمانده مسعود با ولا یتی با عث شد که مزاری وحزب وحد ت اسلامی اورا متحد حکمتیار بسازد. بطورنمونه ، من که را بطه دوستی با مزاری دا شتم ؛ روزی به او گفتم که درموقعیت بسیارلرزان قراردارید. یعنی در صورت جنگ های گروهی اگر متحد حکمتیار شوید ، اول که مو فق نمی شوید ودوم حکمتیار می رود به پشاور یا مشرقی وشما را که راه تان به هزاره جات را استاد سیاف بند کرده است زیا نمند می شوید. بنا برآن، آینده شمار را بسیار ترسناک پیش بینی می کنم. آری ، مزاری همکارحکمتیارشد وطا لبان به کمک آی اِس ای به میدان شهر رسید ند واو به فرمان همان شبکه ازچارآسیا ب به لغمان رفت. وطا لبان در چارآسیا ب جای حکمتیاررا گرفتند. طوریکه د یده شده ،مزاری بعد ازرفتن حکمتیار به لغمان همکار طا لبان شد. وفرمانده مسعود طا لبان را ازغرب کا بل که به کمک مزاری وارد آن شده بود ند بیرون کرد. در چنان روزوروز گاری ،یک شام ، عزیز مراد سخن گوی دولت اسلامی پیام داد که بیا به ریا ست دولت که شیخ آصف محسنی پیام وعکس جا لبی با خود میاورد ومن هم رفتم ود ید م که عکس درد ناک مزاری را دارد. البته این گونه عکس که دست ها وپا های او را طا لبان به گو نه ذ لت بار بسته کرده اند. با د یدن عکس نا مبرده بسیار غمگین شدم وهمان پیشنهادم به مزاری درذهم گشت که به او گفته بودم که موقعیت لرزان دارید واو درک کرده نتوانست وبه سرنوشت بدی گرفتارشد که نماد آن قتل او توسط طا لبان بود. بنا برآن ، این پرسش در ذهنم برجسته می شود که چرا مجا هد ین موفق در برا بر ارتش سرخ ، بجای سازش با همی که سیا ست می با شد با هم جنگ ودر سیا ست واداره سا ختن وتا مین صلح درافغا نستان در ما نده شد ند؟ معلوم است که در ما نده شدن جهادی ها دراداره سازی وحکومت کردن سه علت عمده دا شت: نخست، در پا کستان وایران ، به گروه بازی عادی شده بود ند ونه کو شید ند که فهمی درستی از سیا ست پیدا کنند؛ دوم ، رخنه پا کستان وعربستان وایران درآن ها هم ما نع سیا سی شدن شان هم دراداره سازی آن ها را متضرر سا خت؛ سوم ، پا کستان که نیرومندی جمعیت اسلامی وفرمانده مسعود را در کا بل تحمل کرده نمی توا نست ؛ نخست ،برخی افغان ها را در محور حکمتیار علیه دولت اسلامی استعما ل کرد ودوم طا لبان افغان را به کمک انگلیس وکمک ما لی عربستان ایجاد وعلیه آن ها موفقا نه استعما ل کرد. جا لب این بود که پا کستان با دا من زدن به جنگ های گروهی کا بل را ویران کرد اما موفق به تا مین سلطه ای برآن نه شد. وقتیکه طا لبان را انگلیس سا خت وتطبیق پروژه طا لبا نی را با کمک ما لی عربستان به آن سپرد ، بازهم موفق به وا لی شدن نصیرالله با بروزیر دا خله خود درکا بل بنام امارت تروریستی طا لبان شد وشما لی را ما نند کا بل ویران کرد اما ایستاد گی جهادی های مخا لف خود را ازبد خشان تا هرات ومرکزافغا نستان وپنجشیرودوسوی هند و کش مهار کرده نتوا نست. درسطح منطقه وجهان هم همان دولت اسلامی جهادی های مستقر شده در شما ل به حیث نما ینده افغا نستان با قی ما ند وانزوای پاکستان را درجهان نما یش وعربستان وامارات متحده عربی که با دروغ گوی نظا می های پاکستا نی امارت طا لبان را برسمیت شنا خته بود ند بعد ترابراز پشیما نی کرد ند! فرجام کارهم این شد که شبکه های زیر زمینی اول فرمانده مسعود را شهید وبرخی افراد خا ین نشسته در اطراف اورا درکنار طا لب کرزی جا بجا ودر جا ی طا لبان در کا بل نصب وآن ها را روا نه ای پا کستان ودوم استاد ربا نی را ترورکرد ند. بنا برآن ، دراخیرنوشته ، به جها دی های کمتر آلوده شده ومارشا ل دوستم ، می گو یم که جنگ امریکا علیه تروریسم در افغا نستان بخاطر نا بکاری وفساد گسترده در حکومت های کرزی وغنی ، شکست خورده وبه نفع طا لبان تروریست تمام شده است. وشکست نا مبرده نه زاده ی توا نمندی طا لبان ، بلکه زاده کمک های کرزی وغنی به آن ها می با شد. معلوم است که کرزی وغنی ، طا لبان را زیرفرمان آی اِس آی برای جنگ علیه جهادی ها ونیروهای ژنرا ل دوستم دوباره وارد افغا نستان کرد ند. بازیی نا درست وقبیلگی که به زیان خود بازی گران هم تمام شده است. ازاین رو ، به نفع جهادی ها ومارشا ل دوستم می دانم که دوکاررا انجام دهند : نخست، هم پروسه نام نهاد صلح دوحه هم بازیی منا فقا نه ای غنی را با ور نکنند. دوم، طا لبان گمان کرده اند که امریکا هم شکست خورده هم با توا فقنا مه ای دوحه به امارت تروریستی آن ها مشروعیت بخشیده است. ازاین رو، تنها درفکربازگشت امارت تروریستی خود می با شند نه پیوستن به فرایند صلح. بازگشت امارت تروریستی طا لبان جز گسترش تروریسم وجنگ دا خلی نمی با شد. تروریسم وجنگ دا خلی درگام نخست جنازه حکومت فا سد غنی را برمی دارد ودرگام دوم نزاع های قومی- سمتی را دا من می زند. بنا برآن ، به نفع جهادی های سا بق ومارشا ل دوستم می دانم که برای دفاع از خود و مرد مان خود آماده پیکار سرنوشت سازشوند. درغیرآن ، بازنده ای اصلی خوا هند بود! ادا مه دارد.