نگاهی به رویداد های مهم جهان درسال 2016

بخش سوم
ابراهیم ورسجی
دهم جدی 1395
دربخش نخست ودوم این نویشته ، رویداد های مهم افغانستان وخاورمیانه درسال رو به پایان میلادی به بررسی گرفته شدند ؛ ودراین بخش که بخش سوم وپا یانی می باشد ، رویداد های مهم جهان بطورعام به بررسی گرفته می شوند. همان گونه که دردوبخش قبلی گفته شد ، واقعا ،سال 2016 ، سال خوشا یندی نبود. با وجود نا خوشا یند یی سال یاد شده ، رویداد های مهم آن را به بررسی می گیرم؛ وخوب است که ازنیم کره غربی آغازبه نیم کره شرقی یعنی چین رسیده نویشته را پایان بدهم.
واقعیت این است که ، درنیم کره ی غربی یا جنوب قاره امریکا ، ائتلاف چپ ها وروحانیون پیرو الهیات رهای بخش مدت هاست که اربابی ولایت های متحده ی امریکا را به چالش گرفته ودیکتاتوران نظامی وابسته به آن را برکنار وحکومت های دموکراتیک با گرایش های سوسیالیستی را درجهت کاهش فقربه میدان سیاست وتاریخ آورده اند. امریکا که حکومت های نظامی طرفدارش درمنطقه مرخص شده بود ند ؛ بیکارنه نشسته ازطریق رسانه ها وبورژ وازیی بومی ورسانه های طرفدار گرایش های لیبرالی درجهت تضعیف چپ گرایی کارکرد.
دراین راستا ، دیده شد که راست ها باکودتای سیاسی دربرازیل ، خانم دیلمه روسیف ، رئیس جمهورچپ گرای آن کشوررا برکنارکردند . اما راست ها زود رنگ باختند. رنگ باختنی که زمینه سازی کرده است تا درانتخابات بعدی که سال آینده برگزارمی شود ،لولا دی سلوا ، رئیس جمهورقبل ازدیلمه روسیف ، با حتمال قوی به قدرت برگردد. درآرژانتین هم که راست ها به تضعیف چپ ها شتافته بودند، کارنامه روشنی ازخود به نمایش نه گذاشتند ودر وینزیویلا ، حکومت مادروی چپ گرا تلاش های راست ها را بی اثر ساخت.
درامریکای مرکزی ، معلوم است که حکومت های مافیای مانند حکومت جورج بوشی افغانستان بر قرار است ؛ ودر مکسیکو، مسئله دیوارسازیی مرزیی مستر دونالد ترامپ ، رئیس جمهورنومنتخب امریکا، رئیس جمهورآن کشوررا خشمگین وبیکاران آن را خوشحال کرده است که درصورت دیوارسازی کار پیدا می کنند. یعنی درمکسیکو، بیکاران مخالف حکومت خود وبه نفع مستر ترامپ موضع گرفته اند. درکوبا ، فیدل کاسترو بعد ازقریب 60 سال حضور درسیاست مرد وتاریخ ساخت ، ودرامریکا هم، 20 روزبعد ، باریاست جمهوری مستر ترامپ ، فصل نو آغازمی شود. ازاینکه مسترترامپ قرارداد های تجاری با کا نا دا ومکسیکورا بهوده خوانده وبه اتحادیه تجاری امریکا- اقیانوسیه نیزانتقاد کرده است، باعث رنجش دوستان قبلی امریکا شده است. جالب این است که ، قبل ازشروع فصل نو مسترترامپ، رئیس جمهوراوباما هم اسرائیل را خفه ساخت هم با بیرون کردن دیپلمات های روسی ، رابطه مسکو- واشنگتن را تیره ترساخت. برخلاف ، ولادی میر پوتین واکنش سخت نشان نداده اعلام کرد که دیپلمات های امریکای بکارخود درمسکو بطورعادی ادامه دهند. نرمش پوتین دربرابر رفتار سخت اوباما به این معنا می باشد که رابطه ترامپ با او ازگونه ی رابطه اوباما با اونمی باشد
همچنان ، رئیس جمهور اوبا ما در ماه های اخیرحکومتش زیردریای به آب های جنوب چین فرستاد که هم توسط آن کشور قید شد هم باعث سردی روابط واشنگتن- پکن شد. ازسوی دیگر، مسترترامپ با تلفون کردن به رئیس جمهور تایوان با عثب خرابی اعصاب رهبران چین شد. ازنظرانسانی ، درهمسایگی امریکا ، کانادا برخلاف اروپا ، ازمهاجرین سوریه پذیرای کرد که قابل ستایش می باشد. درحالیکه کانادا شماری زیادی مهاجرین سوریه را درسال 2016 پذیرفت . برخلاف، اروپا کمک به مهاجرین نکرده باعث غرق شدن شمارزیادی ازآن ها دردریای مد یترانه کرد.
همزمان با بی توجهی اروپا به مشکل مهاجرین که حقوق بشر خواهی آن را زیر سوال برد، برتانیه با برگزارکردن همه پرسی ازاتحادیه اروپا خارج شد. همچنان ، برتانیه رابطه ی سختی دربرابر روسیه اتخاذ کرد. ازاینکه برتانیه دراروپا تنها شده است، روسیه به موضع سخت آن نسبت به خود واکنش درخورتوجه نشان نداد. برتانیه دراخیر سال 2016 یک کارمهم دیگرهم کرد وآن اینکه با شرکت درگردهمای کشورهای جنوب خلیج فارس وعربستان درمنامه مرکز بحرین ، نشان داد که می خواهد خالیگاه امریکا را پُرکند. مثلا، وزارت خارجه برتانیه به امیران عرب گفت که قبلا هم با شما بودیم واکنون وبعدا هم خواهیم بود. یعنی بالای بادار کهنه کارتان حساب کنید ؛ وسیاست های غلط ایران هم کمک به برتانیه کرد تا به امارت های جنوب خلیج فارس وعربستان برگردد.
دررابطه به ایران هم ، رویداد مهم جهانی درسال 2016 این بود که درماه آوریل معاهده اتومی را با کشورهای پنج جمع یک ، یعنی پنج عضودائمی شورای امنیت وآلمان امضا کرد ومطابق آن روز26 ماه ژوئیه روز برچیدن تحریم ها علیه ایران تعیین شده بود که تاحدی عملی شده است. درحالیکه ، رابطه عرب ها با انگلیس گرمترمی شود؛ برعکس ، رابطه آن ها با ایران بخاطر بحران سوریه وعراق رو به وخامت گذاشته است. درآن سوی مرزهای ایران - عرب ، ترکیه قراردارد که هم ازامریکا رنجیده خاطر شده است هم سرسازش با روسیه نشان داده است ونقطه ی مرکزی سازش آن ها اعلام آتش بس درسوریه می باشد.
درحالیکه ، ایران متحد روسیه در سوریه می باشد. برعکس ، اشتیاق روسیه به ترکیه در مسئله آتش بس درسوریه آن هم در نبود ایران سوال برانگیز می باشد؟ معلوم است که ایران هم خیزش شیعی در عراق علیه داعش زیر فرماندهی سپاه قدس خود ساخته هم درسوریه با لشکر فاطمی خود جمع حزب الله لبنان مصروف نبرد علیه لشکر داعش - النصره برای نگهداری اسد در قدرت می باشد. بهرحال ، گمان من از توجه روسیه به ترکیه درمهاربحران سوریه این است که ترکیه هم عضو ناتومی باشد هم رابطه ی گرم با عربستان وامارت های جنوب خلیج فارس دارد هم میزبان چند میلیون مهاجر سوریه می باشد هم ازطریق جمعیت اخوان المسلمون / برادران مسلمان با تمام فعا لان سیاسی- مذهبی در کشورهای عربی در تماس نزدیک است. یعنی ترکیه رابطه ی خوب با همه میانه روان مسلمان در خاورمیانه دارد . برعکس ، ایران در خاورمیانه ازنظرمذهبی- سیاسی منزوی است. مثلا ، اگر ایران وضع سیاسی- اجتماعی ای عراق را به کمک امریکا تثبیت کرده نتوانست ، بدون شک ، حکومت اسد را هم با کمک روسیه نگهداشته نمی تواند ودرصورت رفتن اسد دست خالی از منطقه بیرون می شود. ازاین رو، روسیه ترجیح می دهد که در پیوند با آوردن صلح درسوریه با ترکیه رابطه خوب داشته با شد حتا با وجود خفه شدن ایران. دراین راستا ، قبل از شروع به نوشتن این مقاله ، دیدم که شبکه تلویزیونی سی بی سی کاناداد این خبررا گزارش داد که ترکیه از حزب الله لبنان خواسته است که خاک سوریه را ترک نماید. درواقع ،درخواست یاد شده به این معنا می باشد که سپاه قدس ایران هم با ید سوریه را ترک نماید. اگر این درخواست ترکیه از حزب الله همزمان با بستن مرزهای ترکیه بروی رفت وآمد تند روان وتروریستان مذهبی به سوریه وعراق شود ، بدون شک ،هم مورد قبول روسیه واقع می شود هم مورد قبول امریکا وعربستان ؛ ونتیجه این می شود که بعد ازیک دوره ی انتقالی اسد مرخص وسوریه هم به صلح می رسد هم به حکومت منتخب قابل قبول همه مردم آن کشور.
دراخیر این نویشته ، بهترمی دانم که کمی از فعالیت های انسانی کلیسای کاتولیک واعلامیه های بشر دوستانه ی سازمان ملل هم سخن بگویم. واقعیت این است که ، پاپ فرانسیس ، رهبرکنونی کاتولیک های جهان که یکی از وفاداران جنبش الهیات رهای بخش امریکا لاتین می باشد؛ بیشتر از پاپ های قبلی راجع به مسایل انسانی وفاجعه های ناشی از جنگ وتروریسم ومهاجرت ناشی ازآن سخن گفته ودر سال 2016 با سفر به یونان عده ی ازآواره های سوریه را به روم برد وپای یک آواره مسلمان را در روم بوسید وبه کشورهای اروپای توصیه کرد که دروازه های خود را بروی آوارگان جنگی باز کنند! درحالیکه ، پاپ رهبر کلیسای کاتولیک درسال 2016 تلاش های زیادی در جهت کاهش رنج آوارگان کرد؛ برخلاف ، برخی مولوی های شیعه ووهابی زیاد ازتکفیر یک دیگرشان سخن گفتند وشاگردان شان هم از افغانستان تا لیبیا ترور وخشونت زیاد کردند که قابل تاسف می باشد! ازبازتاب خدمات بشردوستانه کلیسای کاتولیک وتفرقه انگیزیی برخی ملاهای وهابی وشیعه که بگذرم، نوبت بازتاب اعلامیه های انسانی ای سازمان ملل می رسد. مثلا، کریستینا مدیرآژانس مبارزه با جرائم و مواد مخدر سازمان ملل متحد اعلام کرد که در سال 2016 ، قاچاق انسان بویژه قاچاق زنان وکودکان افزایش یافته است ؛ واین قاچاق ازکشورهای جنگ زده مانند عراق وسوریه بوده وبه معامله سود آوری برای قاچاق بران تبدیل شده است. دراین معامله ننگین ، معلوم است که زنان بسیار قربانی تجارت جنسی وکاراجباری شده اند! به گفته ی پولیس اتحادیه ی اروپا ، قاچاق بران ازهمین طریق درسال 2016 ، شش میلیارد یوروکمای کرده اند. بهر صورت ، ازاینکه مدیرآژانس مبارزه با جرائم ومواد مخدر سازمان ملل ، قاچاق انسان ها ازافغانستان را فراموش کرده است ، متاسفم !