هزاره ها برای رها یی ازکشتار وتبعیض فا شیسم افغا نی- طا لبا نی ، تنها یک راه بیرون رفت دارند وآن اینکه متحد تا جیک ها درنبرد عدا لت خوا ها نه شوند / ابرا هیم ورسجی

روزچهارشنبه ، چهارم ماه عقرب ، سا ل 1401 این تحلیل را درپیو ند به گزارشی طو لا نی زیرعنوان" هزاره های افغا نستان ؛ روا یت دوقرن کشتار وتبعیض " نوشته نجیب الله مها جر، نشر شده درسا یت فا رسی را دیو فرا نسه ، ارا یه کرده بودم. ازاین نگاه که دربرگه رخنا مه / فسبوکم پخش شده است ، بهتر دا نستم که درتارنما / سا یت " اند یشه " هم پخش شود ، مورد استفاده ی فرهنگیان قرار بگیرد. متن تحلیل هم این می با شد:من که هم سیا ست خوا ندم هم تاریخ هم مخا لف گرا یش انحصاری- قومی در سیا ست می با شم وراه بیرون ازتبعیض وانحصارگریی قومی درسیا ست افغا نستان چند قومی را پذ یرش کثرت گرا یی ودرفرجام یک جمهوریی دموکرا تیک پارلما نی و یا سا مان سیا سی فد را ل می دا نم. همچنان ، کتا ب " جهاد افغا نستان وجنگ سرد های بزرگ " را دردوجلد نوشتم. شا یان یاد آوری می دا نم که ، جلد اول آن ، ازبازیی بزرگ روسیه تزاری وهند بریتا نیا تا حکومت قبیلگی - شا هی ظا هرشاه ، وجلد دوم آن ازکود تای سرطان تا اداره ی طا لب کرزی می با شد. بنا برآن ، آگا هی تام دارم که ستم های فا شیستی- قبیلگی - افغا نی- بی شماری برهمه قوم های غیرافغان به خصوص تا جیک ها وهزاره ها صورت گرفته است. ازاینکه درخرا سانِ افغا نستان نا میده شده توسط هند بریتا نیا وروسیه ی تزاری در سا ل 1880 ترسا یی ، افغان ها / پشتون ها اقلیت کمتراز 20 در صد بو د ند. ازاین رو ، امیران استعمارزی افغان ازعبد الرحمن وحشی تا جمهوریت ننگین داود ، پشتون های هندی را اول ازهند بریتا نیا ودوم ازپا کستان به خرا سان آورد ند وزمین ها وخا نه های تا جیک ها وهزاره ها وازبک ها وترکمن ها وبلوچ ها را بزور غصب وبه آن ها داد ند تا به شمارافغان های خود درخرا سان بیفزا یند. مسخره تراینکه ، بعداز وفا ت هند بریتا نیا / با دار خود، محمد زای های استعمارزی دوکار فاجعه بار دگر را هم کرد ند: نخست، برای ادا مه حکوم های قبا یلی خود ، نو کریی شوروی را پذ یرفتند ؛ دوم ، ادعای پشتونستان خوا هی علیه پا کستان کرد ند. طوریکه د یده شد، شوروی اول ازمحمد زای ها حما یت ودوم حزب های چپ گرای خلق وپرچم را سا خت. وا کنش نوکریی محمد زای ها به شوروی وسربلند کردن چپ های طرفدارآن درافغا نستان ، ظهورسازمان جوا نان مسلمان بود. همزمان با قدرت نما یی جوا نان مسلمان وکمرنگ شدن چپ های طرفدارمسکو، ظا هرشاه در سا ل پسین حکومت لرزان خود ، موسی شفیق را نخست وزیرسا خت. ازاینکه موسی شفیق درنیویارک ، کورس لید شپ خوا نده بود، کورسی که برای کشورهای عقب ما نده رهبر تربیت می کرد. بنا برآن ، ظهورجوا نان مسلمان بخا طر جمعیت بزرگ مسلمان ها در جنوب شوروی ونخست وزیر شدن شفیق ، مسکو را ترسا ند. همزمان با دو رخ داد نا مبرده ونا خوشا یند برای شوروی درافغا نستان ، گرا یش دوری ازمسکو ونزد یکی با امریکا درخا ورمیا نه رونق بیشتری یا فت. ازاین رو، حزب کمونیست شوروی ، با کو د تای سرطان 1352 ، حکومت شا هی را سرنگون وجمهوریت دروغین داود را بوجود آورد ودوم با کود تای ثور1357 ، خلقی نمای طرفدار خود را درسیا ست افغا نستان با لا کشید. توحش خلقی نما ها بر مردم ، جهادی های مورد حما یت پا کستان وعربستان را تقوبت کرد. بنا برآن ، مسکو ارتش سرخ را درافغا نستان پیا ده وزمینه سازی برای ورود امریکا به منطقه وحفر قبر خود را کرد. بیا د دارم که همزمان با پیا ده شدن ارتش سرخ به افغا نستان ، جنگ میان حکومت ملای ایران وعراق شروع شد. درحا لیکه جنگ جهادی ها علیه ارتش سرخ درافغا نستان اوج گرفته بود، درایران ، نه حزب شیعه ی افغا نستا نی ظهورکرد ند. حزب های که فعا لیتی درافغا نستان ندا شتند. ازاین نگاه که آیت الله آصف محسنی رهبر حرکت اسلامی ، ازشیعه های تا جیک افغا نستان وپیرو آیت الله شریعتمداری بود ، توسط آیت الله خمینی از ایران بیرون کرده شد واو به پا کستان آمد وبا حما یت استاد ربا نی مو فق به کسب کمک های خارجی ازطریق اوشد. ازسوی د یگر، مصروفیت حکومت ملای ایران در عراق ونخست وزیر شدن کشتمند درحکومت ببرک کارمل ، با عث شد ند که هزاره های افغا نستان درجنگ علیه ارتش سرخ سهم نگیر ند. بعد از فروپا شیدن حکومت نجیب الله ، ورسیدن مجد دی واستاد ربا نی به قدرت ، سازمان اطلا عات حکومت ملای ایران ، حزب وحد ت اسلامی را برهبریی مزاری از همان نه گروه شیعه سا خت ووارد غرب کا بل کرد. من که مزاری را ازنز دیک می شنا ختم ؛ او را دردا نشگاه علام اجتما عی د یدم وبه او گفتم که بیاد داری که حبیب الله کلکا نی دو مرتبه نادر غداررا به وزیرستان را نده بود وبه کمک هزاره ها به کا بل رسید. مزاری به من گفت که می دا نم که هزاره ها فریب خورد ند وهمکارنادرغدار علیه تا جیک ها شد ند. جا لب این بود که ، نادر غدار به هزاره ها وعده داده بود که اگربا من همکاری دربراندازیی کلکا نی نما یید، من می شوم محمد زی وشما می شوید علیزی! طوریکه د یده شد، نادرغدار محمدزی شد وهزاره های فریب خورده جولای زی ما ند ند! بنا برآن، مزاری به من وعده داد که غلطی گذ شته تکرار نمی کند. چند روز بعد از وعده ی مزاری ،ملا علی اکبر ولا یتی وزیر خا رجه حکومت ملای ایران به کا بل رسید وازاینکه فر ما نده مسعود در بیرون آن بود، با او د یده نتوا نست. ملا ولا یتی گمان کرد که فرما نده مسعود قصدا از ملا قا ت با او خود داری کرده است. با رفتن ولا یتی از کا بل ، مزاری را د یدم تغییر کرده وهمکارگلبد ین در جنگ علیه دولت اسلامی شد. طرفه اینکه ، بعد از فرار گلبد ین از چارآسیاب ورسیدن طا لبان به آنجا ، مزاری همکارطا لبان شد. دو یا سه روز بعد تراز همکار طا لبان شدن مزاری ، پا یان روز بود که پیام عزیز مراد سخن گوی استاد ربا نی را دریا فت کردم وآن این بود که بعد ازشام به ارگ بیا که آیت الله محسنی عکس وپیام جا لب دارد. با رسیدنم به ارگ واحوا ل پرسی با آقای محسنی ،در حضور استاد ربا نی ، او عکس مزاری را نما یش داد. عکسی درآن طا لبان د ست ها وپا های مزاری را بسته کرده اند. روز بعد ، رسا نه فا ش کرد ند که مزاری را طا لبان به قتل رسا نده اند. ازاین نگاه که کریم خلیلی جا سوس شبکه ی جا سوسی ارتش پا کستان می با شد ، او را شریک طا لبان در قتل مزاری می دا نم. آنچه که گفتم ، مربوط به گذ شته می با شد. بد بختا نه ،چهارده ماه می شود که طا لبان در وردک وغزنی ودا یکندی وبا میان وسر پل ومزار، زشت ترین برخورد ها را با هزاره کرد ند ومی کنند وچند ین مسجد شیعه ها را هم سوختا ند ند، اما خلیلی ومحقق وا کنش عملی از خود تبارز نمی دهند. افزون برآن، برخی نیمه با سواد های هزاره گفتند که نمی خوا هند که مواد سوخت تا جیک ها شوند. باورکا مل دارم که این هزاره های همکار طا لبان از کویته ونوکران سازمان جا سوسی ارتش پا کستان می با شند. بنا برآن، به نفع هزاره ها می دا نم که ،دوکاررا عا جل انجام دهند: نخست، نوکران شبکه ی جا سوسی ارتش پا کستان را از صف های خود بیرون کنند ؛ دوم ،در جنگ علیه امارت هزاره ستیز طا لبان ، همکار جبهه ی مقا ومت ملی شوند. همچنان ،بهتر است هزاره ها بدا نند که پیوستن به جبهه ی مقا ومت ملی ، آن ها را نه تنها مواد سوخت تا جیک ها نمی سا زد بلکه آن ها را وارد روند سیا سی - دموکرا تیک بعدی می کند. در غیرآن، همان جوا لی زی که بود ند می ما نند!