درنقد سخنان خانم کلینتن، درباره ی کمک امریکادرایجادسازمان های جهادی والقاعده

ابراهیم ورسجی
22-3-1393
خانم ملکزاده نواری ازگفت وگوی خانم کلینتن درباره ی نقش امریکا درایجاد سازمان های جهادی افغانستان والقاعده در"یادها،دیدگاه هاوروی دادها"به نشرسپرده است که ایجاب نقد رامی کرد.درزیرنوارنقد را ارایه کردم که پخش نشد؛ازاین رو،خواستم آن رادروبلاک"اندیشه" وفسبک پخش نمایم تامورد مطالعه ی دوستان قرارگیرد.واقعیت این است که،شیوه وگونه ی برخورد امریکاباکشورها وسازمان های اسلامی؛یکی ازپرسمان های می باشد که سه دهه بعد،برخی سیاست کاران امریکایی ازجمله خانم کلیتن متوجه کمبودی یا دستاورد منفی آن برای امریکاشده اند.روشن است که، ریشه ی دشواریی کنونی امریکا درجهان اسلام نه القاعده ،طالبان،وبازمانده های فاسد جهادی های افغانستان،بلکه سیاست حمایتی امریکاازحکومت های مستبدِ مسلمان ازقاهره تااسلام آباد، می باشد.سیاست ترسناکی که دیروزخطرکمونیسم روسی وامروز،خطرالقاعده وتروریسم ،پشتوانه ی توجیهی آن درحمایت ازحکومت های مستبد- نابکارمی باشد.دررابطه به پیوند جهادی های افغانستان وامریکا،من اول،مقصراصلی راسرزنش کرده آنگاه به موضوع می پردازم.همه می دانیم که داودخان هم دردوره ی نخست وزیری وهم دردوره ی ریاست جمهوریی خود مسئله ی پشتونشتان راداغ وبه حمایت ازبلوچ ها وپشتون های ناراضی پاکستان برخاست وهم درداخل افغانستان مبارزان مذهبی راسرکوب ورهبران شان رابدامن پاکستان انداخت.پاکستان که فرصت راغنیمت یافته بود؛برای زیرفشارگرفتن داودخان،جنگ پنجشیردرسال1354وچند منطقه ی دیگرازجمله لغمان رابه رهبریی حکمتیار،وکارگزاریی مولوی حبیب الرحمن واحمدشاه مسعود براه انداخت تابه داودخان بفهماند که توان هرگونه عملی دربرابرخراب کاریی او درپاکستان رادارامی باشد.
پس ازآن،داودخان که ترسیده بود،وارد معامله باپاکستان ازطریق شاه ایران شد.معامله ی که بخاطرکودتای ثور،ناتما ماند.ضیاءالحق،فرماندارنظامی پاکستان درماه جون1978درپغمان، خواستارادامه ی همان معامله باتره کی- امین شد که رد گردید؛ ویااینکه،مسکوچنان اجازه ی رابه آن هانداد.درادامه ی سفربه کابل،ضیاءالحق به تهران رفته باتفاهم باشاه،تربیت مجاهدین راکه آن وقت تنها درجمعیت اسلامی وحزب اسلامی نیمه جان منحصربودند،آغازکرد.علت آغازتربیت نظامی جهادی هاپس ازسفربه تهران را،سال هابعد درکتاب"اقتصاد بین المللی ترور"دریافتم وآن ازاین قرار بود که، هیکل،نویسنده ی مصری پس ازانقلاب به ایران آمده ازخمینی خواهش می کند که دستوردهد تابایگانی بین المللی ساواک/سازمان امنیت شاه راببیند!خمینی دستورداده وهیکل دربایگانی،این مطلب رایافته است که"رئیس سازمان امنیت ملی چین پس ازکودتای ثوربه ایران آمده ازشاه خواسته است که کمک نماید"شوروی ازافغانستان بدون نقش امریکابیرون رانده شود وشاه موافقه می نماید وسرهنگ نصیری،رئیس ساواک رادر اسلام آباد سفیرتعیین می کند تاایران،پاکستان وچین،شوروی را ازفغانستان بیرون نمایند.اما،این برنامه بخاطرسقوط شاه بایگانی می شود، وپیاده شدن ارتش سرخ به افغانستان،امریکا وچین راپشت سرپاکستان درتقویه ی جهادی هاعلیه مسکوقرارمی دهد.پس ازآن هم، امریکاباپاکستان معامله می کند،نه باجهادی های افغانستان. وپاکستان هم برای کتترول جهادی هاتاکه می تواند گروه سازی می نماید.امریکاکه بخاطرمعامله باپاکستان نمی توانست باجهادی هاتماس برقرارنماید،پس ازامضای معاهده ی ژنودرآریل1988 وکشته شدن ضیاءالحق،رئیس جمهور، وژنرال اختررئیس آی اِس آی،تماس مستقیم باجهادی هابرقرارکرد که ناوقت شده بود.اما،باسقوط حکومت نجیب الله،جهادی های درکابل بالا شدند که درفهرست پاکستان درردیف دوم بودند.ازاین رو،پاکستان بدوکارزیرروی آورد:جنگ درونی جهادی ها برای تضعیف آن ها وایجاد طالبان راروی دست گرفت وطالبان رابه گونه ی ساخت که مانند برخی جهادی ها تلاش به بیرون شدن ازقفس کرده نتوانند.
دراین راستا،القاعده هم توسط پاکستان وعربستان ساخته شده درکنارطالبان ایستاد کرده شد. وعلت قرارگرفتن القاعده درکنارطالبان این بود که عربستان، فارسی زبان های افغانستان را زیرتاثیرفرهنگی- سیاسی ایران فکرکرده برای براندازی آن هاازقدرت کمربسته بود.درآن برهه، دشواری امریکا این بود که بخاطرعربستان وپاکستان،طالبان والقاعده راتایید یابرکارهای تروریستی شان چشم بست.پاکستان وعربستان نه تنها درافغانستان جهادی ها رابجان هم انداختند،بلکه ازکانال حزب اسلامی و...،عده ی جهادی های بی فرهنگ رابه آذربایجان ،چِچین وکوسوو،اعزام کردند،تاعلیه روسیه وصرب هامبارزه نمایند.درواقع،ازاین به بعداست که، القاعده وجهادی گری جهانی می شود وامریکاهم یابه آن توجه نمی کند،تااینکه، رخ داد یازدهم سیپتامبر2001صورت گرفت وجورج بوش علیه القاعده وتروریسم اسلامی اعلام جنگ کرد.ازنگاه من،نگاه وبهره برداریی ابزاریی امریکا وجهادی ها ازیک دیگروچشم بستن واشنگتن برتروریسم پروریی نظامی های پاکستانی وعربستان،باعث گسترش تروریسم ودرگیری های کنونی امریکا درجهان اسلام شده است.درگیری های که باایجاد حکومت فاسد کرزی به کمک جنگ سالاران خاین جهادی وبراندازیی صدام حسین وراه بازکردن برای سپاه پاسداران ایران دربغداد،باعث فربه شدن گروه های تندرومذهبی درتمام منطقه شده است که درمهارآن هانظامی های پاکستانی،عربستان و...هم درمانده اند.درچنان شرایطی،درخاورمیانه،یک راه برای مهارتند روی مذهبی برای امریکا بود که آن رابست؛وآن حمایت ازحکومت مرسی درمصربود.واقعن،مرسی ونهضت اخوان به حیث یک جنبش میانه رو-غیرتروریست، می توانست تند روان وتروریستان مذهبی رامهارنماید.حال که امریکا،اسرائیل وعربستان ازکودتای نظامی علیه اخوان حمایت کرده اند،نتیجه این است که ایمان ظواهری که جوانی اش دراخوان گذشته است واکنون درجای بن لادن درمقام رهبریی القاعده قرارگرفته است؛می تواند درد سرهای زیادی برای امریکا ومتحدان عربش ایجاد نماید.ازاین رو، فکرمی کنم که بهترین راه کاربرای مهارتروریسم وتند رویی مذهبی درجهان اسلام بویژه خاورمیانه،ایجاد حکومت های مردمی- دموکراتیک است، نه حکومت نظامی های مصری وحکومت منحط عربستان ودیگرحکومت های شیخی- نفتی.درغیرآن،امریکا ومستبدان همکارش دربلند مدت بازی را می بازند؛به گونه ی که، نظامی های پاکستانی همکارشان درحال باختن بازی باتروریسم طالبان می باشند.