Sunday, 7 March 2021
بمنا سبت روزجها نی زن ووضع فاجعه بارزنان درافغانستان
ابراهیم ورسجی
هژد هم ماه حوت ،سا ل 1399
روزهشتم ماه مارس برابر به روزهژدهم ماه حوت ،بنام روزجهانی زن ،همه ساله درسراسرجهان با جشن وپایکوبی برگزارمی شود. ازاین رو، به مناسبت این روزفرخنده، نوشته ای کنونی را پیش کش زنان ستمزده ای افغانستان می کنم. ازاین که ، نخستین بهبود درزند گی زنان درجهان غرب صورت گرفته است! پس، بهتراست که درباره رونما شدن تغییرات سازنده در زند گی زنان جهان ، کمی تاریخ را ورق بزنم. واقعیت این است که ، بورژوازی یا سرما یداری صنعتی درآغازقد برافراشتن خود دراروپای غربی ، دوکاررا کرد:نخست، روزنامه نگاری را برای تبلیغ کالاهای تولید کرده ای خود وبازار یا بی برای آن ها به میدان آورد ؛ دوم، زنان را به بازارکاروکارخانه های صنعتی وارد وازاین طریق هم به شمارنیروی کاریی خود افزود هم ضربه ای کمرشکنی به کمر فئودالیزم / بزرگ ما لکی وارد کرد. معلوم است که ، بزرگ ما لکی وسنت گرایی مذهبی- قبا یلی ستم های زیادی را برزنان تحمیل کرده ومی کنند که نماد آن افغانستان می با شد.
اگرچه بورژ وازی زنان را وارد کارخا نه ها وتا حدی آن ها را ازنظر ما لی سرپا های خود شان ایستاد کرد،اما این سرپا ایستاد کردن زنان بد ون رنج وفشارهای توان فرسا برای آن ها نبود. بهرحا ل ، هم وضع ما لی زن ها نسبت به دوره ای بزرگ ما لکی بهبود یافت هم آن ها برای بهبود محیط کاری وکاهش ساعت های کاروافزایش مقدارمزد روزانه ای خود به مبارزه ای حق خوا هانه ادامه داد ند. مثلا، برای اولین بار، در روزهشتم مارس 1857 ، زنان درشهرشیکا گوی امریکا بخاطروضع نا مناسب محیط کار وناچیزبودن معاش ماهوارشان وتا کید برکاهش ساعت های کارآوازاعتراض بلند کرد ند. اگرچه کار خا نه داران به آوازحق خواهی زنان اهمیت ندا د ند ، اما حق خواهی آن ها درجامعه برای خود جا بازکرد.
شا یان یاد آوری می دانم که ، پیش ازاعتراض زنان ، شکست انقلاب 1848 اروپا ونشرمنشور کمونیستی کارل مارکس وانگلس درسال 1848 که در لندن به نشر رسیده بود، حکا یت ازشروع مبارزه سوسیا لیستی وکارگری داشت وزنان هم بخشی ازهمان جنبش شمرده می شد ند. دراین راستا، درسال 1887، یا سی سا ل بعد ازاعتراض درشیکا گو، زنان دریک کارخانه نخ ریسی درشهرنیویارک دست به اعتراض زد ند وگفتند که محیط کار کار،معاش وساعت های کاربرای آن ها قا بل قبول نیست. ازاین که پولیس وحکومت درغرب درخد مت طبقه سرما یدار بود ند ومی با شند، زنان را سرکوب کرد ند. بلی، سرکوب زنان صورت گرفت ،اما عزم آن ها را تضعیف کرده نتوانست. یعنی مبارزه ای زنان وجنبش سوسیا لیستی ادامه یافتند.
جالب این است که ، در ادامه ای مبارزه ای حق خوا ها نه ای زنان ،درسال 1908 ،حزب سوسیا لیست امریکا خواست که در دوسال ، یک روزبرای اعتراض زنان تخصیص داده شود. ازاین رو،روزهشتم مارس همان سال ، زنان دست به اعتراض زد ند؛ و تظاهرات زنان امریکا به گوش زنان اروپا رسید وآن هاهم به میدان آمد ند وحکومت ها وسرما یداران را زیرفشارگرفتند. دراین راستا ،درسال 1911، گردهمای های اعتراضی روزهشتم مارس ، درآلمان ، اتریش ، دنمارک وسویس برگزارشد. ازآن به بعد، روزهشتم مارس شد روزجها نی زن شد ؛ وزنان سراسرجهان این روز راجشن می گیرند. جالب این است که ، هم روزهشتم مارس روزجها نی زن شد هم جنبش فمینیستی / جنبش مدافع حقوق زنان،شهرت واهمیت جها نی پیدا کرد. با وجود اینکه ، روزهشت مارس وخیزش های فمینیستی / زن گرا یا نه گسترش وتا کنون ادامه یافته اند،اما تغییرات بنیادی ودل خواه زن ها حتا درجهان سرما یداری رونما نشد.
بطورنمونه، براساس بررسی صورت گرفته درباره ای دستا ورد زنان درکشور هلند، نیم مردم جهان زنان می باشند که 60 در صد شان کارمی کنند وده درصد درآمد جهان به آن ها تعلق دارد. دراداره وسیا ست ، پنج درصد زنان درسطح رهبری می باشند. ازمحرومین جهان ،75 در صد زنان می باشند. دربی سوادان جهان ،66 درصد زنان هستند. درپناهنده گان جهان ،75 درصد زنان می باشند واز150 عضو پارلمان هلند ،38 نفرشان زن هستند. همچنان ، زنان کمتر ازمردان مزد می گیرند. یعنی میانگین 23 در صد.
وقتیکه ، درکشور پیشرفته ای ما نند هلند ،وضع زنان چنین است! پس، فکرنمائ یید که درکشورهای شاه وشیخ ونظامی وتروریسم زده ای مسلمان بویژه افغانستان،وضع زنان چگونه می باشد؟ ازفرار زنان ودخترانِ افغانستان ، بخاطرفشارهای درون خانواد گی وازدواج های اجباری به خا نه های امن حکومتی وغیرحکومتی وتجاوزبه آن ها حتا درهمان خانه های باصطلاح امن،همه آگاهی دارند. همچنان، ازتجاوز وقتل شا یسته دخترشش سا له- آواره ای افغانستانی درایران وتجاوزوقتل زینب دخترشش ساله ای پاکستا نی همه ازطریق رسا نه ها آگاه شده اند. درایران آخوند زده ، همه اطلاع دارند که زنان ودختران علیه حجاب اجباری آخوند یسم به خیزش دست زده وروانه ای زندان ها شده اند. نماد تازه ترین زن ستیزیی آخوند یسم هم رها شدن خانم نازین زاغری ، ایرا نی شهروند بریتا نیا بطورمشروط اززندان درروزهفدهم حوت می با شد. درمصر،از زندانی شدن یک دخترشاگرد صنف یازدهم لیسه به جرم عضویت درنهضت اخوان المسلمون، توسط نظامی ها وواکنش های رسا نه ها وروشنفکران همه مطلع شد ند. واکنش های که فرمانده نظامی حاکم مصررا وادارکرد تا دخترشاگرد صنف یازدهم را با نهایت شرمساری اززندان رهانماید.
اززندانی شدن زنان خبرنگار درترکیه وقتل عام زنان وکود کان درغوطه شرقی درسوریه توسط هواپیماهای روسی وحکومت وحشی بشار اسد،همه آگاهان ازطریق رسا نه های جها نی - منطقه ای مطلع شده اند. ازتجاوزداعشی ها برزنان ایزیدی درعراق، وازمبارزه زنان قهرمان کرد علیه تروریسم داعش هم همه آگاهی دارند.همچنان که ، ازکشته وزخمی شدن زنان دریمن توسط آخوند یسم ایران ووهابیسم ونوکران ونوکران بومی شان همه با خبرشده اند. آری، سه سا ل پیش ،درباره زنان عربستان ،خبرهای خوب رسا نه ای شده بود؛ البته این گونه که، شهزاده سلمان ولی عهد شاه سلمان ،شاه عربستان، مدرنیست / نوگرا شده وبازکردن فضای اجتماعی بروی زنان را شروع کرده است. ازاینکه حکومت عربستان مانند حکومت افغانستان قبا یلی می با شد وفرهنگ قبا یلی دشمنی د یرینه بنام مذ هب با زنان دارد، اصلاح طلبی بن سلمان را زبا له کرد! درامارات وبحرین وقطروکویت هم وضع زنان ما نند عربستان می با شد. اینکه وضع زنان دراردن ،مراکش ،الجزایر وسودان بهتر ازعربستان می باشد، همه اطلاع دارند واین هم که افغانستان وسوما لی بد ترین کشورها برای زنان معرفی شده اند ؛ همه ای آگاهان اطلاع دارند. درآن سوی سوما لی ، درکشورهای : ما لی، نیجر،کامرون ،و نیجریه، وضع زنان درد ناک است ؛ وحکومت نیجریه تا کنون ، موفق دررها کردن همه دختران به اسارت گرفته شده توسط بوکو حرام نه شده است. اگرچه وضع زنان درافریقا خوشایند نیست،خوب است که زنان دراندو نیزی وما لیزی وضع بهتری دارند! متاسفا نه ، درفیلیپین،فقرمردم وهوسرا نی گرد شگران وتوحش داعشی ها درجنوب آن کشور، به فشار وسوء استفاده اززنان افزوده اند.
ازاین نگاه که ازوضع زنان مسلمان درکشورهای عربی یاد کردم ، ایجاب می کند که ازوضع زنان مسلمان درفلسطین واسرائیل هم یادی کنم. سال ها با نو هبا ، زن مبارز فلسطینی به حیث عضو پارلمان اسرائیل ازحقوق مردم خود دفاع می کرد. بطورنمونه، مبارزه ای با نو هبا علیه حکومت نتانیاهو چنان داغ شد که اورا بزور ازپارلمان بیرون کرد واوهم به مبارزه ای خود ادامه داد. مبارزه ای که حمایت روشنفکران یهودی معه ای دیوان عالی آن کشوررا پشت سراو قرارداد ونخست وزیربه گونه ای رسواخیزی شکست خورد. همچنان ،ازسیلی زدن احد تمیمی دخترهفده سا له ای فلسطینی بروی یک سرباز اسرائیلی ودستگیر وداد گاهی شدن او هم بسیاری ها تا حدی خبرشد ند! راستش وقتیکه سیلی زدن دوشیزه تمیمی به رخ سرباز اسرائیلی را از طریق تلیزیون الجزیره د یدم ، خوشحا لی بی سا بقه ای برایم دست داد وبازوقتیکه اورا به محکمه می برد ند وجرئتش را د ید م،موفقیت،عمر دراز وآینده ای درخشان برایش تمنا کردم!
درادامه ستا یش ازدوشیزه قهرمان، احد تمیمی،لازم می دا نم که کمی ازروشنفکران یهودی هم یادی کنم. روزی ، کتاب " گامی بلند به سوی آزادی" ، نوشته ای روانشاد نلسن ماند لا را می خواندم ودرآن این فرموده ای او که: " روشنفکران یهودی بهترازروشنفکران مسیحی می باشند" ؛ به نظرم خورد. بعد ازخواند ن کتاب روانشاد ماندلا،درسال 2007، سخنرانی طارق علی ، دانشمند مارکسیست بریتا نیای پاکستانی تبار را که درکانا دا زیرعنوان: " رسا نه ها وانقلاب" ایراد کرده بود، ازطریق بخش "اند یشه ها" ی را د یوی سی بی سی شنیدم. وبا شنیدن آن متوجه شدم که طارق علی همان سخن ماندلارا این گونه بیان کرد:" وقتیکه درامریکا ازسیاست حما یت این کشورازاسرائیل انتقاد می کنم، رسا نه ها بازتاب نمی دهند! اما وقتیکه ازسیاست اسرائیل درتل آویودررابطه به مسئله فلسطین انتقاد می کنم، روشنفکران یهودی استقبال ورسا نه ها آن را بازتاب می دهند. دراین راستا،همه اطلاع دارند که مستر ترامپ درجریان مبارزات انتخا با تی خود بسیار اسلام هراسی واسلام دشمنی کرده بود. ازاین رو،درروزسوگند ریاست جمهوریی مسترترامپ، شماری زیادی زن ها علیه او درواشنگتن دست به مظاهره زده وسخنرانی های داغ ایراد کرد ند ودرمیان سخنران ها، یک زن یهودی به صراحت گفت که:" اگرترامپ علیه مسلمان ها اقدام خصمانه کند، من مسلمان می شوم! آری ،سخن این زن یهودی ستا یش ماندلا وطارق علی ازروشنفکران یهودی را تا یید می کند!
ازاین نگاه که ، نوشته درباره روزجها نی زن می با شد وهند وچین ، دارای بزرگترین جمعیت های مسلمان می با شند. واولی هم دارای مظلوم ترین زنان درجهان هم مواجه با بچه زای های میلیونی زن ها درکنارسرک ها می باشد ودرسا ل های اخیر رسا نه ها زیاد ازتجاوز به زنان ستم دیده ای آن کشورپرده برداری کرده اند! بنا برآن،نوشته ناقص می ماند اگر ازستم های روارفته برزنان هند و ومسلمان درآن کشور یادی نکنم. دراین را بطه ، سخن خوشایند این است که حکومت هند ازخود زن ها پولیس وفرماندهان پولیس وساختارزنانه ای پولیسی ایجاد کرده است تا ازخود دفاع کنند. واقعا،وقتیکه چند بخش کارنامه زنان پولیس درهند را دربخش انگلیسی شبکه تلویزیون الجزیره تما شا کردم حظ بردم وباورمند شدم که حکومت آن کشوردرزمینه کارخوبی کرده است. درچین ، حکومت خود کا مه میلیون ها مرد وزن مسلمان ایغوری را زندا نی وزن های آن ها را عقیم کرده است که ازهرنگاه قا بل سرزنش می با شد! افزون برآن ، حکومت خود کا مه ای چین ازحکومت وحشی میانماردرمسلمان ستیزی وتجاوز به زن های مسلمان روهنگیای وآواره کردن آن ها به بنگله دیش ، کمک کرده است که قا بل نکوهش می با شد!
دراخیر، به وضع ما یوس کننده ای زنان درافغانستان پرداخته نوشته را پا یان می دهم. ازوضع غمبار زنان درکشورهای که دربا لا ازآن ها یاد کردم ،معلوم می شود که درهیچ کدام از آن ها غیراززنان مسلمان های روهنگیای میانمار که ازخا نه های خود به بنگله د یش رانده شده اند، وضع زنان مانند افغانستان اسف بارنمی باشد. مثلا،سه سا ل قبل، یک دسته جوان های خشن در دروازه مسجد شاه دوشمشیره دریک کیلومتری کاخ ریاست جمهوری ، فرخنده محجوبه را دراثر فتنه گری ملای مسجد نامبرده سنگ باران کرده شهید کرد ند ؛ وتروریستان درسا ل جاری رو به پا یان،بدانشگاه کا بل حمله وشماری دختران وپسران دانشجو را شهید وزخمی کرد ند! ازمیان دختران شهید،آه مردی که دخترش را ازدست داده بود وگفت که دلم کجا هستی؟ درسرخط رسا نه های د یداری وشنیداری منطقه وجهان جای گرفت!همچنان ، ترورسه زن خبرنگارشبکه تلویزیون در جلال آباد وترور دوزن قا ضی در کا بل وترورچندزن خبرنگار،نشان می دهد وضع زنان درافغانستان بسیارغمبارمی با شد. به این خاطرکه،چهل و دوسال می شود که درافغانستان جنگ وآشوب دراثردست اندازی های قدرت های بزرگ ودرمیا نی دورونزد یک ادامه دارد ودرنزده سال ودوماه وهفت روز اخیرهم تروریسم بلای د یگری را به مردم این کشوربه خصوص زن های آن تحمیل کرده است. با وجود اینکه درافغانستان، جنگ، آشوب ، تروریسم وحکومت داری بد درکنارهم به مردم جفاکرده اند، رویداد های نزده سا ل ودوماه وهفت روزپسین بیشترقا بل بررسی ونکوهش می باشند. ازاین لحاظ که ،امریکا وانگلیس و"نا تو"بنام جنگ علیه تروریسم به افغانستان آمد ند وحکومت های دست نشانده با کارگزاری تکنوکرات های خود ساخته شان شکل داد ند وموفق دردولت سازی ،بازسازی،بازگشت مهاجران ومهارتروریسم نه شد ند!
بنا برآن، شکست امریکا وکشورهای غربی همکارآن وشاخه ای نظامی آن ها "نا تو" ؛ برایم آن قدرمهم نمی با شد که وعده های آن ها برای مردم افغانستان به خصوص زنان مهم می با شد. ازاین نگاه که طا لبان وملاهای هم نظرشان جنا یت های زیادی به زنان ودختران افغانستان کرده بود ند وهنوزهم می کنند،امریکا وحکومت های دست نشا نده اش هم وعده های بسیار به زنان داد ند هم یک کمیسیون حقوق بشر به ریاست یک زن ساختند هم وزارتی بنام وزارت امورزنان ساختند. ازهمه غمباراراین است که ، هم کمیسیون حقوق بشربه ریا ست یک زن هم وزارت امورزنان باوزیرزن ساختند هم شورای ملاها وشورای صلح پُر ازملاها ساختند. وپاکستان با کمک های ما لی و نظامی امریکا وانگلیس ،طا لبان والقاعده را بازسازی وروانه ای افغانستان کرد تا هم ترورکنند هم ما نع کارمدارس دخترانه حتا پسرانه ورفتن زنان به مکتب ها ودفترهای حکومتی شوند.
بنا برآن ، به صرا حت می گویم که امریکا وانگلیس ود یگرکشورهای غربی وحکومت های دست نشانده شان درکا بل ؛ دستا ورد قابل ملاحظه ای برای زنان ندارند. خلاصه اینکه، خشونت وتجاوزبه زن ها حتا دراداره های دولتی ادامه وگسترش یا فته وچند زنگی زورمندان حکومتی وتفنگ داران حاشیه نشین شان وازدواج های اجباری آن هم ازدواج دختران خُرد سال ازخانواده های فقیربا کهنه سا لان خرپول وجاسوس وقاچا قبررونق پیدا کرده است. ازاین رو، به صراحت می گویم که حکومت های امریکای کرزی وغنی- عبدالله، وکمیسیون مستقل حقوق بشر ووزارت امورزنان در کا بینه های آن ها با وجود کمک 142 میلیارد دالری امریکا، دستاوردی برای زن ها ودختران جوان ندارند. آری، یک دستاورد دارند وآن این است که زن ها بخاطرخشونت های نظام مرد سالار وازدواج های اجباری ازخا نه های شوهران وپد ران خود فرار وبه خا نه های با صطلاح امن حکومتی وغیرحکومتی پناه برده ومی وبرند. متا سفا نه، درهمان خا نه های با صطلاح امن هم به آن ها بی شمارتجاوز صورت گرفته است. همچنان، افزایش شمار زنان زندانی ای زاده کشمکش های خانواد گی وزنان روسپی / تن فروش زاده ای فقر،زنان ودختران گدا گروپا لشگردرکوچه های کا بل ومرکزهای ولا یت ها وگسترش تروریسم ، نتیجه سیاست افغانی نا سنجیده ای امریکا وحکومت های دست نشانده اش درافغانستان می با شد. دراخیر، مطا بق سخن معروف که حق داده نمی شود وگرفته می شود ، مسئو لیت تاریخی خود زن ها می با شد که برای تحقق حقوق خود مبارزه کنند ؛ ومسئولیت فرهنگیان وبا سوادان می با شد که به همکاری آن ها بشتا بند. زیرا که ، زنان نیم جا معه حتا بیشترازآن می با شند ودربی حقوقی وبردگی مرد سالاری ما ندن آن ها کشوردر گذ شته ای تاریک می ما ند وگامی درجهت آینده بهتربرداشته نمی تواند.
ازاین رو،بهترمی دانم که نوشته ای خود را با شعرگهربار ایرج میرزا پا یان دهم:
هروعده که داد ند به ما باد هوا بود ! / هرنکته که گفتند غلط بود و ریا بود
چوپا نی این گله به گرگان سپرد ند / این شیوه و این قاعده ها رسم کجا بود؟
رندان به چپاول سراین سفره نشا ند ند / این ها همه ازغفلت وبیماریی ما بود!
خورد ند و شکستند ودرید ند و تکا ند ند / هرچیز دراین خا نه بی برگ ونوا بود
گفتند چنینیم و چنا نیم دریغا.../ این ها همه لا لای خوا با ند ن ما بود!
ایکا ش درد یزی ما بازنمی ماند / یا کاش که درگربه کمی شرم وحیا بود.
0 comments:
Post a Comment