سازند گان جهان مدرن: انقلاب صنعتی وآوردن زن ها به میدان کار وژورنا لیسم توسط آن ؛ کمک بزرگ درساختن جهان مدرن کرد

ابراهیم ورسجی
شانزدهم ماه جوزای سال 1399
ازنیمه دوم قرن هفدهم تا نیمه نخست قرن هژدهم ، انقلابی بنام انقلاب صنعتی در بریتا نیا بوقوع پیوست. انقلابی که امریکای مدرن ادامه آن می با شد. ازاینکه ، مدرنیته وصنعت درامریکا وکا نادا ، استرالیا وزیلاند نو را دراصل انگلیس شکل داده است؛ بدون شک ،ادامه انقلاب صنعتی آن می با شند. همان انقلاب صنعتی دست سا خت انگلیس ، درداخل اروپا به فرانسه وآلمان وایتا لیا وروسیه رفت ؛ و آن ها را هم صنعتی سا خت. نگا هی به رویداد های بریتا نیا دردوره انقلاب صنعتی وبعد ازآن درکشورهای انگلوسا کسون / انگلیسی زبان شده و درتمام قاره اروپا ،نشان داد که جهان سنتی وکهنه با دستگاه ها وتولیدات صنعتی سده های میا نه ای آن پا یان یا فته وجهان نوین صنعتی وپیدا وارنو جای آن را گرفته است. بنا برآن ، به صراحت می گویم که انقلاب صنعتی بریتا نیا نخست امریکا را صنعتی ودوم قاره اروپا وسوم آسیا وافریقا را متوجه سا خت که جهان سنتی آن ها نمی توا ند ادامه داشته با شد.
ازاین نگاه که ، کشورهای پیشگام در انقلاب صنعتی به ویژه بریتا نیا برای کارخانه های تو لیدی خود از گونه های ماشین بخاروخود رو وما شین های تولید پوشاک واعماربند برق وتولید اسلحه وتوپ وتانک وسیستم آب رسا نی وکا نا لیزاسیون و...خود به نیروی کارگرارزان وبرای تولیدات انبوه خود به بازارهای فروش نیازداشت ؛ برای بازاریا بی به ابزارتبلیغ نیازمبرم پیداکرد. ازاین رو ، دوکارزیررا موفقا نه انجام داد : نخست، زنان را ازخا نه ها بیرون وبرای کارکردن به کارخا نه های تولیدی آورده ضربه سخت به سا ختارذهنی با قی ما نده از قرون میا نه ، یا جا معه ای سنتی- مذ هبی زد ؛ دوم، برای معرفی تو لیدات خود وبازار یا بی برای آن ها وهمچنان مواد خام یا بی، ژورنا لیسم را ایجاد کرد. مد ت ها بعد، حکومت ها وسیا ست مداران وحزب های سیا سی ومذ هبی هم متوجه ارزش ژورنا لیسم شده برای پیشبرد برنامه ها وسیا ست های خود بهره برداری ازآن را آغازکرد ند.
طوریکه د یده شد ، انقلاب صنعتی درگام نخست به مواد خام وبازار مصرف تو لیدات خود نیازمبرم پیدا کرد. معلوم است که ، بریتا نیا ، پا یه گذار انقلاب صنعتی روزنا مه نگاری را برای معرفی تو لیدات خود وبازاریا بی برای آن ها به میان آورد وهمچنان برای کمای کردن مواد خام بیشتروارزان قیمت استعماررا تحویل جهان سنتی داد. فرانسه ،اسپا نیا ، پرتگال ، ها لند وروسیه هم که به تو لیدات صنعتی کمتری درمقایسه با بریتا نیا دست یا فته بود ند ، برای کمای کردن مواد خام ارزان قیمت وسلطه جوی های بیشتراستعمارگر شد ند. رویداد های بعدی نشان داد ند که انگلیس واسپانیا وفرانسه وپرتگال ، قاره امریکا وها لند اندونیزی ، امریکا فلیپین ، بریتا نیا ازما لیزی تا هند وهانکانگ ومیانماردرشرق دوررا زیر سلطه ای خود درآورد وچین را درچنبره خود گرفت وفرانسه وانگلیس، نخست ، امپراتوری عثمانی را ازبالکان درجنوب غرب اروپا ودوم ، ازخاورمیا نه برداشته کشورهای زیر کنترول آن را بین خود تقسیم کرد ند. و بریتا نیا وروسیه تزاری ، آسیای جنوبی و مرکزی رازیرفشاربی سا بقه گرفته ودرنهایت آسیای جنوبی ازهند وآسیای مرکزی ازآن روسیه شد وهردو قدرت اروپا یی درسال 1880 ترسا یی زندانی بی با می بنام افغانستان را به زندان با نی عبدالرحمن قبیلگی وبی فرهنگ درجای خراسان سا ختند ودرغرب آن فارس را هم کوچک ترکرد ند. بنا برآن، انقلاب صنعتی اروپا به خصوص بریتا نیا را فرمان روای جهان سا خت.
تاریخ انقلاب صنعتی وخد مت های آن برای کشورهای پیشرفته واستعمارگریی آن درجهان پس ما نده، نشان می دهد که استعمارگران غربی به مردمان خود خد مت وبرای دیگران مستعمره شدن وبد بختی را فراهم کرد ند. جا لب این است که، انقلاب صنعتی زنان را ازکنج خا نه ها بیرون ووارد عرصه کاروپیکار زند گی درکشور های صنعتی کرد. نگا هی به تاریخ رنسا نس / نوزا یی ، نهضت اصلاح مذ هبی ، عصر سکولار/ این جها نی اند یشی ونهضت روشنگری ، نشان می دهد که درادامه ای آن ها ، انقلاب صنعتی وظهورژورنا لیسم به حیث میوه و پیام رسان وبازاریاب آن،نقش بزرگ درگسترش فلسفه واند یشه وجهان بینی ونو اند یشی درراستای کمرنگ کردن جهان سنتی وفرهنگ واند یشه ای تاریخ تیرشده ای آن بازی کرد.
دراین راستا ، تاریخ نهضت های فکری وآگا هی بخش ومبارز علیه امپراتوریی مقد س روم، نشان می دهد که اختراع حروف چا پی ودستگاه چاپ ازمهمترین رخداد های آغازتاریخ جهان مدرن می با شد. و یوها نس گوتنبرگ (1397-1468) آلما نی بود که درسال 1456 ترسا یی، آن را اختراع وکمک به گسترش فلسفه واند یشه ای نو اول دراروپا وامریکا وکانادا ودوم درسرتاسرجهان کرد. اگرچه اختراع چاپ به قرن ها قبل ازگوتنبرگ به احتمال قوی به چین برمی کردد ، اما او با اختراع دستگاه نوین چاپ کمک بزرگ درجهت چاپ وگسترش اند یشه های نو دراروپا وجهان کرد. درواقع ، این اختراع چاپ بود که ترجمه ونشر فلسفه یونان ونویشته های نو یسند گان عصررنسا نس واصلاح مذ هبی ونویسند گان نهضت روشنگری فرانسه را به کشورهای پیشرفته وپس مانده معرفی کرد.
درشرایطی که ، دستگاه چاپ ، نشرکتاب ها واند یشه ها را سهل وآسان وآن ها را دراختیار با سوا دان اروپا گذا شته بود ، آوردن زن ها به میدان کارو ایجاد ژورنا لیسم توسط انقلاب صنعتی وصنعت کاران ، پیام رسا نی ودرواقع گسترش اند یشه های نو را درکشورهای پیشرفته وروبه پیشرفت آسانتر سا خت. طوریکه یاد آوری کرده شد، ایجاد ژورنا لیسم توسط انقلاب صنعتی وتقویت آن توسط صنعت کاران وتاجران برای بازاریا بی وفروش تو لیدات خود شان درواقع هم کمک به تجارت اقتصادی هم کمک درگسترش اند یشه های نو وبراندازیی اند یشه های کهنه کرد. تاریخ اند یشه ها نشان داده است که نه نوگرایی به آسا نی به میدان آمده ورونق پیدا می کند ونه سنت گرایی به آسا نی میدان را به نفع آن ترک می کند. یعنی جنگ نوگرایی با سنت گرایی ادامه پیدا می کند وژورنا لیسم هم در خد مت هردو می با شد. به سخن دیگر ، هم مدرنیته / نو اند یشی هم سنت گرایی ،ازژورنا لیسم بهره های خود را گرفته ومی گیرند!
مثلا ،نگاهی به تاریخ سیا سی کشورهای پیشرفته وکشورهای رو به پیشرفت ، نشان می دهد که هم حزب های سیا سی وحکومت های دموکرات وجامعه ای مد نی درغرب ازژونالیسم بهره برداری می کنند هم استبداد شرقی تحمیل شده بر مسلمان ها وحزب های بنیاد گرای مذ هبی سود خود را ازژورنا لیسم برمی دا رند وبرای خلق مانع درسرراه پیام رسا نی مخالفان خود ازسا نسور هم استفاده می کنند. همچنان ، سازمان های قبیلگی تروریستی مانند: طالبان تروریست افغانستان ، القاعده عرب وغیر عرب، بوکوحرام درافریقای غربی وشرقی، داعش های شیعه وسنی درخاورمیا نه وولایت فقیه ایران ووها بی گریی عربستان ، از انترنت ، فسبوک، تویتر و...بهره برداریی ضد مردمی می کنند. طرفه اینکه ، سازمان های بنیاد گرا وملایی مسلمان هم مانند تروریستان هم مذهب خود ازدستاورد های علمی وفنی و مدرن غربی بهره برداری می کنند هم دموکراسی وجامعه ای مد نی وآزادی بیان ومنشورجهانی حقوق بشررا غربی دانسته رد می کنند.
غمباراین است که ، تروریستان وبنیاد گرا یان مذ هبی ازجنبه های مادی تمدن مدرن غربی لذت جوی می کنند وآماده نیستند که به زن های مسلمان منشورجهانی حقوق بشرتصویب شده درسازمان ملل که خیر حتا حقوق انسا نی تا یید شده دراسلام را رعایت کنند! خوب است که ، نهضت فمینیسم / حقوق برابر خواهی زنان با مردان درکشورهای مسلمان درحال رونق گرفتن می با شد ودرآینده ای نزد یک مشت ولگد زدن دردهان تند روان وبنیاد گرایان وتروریستان مذ هبی ومستبداد شاهی- شیخی را شروع خوا هند کرد ونو اند یشان واصلاح طلبان مسلمان هم همکارآن ها می با شند. توحش طالبان تروریست علیه زنان درافغانستان ونفرت روزافزون زنان ازآن ها وخیزش های زنان علیه آخوند یسم تاریخ زده ای ایران وگسترش دین گریزی درنسل نو به خصوص زنان درعربستان وانقلاب وانفجاراطلاعاتی زاده فن آوریی مدرن رسا نه ای به نفع آن ها ، دیریازود جنازه ارتجاع وتوحش مذهبی نما را برمی دارد.
دراخیر،نوشته را این گونه جمع بندی وبه پایان می رسا نم که زنان را که انقلاب صنعتی وارد میدان کار وازنظر اقتصادی سری پای خود ایستاد کرده بود؛ اکنون ،در غرب وشرق بطور سازمان سازمان یا فته کمر به برابری خواهی با مردان بسته وبه مبارزه ادامه می دهند وتا جای به حقوق انسانی خود رسیده اند. ژورنالیسم هم که درغرب موفق شده است ودرشرق درحال برانداختن استبداد شاهی وشیخی ونظامی وآزادی بیان ستیزی وسانسورگری آن می با شد. درسطح جهان هم ، معلوم است که اتحاد یه های روزنامه نگاری ونهاد روز نامه نگاران بدون مرز ودید بان جهانی حقوق بشروشورای حقوق بشردراروپا وبخش حقوق بشر سازمان ملل ،مستبدان وسانسورگران ونهاد های سنتی زن ستیزرا زیرفشارگرفته اند. انفجار اطلا عا تی زاده فن آوریی مدرن رسا نه ای وابزار های آن ما نند: انترنت ،فسبوک ،یوتیوب و...شرایط نو ودرخشا ن را برای زنان وخبرنگاران فراهم کرده اند. شرایطی که ازآینده روشن ورضایت بخش زنان وروزنامه نگاران ومدافعان آزادی بیان ورسا نه ها پیام دارد ومستبدان آزادی ستیزوسانسورگرو تند روان وتروریستان زن ستیزوآزادی سوز را زیر فشارکمرشکن گرفته اند. به امید پیروزیی علم بر جهل وعدالت بر ستمگری وآزادی بربردگی وموفقیت زنان وروزنامه گاران آگاه وپژوهش گردر غرب وشرق جهان ونابود یی تروریسم واستبداد درکشورهای مسلمان وتحقق آزادی ودموکراسی وحقوق بشروسربلندی زنان وروزنامه نگاران هد فمند درآن ها!