پا کستان در لب پرتگاه

بخش دوم روز جمعه ، هجدهم ماه جوزا ، سا ل 1403 ابرا هیم ورسجی به گونه ای که دربخش نخست مقا له یا د آورشد م بارد یگر یا د آورمی شوم که پا کستان درلب پرتگاه ،آغازعنوان کتا بی به عنوان : " پا کستان در لب پرتگاه ، آینده امریکا ، پا کستان وافغا نستان " نوشته احمد رشید ، نویسنده ای پا کستا نی می با شد. ازاینکه پا کستان به گونه ی نوکرامریکا درافغا نستان نقش بازی وطا لبان زن ستیز را نیزایجا د کرده وبر آن تحمیل کرده است ، آوردن نام آن درآغاز نما یه یا عنوان کتا ب تو سط احمد رشید مو جه می با شد. شا یان یا د آوری می دا نم که ، در بخش نخست مقا له ، تمرکز به پیش نو یس نوشته احمد رشید کردم ودربخش دوم وبخش های بعدی آن ، ازتمام آن بهره برداری ومطا لب مهم آن را بازتا ب می دهم. البته که بهره برداریی منتقدا نه ، به این خا طرکه ، احمد رشید ازترس آی اِس آی / شبکه ی جا سوسی ارتش طا لبان کار پا کستان ، ازمحا فظه کاری بهره برداری کرده یا ازنما یش بخش های ازوا قعیت های درد نا ک جاری درپا کستان وافغا نستان ، درنوشته ی خود شا نه خا لی کرده است. ازاینکه سازمان جا سوسی پا کستان سازنده ی طا لبان وپیا ده کننده ی برنا مه ای تروریستی - زن ستیزطا لبا نی - پا کستا نی- امریکای درپا کستان وافغا نستان می با شد، احمد رشید با ید ازبیان حقیقت بازیی نا پا ک نظا می های دوگا نه بازکشورخود ش درافغا نستان تا حدی شا نه خا لی کند. همچنان ، بخا طردارم که شبکه ی جا سوسی پا کستان شماری زیا دی ازروزنا مه نگا ران بیان کننده ای حقا یق درد نا ک جاری درافغا نستان وکشورخود ش را به قتل رسا نده است. قتل های که شماری خبرنگا ران ونویسند گان را به سکوت وا دارکرده وبرخی ازآن ها برای زنده ما ندن به بریتا نیا وامریکا پنا هنده شده اند ویکی از پنا هنده شده ها به امریکا هم حسین حقا نی می با شد! بنا برآن ، با باز تا ب بخش های مهم نوشته احمد رشید ، ازخیا نت های نظا می ها وامنیت کاران پا کستا نی هم درپا کستان هم درافغا نستان پرده برداری می کنم. شا یان یا د آوری می دا نم که ،پا کستان همواره حضوربن لادن والقا عده ، گروه زیر فرمان او را درافغا نستان رد وطا لبان را خیزش بومی افغان ها معرفی کرده بود...وقتیکه درروزنخست ماه مه سا ل 2011 ،چرخبا ل های امریکای از جلال آبا د پروازوبن لادن را درسا ختما نی درکنارپا یگاه ارتش پا کستان در ایبت آبا د درولا یت سر حد به قتل رسا ند ند وجسد اورا با خود انتقا ل ودرجای نا معلومی دفن کرد ند ، بد ون شک ، دوگا نه بازیی ارتش پا کستان را نما یش دا د ند (برگه نخست ). معلوم است که بن لادن یک شخص مذ هبی واید ئولوژی او جهاد جها نی والقا عده گروه او هم کارهای تروریستی می کرد وتغییرا ت ونگرا نی های امنیتی ایجا د وروا بط مسلمان ها وغرب را تغییرداد. وتلفا ت انسا نی جنگ مطا بق برآورد دا نشگاه براون از 2001 ،( تا 2012 ، زمان نشر این کتا ب ) ، درافغا نستان وعراق وپا کستان ، د و صد و پنجاه هزار نفر به شمول سربا زان وهفت میلیون وهشت لک آواره وهزینه ما لی چهارتریلیون دا لر، یا به چهارهزار میلیارد دا لررسید (برگه های 3و4). در شرا یطی که پا کستان هم افغا نستان هم سرزمین خود را به پا یگاه گروه های تروریستی تبد یل کرده بود...جها نی سازی وصنا یع نوخوشبختی را در چند کشورجهان سوم رونق بخشیده بود. بطورنمونه ، هند با همسازی با جها نی سازی واصلا حا ت اقتصادی وتشویق بخش خصوصی رو به پیشرفت نها ده بود. معلوم است ؛ اگرپا کستان ازتجربه اقتصادی هند بهربرداری می کرد ، مبا د له های تجاری به بهبود وضع هردوکشورکمک می کرد. در حا لیکه جها نی سازی رو به رونق دا شت ، بسیاری پا کستا نی های تحصیل کرده فهمی ازتغییرات اقتصادی در سطح جهان ندا شتند وبا ید این گونه می شد. به این خا طر که ، پا کستان بجای صا درکردن مواد خام ما نند پنبه وبرنج وگندم ، جنگ های نیا بتی را در افغا نستان وکشمیرراه اندازی کرد و ازحرکت دربخش اقتصاد بازما ند. بطور نمونه ، پا کستان در بیست سال گذ شته ، نه یک کارنو صنعتی کرد و نه در تولید مواد اولیه دربخش زرا عت کاری کرده توا نست. جها نی سازی ایجا ب می کرد که پا کستان دربخش آموزش وپرورش درجهت با لا بردن توان نیروی کار خود دربخش صنعتی سرما به گذاری می کرد ؛ اما بجای آن ، پرویزمشرف به هزینه های اقتصادی وبدهکاری های فردی ودولتی افزود (برگه های 30-31). روشن است ؛ کشورهای که موقعیت خود را درجهان نشا سند ، به سرنوشت افغا نستان وپا کستان گرفتارمی شوند. بطورنمونه ، افغا نستان را در سا ل 1880 ترسای ، هند بریتا نیا به حیث منطقه حا یل میان خود وروسیه تزاری ، مرز بندی کرد. وهمان هند بریتا نیا دروقت ترک گفتن نیم قاره هند در سا ل 1947 ، پا کستان را سا خت. از اینکه درافغا نستان زا ده ای استعماربریتا نیا ، افغان ها اقلیت می با شند ، امیران کته شکم - تهی مغزافغان پشتونستا نخواهی علیه پا کستان برای افزا یش موهومی شمار افغان های خود کرد ند وپا کستان هم آن ها را زیر فشارسیا سی- اقتصادی قراردا د. فشاری که افغا نستان را بد ا من شوروی اندا خت. خود پا کستان هم که بد ست نظا می ها افتاده بود و آن ها هم پا کستان شرقی را ازد ست دا ده کمک به برآمدن بنگله د یش درماه دسا مبر1971 کرد ند هم تند روی مذ هبی را در افغا نستان تقویت کرد ند. تند روی مذ هبی که بنام طا لبان به تروریسم مذ هبی نما تبد یل وافغا نستان وپا کستان را به میدان بازی گروه های تروریستی بومی وغیربومی تبد یل کرد. ازاین رو ، احمد رشید را تا یید می کنم! به این خا طرکه ، پا کستان در لب پرتگاه را نوشته است. نوشته ی که بخش های از آن را بازتا ب داده ومی دهم! بطورنمونه ، احمد رشید می نویسد: رویدا د یازدهم سپتا مبر 2001 ، یک تکان به پا کستان بود تا وابستگی خود به گروه های جهادی به گونه جنگ های نیا بتی درسیا ست خارجی خود را پا یان می داد. بعد ازحمله القا عده به سرزمین امریکا ،جا معه ای جها نی اسلام گرا یی افرا طی را به گونه دشمن نو خود برگزید وبه امریکا بها نه داد تا در کشورهای دگر مدا خله کند. پیام جورج بوش رئیس جمهورامریکا هم به پا کستان این بود که یا با ما همراه شوید یا با د شمنان ما! معلوم است که ، منظورامریکا ازآن سخن این بود که حما یت پا کستان را به هجوم خود به افغا نستان کمای کند. البته که آن خوا ست یک هشدارروشن برای آینده بود. ازاین نگاه که تا آن زمان ، امریکا چشم های خود به حما یت پا کستان ازگروه های جهادی را بخا طر تهد ید هند بسته بود. اما با حمله آن گروه ها به امریکا ، وا شنگتن آما ده نبود به دولتی که سرپرستی ازگروه های تروریستی می کند موقع بدهد. اما وا کنش مشرف تنگ نظرا نه بود واو گمان کرد که می توا ند ازکنارپیام هشدارگو نه ای جورج بوش با دوگا نه بازی بگذ رد. بطور نمونه ، مشرف هم در جنگ علیه القا عده همکار جورج بوش شد هم شبکه ی جا سوسی پا کستان به جهادی ها اجازه داد تا به کشمیرزیراداره هند حمله های تروریستی کنند. وحمله تروریستی به پارلمان هند در سا ل 2001 ، پا کستان وهند را به مرزجنگ نزد یک کرد. و درسا ل 2003 ، شبکه جا سوسی پا کستان طا لبان را باز سازی وبه افغا نستان اعزام کرد. و در سا ل 2005 ، طوریکه در" فروررفتن درآشوب " نوشتم ، رو یاروی امریکا وپا کستان اجتنا ب نا پذ یرشده بود ؛ رویا روی که در سا ل های 2010 و2011 بوقوع پیوست. دهه گذ شته ، تغییرات بنیادی دربا ورهای سیا سی درجهان رخ دا د ند ، اما درپا کستان تغییری رونما نه شد. درکشوری ما نند پا کستان که ارتشش قوی ودارای سلاح اتومی وبلند پروازی استرا تژِیک واقتصاد ضعیف ومردم بیشتربی سواد وبی کار دارد ، نفوذ آن بر همسا یه ها بیهوده می با شد ( برگه های 31-32)! بطور نمونه ، در بیست سا ل گذ شته ، پا کستان به کمک قرضه ها یا برنا مه های صند وق بین المللی پول امرارزند گی کرد. قرضه ها وبرنا مه های که بطورکا مل تطبیق نه شد ند ود ستا وردی ندا شتند. به این خا طر که ، حکومت ها ازآوردن اصلا حا ت مورد نظر صند وق بین المللی پول خود داری کرد ند. کشورهای دگر هم کمک های بزرگ آما ده کرد ند ، اما پا کستان نتوا نست ازآن ها بهره برداری کند. بطورنمونه ، از سا ل 2001 تا سا ل 2010 ، امریکا بیست میلیارد وپنجصد میلیون دا لر وآلمان وبریتا نیا وژا پان ودگرکشورهای کمک کننده به شمول با نک جها نی وبا نک انکشا ف آسیای ، نیم آن را فرا هم کرد ند. غیرازکمک امریکا ، چهارده میلیارد وچهارصد میلیون دا لرارتش پا کستان برای جنگ درمنا طق مرزی افغا نستان هزینه وشش میلیارد وهشت صد میلیون دا لرکمک به بودجه کرده شد. امریکا هم کمک های بشردوستا نه برای مهارویرا نی زلزله در شما ل پا کستان در سا ل 2005 ومهار خرابی های سیلاب درزیرسا خت ها در سا ل 2010 کرد ( بر گه های 32-33 ). ازاینکه حکومت وسیا سی های پا کستا نی نا بکار ونظا می ها همه کاره در سیا ست واقتصاد پا کستان می با شند ، کمک های هنگفت نا مبرده بهبودی دراوضاع فا جعه بارمردم نیا ورد. به سخن د گر ، مبا لغ نا مبرده را نظا می های تروریست پروروشرکت های اقتصادی زیرفرمان آن ها به جیب های کلان وسوراخ خود واریزکرد ند! همزمان با غارتگری های ارتش تروریسم طا لبا نی کارپا کستان از کمک های خارجی ومنا بع دا خلی وفقر روز افزون درمیان مردم وتروریسم کاری آن درافغا نستان که توسط رسا نه های بومی وجها نی همگا نی شده بود ند ،... قتل بن لادن در کناراکا دمی ارتش در ایبت آباد وکارنا مه های او درآنجا وقتل او توسط امریکا ولگد مال شدن حا کمیت ملی پا کستان ، موضع آن را در برا بر هند بسیارتضعیف وتبصره ها ونما یش های خبری- تلویزیونی هم ذهنیت عا مه را د گرگون کرد. ارتش وحکومت پا کستان هم انکار می کرد ند که تند روان مذ هبی را علیه همسا یه ها تقویت می کنند. بطورنمونه ، برای مد ت ده سا ل ، اسلام آباد انکارمی کرد که القا عده وطا لبان افغان وگروه حقا نی پا یگاه ها در قلمرو آن دارند. همین که بسیاری رهبران گروه های نا مبرده درپا کستان دستگیریا کشته شد ند ، نماد بارز دوگا نه بازی این کشور می با شد! درسا ل های پسین ، ارتش پا کستان به امریکای ها اعتراف کرد که گروه های نا مبرده در قلمروآن حضوردا رند. به این خا طر که ، ارتش می خوا ست میان آن گروه ها وامریکا گفت وگو راه اندازی کند. اما ارتش هرگزابرازنظرعلنی ازاین بازی خود نکرد تا مردم بدا نند که درکشورشان چه می گذرد ( بر گه ها 34-35 )؟ در حا لیکه ارتش در سیا ست واقتصاد پا کستان همه کاره وحکومت و حزب های سیا سی ملی ومحلی ازنظر کاری کمرنگ شده بود ند ، مردم نسبت به حزب ها وارتش بی اعتماده شده بو د ند وضعف رو به گسترش اقتصادی هم به آن ضعف دا من می زد! درچنان شرا یطی نا گواری ،...زرداری رهبر حزب مردم به یک ائتلاف انتخا با تی با گروه های سیا سی:حزب ملی عوام / گروه پشتون مخا لف طا لبان در ولا یت سرحد ، حزب حرکت متحده ای قومی در ولا یت سند ( گروه متشکل از اردوزبان های آن ولا یت ) وحزب های قومی دربلوچستان ، اقدام کرد. طوریکه د یده شد، انتخا بات اولین حکومت فرا گیرملی را که حما یت همه گروه های نژادی را دا شت شکل داد. حکومتی که امید واری به مردم بخشید ( برگه42). البته که ، امید واریی کا ذب! ادا مه دارد.