دشمن تروریسم شدن پاکستان وتاثیرآن براوضاع افغانستان

ابراهیم ورسجی
30-9-1393
ملتون سطان بارومند شده بود که بهتراست دردوزخ ژنرال باشی ،تاخدمت گاردربهشت.پاکستان ثابت کرده است که هردوکاررامی کند!
طارق علی
کسانیکه درکاخ های شیشه ی نشسته اند؛نباید به بیرون سنگ پرتاب کنند!
ضرب المثل انگلیسی
درماه اکتوبر2011،خانم هیلاری کلنتن،وزیرخارجه ی وقت امریکا، دراسلام آباد، به همتای پاکستانی خود گفته بود":مارهای زهرالود را درپس خانه ی خود پرورش ونگهداری می کنید که همسایه ها یتان رانیش بزنند؛مطمئن باشید که خود تان راهم نیش می زنند! واقعن،مارهای پرورش- نگهداری شده درپس خانه ی پاکستان؛روزسه شنبه 16 دیسامبر،پاکستان راهم درپشاورنیش زدند" ! نیشی که تلخی وکشندگی آن را هرگزپاکستانی ها فراموش نخواهند کرد!
باتوجه به گفته ی وزیرپیشین خارجه ی امریکا،واقعن،اگراین کشور، می خواهد درجنگ علیه تروریسم موفق شود؛لازم است که عربستان رابه حیث سرچشمه ی مالی- ایدئولوژیک تندروی وتروریسم مذهبی یامذهبی نما وپاکستان را به حیث مشوق ،آموزش دهنده وصادرکننده ی تروریسم به افغانستان برسمیت شناخته وتروریسم پروریی آن ها رامهار نماید.درغیراین صورت،باورداشته باشد که درافغانستان ،پاکستان وخاورمیانه،بنام جنگ علیه تروریسم، بهوده وقت کشی وهزینه می نماید!
این نویشته دردوبخش تهیه شده است:نخست،مبارزه ی پاکستان علیه تروریسم.دوم،تاثیرآن براوضاع افغانستان.برای همه روشن است که، روزسه شنبه 16ماه دیسامبر- 25 ماه قوس، طالبان به یک مدرسه ی نظامی درپشاورحمله کرده 148 دانش آموز،مدیروکارمندان آن راشهید کردند.(1) حمله ی تروریستی - ترسناکی که پاکستان را ازبنیاد تکان داده درکمترازیک هفته،دگرگونی بزرگی را درسیاست آن کشور سبب شده است! نویسنده که ازروزنخست حمله به مدرسه تاکنون کنش ها وواکنش های سیاست مداران،نظامیان ومردم عادی پاکستان را ازطریق رسانه های دولتی وغیردولتی آن کشورورسانه های جهانی دنبال کرده است؛به این نتیجه رسیده است که تروریستان درحال سرعقل آوردن حامیان پاکستانی خود، یعنی نظامی های آن کشورمی باشند.البته، باپذیرش این واقعیت تلخ که، بهائی بازیی دوگانه ی ارتش پاکستان را مردم عادی آن کشورپرداخته ومی پردازند.نگاهی به قیمت پردازی های بی شمارمردم پاکستان وبازیی دوگانه ی نظامی های این کشوردربرخورد باتروریسم خودی وناخودی یا طالبان افغانی- پاکستانی،نشان می دهد که کشت کننده ی تخم تروریسم شهید برمی دارد؛به گونه ی که،درهجوم روزسه شنبه طالبان به مدرسه ی نظامی برداشت.
بهرصورت،پرسش بنیادی این است که آیا رخ داد غم انگیزروزسه شنبه درپشاورسبب خواهد شد که نظامی های پاکستانی سرعقل آمده واقعن برضد تروریسم وتروریستان مبارزه نمایند؟ درظاهر،از15جون تاکنون،ارتش پاکستان دروزیرستان شمالی علیه طالبانِ بد می جنگد.جنگی که درهفت ماه دستاورد برجسته ی رانشان نمی دهد.البته،ازدونگاه:نخست،وزیرستان یک بخش ازهفت ایجنسی یامنطقه ی درنمایش خود گردان قبیلگی پاکستان می باشد.من که وزیرستان شمالی را داده ام؛برابرباعلاقه داری واگرکمی بزرگترش بگیرم، برابربه یک ولسوالی درجه سوم ازنظرساحه درساختاراداری افغانستان می باشد.جالب این است که،یک ارتش بزرگ برای مدت هفت ماه دریک ولسوالی می جنگد وموفق نشده است که آن را ازتروریستان پاک نماید.ازاین رو،افغان های سیاست کاروسیاست دان ودیپلمات های امریکائی، گفته اند که جنگ دروزیرستان یک نمایش است، تایک واقعیت.اگرواقعیت می بود،دریک منطقه ی کوچک این قدربی نتیجه یاکم نتیجه ادامه نمی یافت.پیشترازاینکه،حکومت کابل ومقام های امریکائی درباره ی جنگ ارتش پاکستان دروزیرستان شمالی ابرازشک وبدگمانی نمایند؛نویسنده مقاله ی زیرعنوان"جنگ دروزیرستان شمالی؛فریب کاری تازه ی ارتش پاکستان"،نوشته بود.(2)
ازاین رو،به صراحت می توانم بگویم که جنگ هفت ماهه دروزیرستان هم کم دستاورد است وهم باعث شده است که طالبان دست به واکنش یاانتقام جوئی زده فاجعه ی روزسه شنبه 16دیسامبررا درمدرسه ی نظامی درپشاورراپیش کش حکومت وارتش پاکستان نمایند.رخ داد دردناکی سبب واکنش های ملی وبین المللی زیرشد:نخست،درداخل پاکستان،مردم،ارتش،حکومت واحزاب سیاسی مخالف وموافق حزب حاکم رادریک سنگرعلیه تروریسم قرارداد.دوم،بطورغیرقابل پیش بینی،حکومت وفرماندهی ارتش،علیه تروریسم اعلام جنگ کردند.سوم،حکومت افغانستان که در13سال گذشته به گونه ی دوام دارزیرفشاربازیی دوگانه ی ارتش پاکستان وتباه کاریی تروریستان دست پرورده اش بود ومیباشد،هم عمل ترسناک - وحشیانه ی طالبان درپشاوررا سرزنش کرد وهم ازمبارزه ی پاکستان علیه تروریسم قویا حمایت نمود.چهارم،جامعه ی جهانی هم تروریسم ودراقع کشتاردانش آموزان توسط طالبان درپشاوررابشدت سرزنش کرد وهم درمبارزه علیه تروریسم ازنظامی هاوسیاست کاران پاکستانی اعلام پشتیبانی نمود.
اکنون که، ذهنیت عامه درجهان وپاکستان علیه تروریسم تحریک شده ونظامی هاوسیاست کاران پاکستانی هم اعلام جنگ علیه این پدیده ی زشت وضدانسانی کرده اند؛باتوجه به بازی های دوگانه ی ارتش پاکستان دربرخورد باتروریسم،پرسش بنیادی این است که تاچه حد می توان باورکرد که گربه عابد شده وواقعن علیه تروریسم ومرکزهای تروریست پروریی خودش اقدام می نماید؟ روشن است که پاسخ این پرسش هم آسان است وهم دشوار.آسان به این خاطرکه، تروریسم به گونه ی بی سابقه ی زنگ خطررانواخت وگوش کرفرماندهان ارتش پاکستان را به گونه ی دردناکی مالید.دشواربه این خاطرکه،ارتش پاکستان ثابت کرده است که منافع نام نهاد خود تعریف کرده اش برمنافع وخون پاکستانی ها می چربد.
باوجود بازیی دوگانه ی ارتش پاکستان درافغانستان که به گسترش تروریسم درهردوکشور انجامیده است وذهنیت ضد طالبانی که درپاکستان،منطقه وجهان پیداشده است،ادامه ی بازی دوگانه ی ارتش پاکستان دررابطه باتروریسم بسیاردشوارمی باشد.ازاین رو،خواسته وناخواسته ارتش پاکستان مجبورشده است باکنارگذاشتن سیاست طالبان خوب وطالبان بد،راست کارانه ی علیه تروریسم مبارزه نماید.همین که،ارتش وحکومت پاکستان دست به اقدامات زیرزده اند؛نشان می دهد که کاربرد مبارزه باطالبان بد وحمایت ازطلبان خوب رنگ باخته است.به این معناکه،ادامه ی حمایت ازطالبان به حیث ابزارسیاست های امنیتی وخارجی دگرمورد حمایت مردم پاکستان وجامعه ی جهانی نه تنهاقرارنمی گیرد،بلکه به انزوای بیشترپاکستان درسطح منطقه وجهان هم می انجامد.بهرحال،هم احتمال کمک برای طالبان خوب وهم ادامه ی مبارزه علیه طالبان بد توسط ارتش پاکستان قابل پیش بینی می باشد.
بطورنمونه،محکوم کردن حمله ی طالبان به مدرسه ی نظامی درپشاور،توسط گروه احرارکه درکشمیرهند ترورمی کند وطالبان افغان که درافغانستان به نفع پاکستان ترورمی کنند،نشان ازاین دارد که هردوگروه ادای دین به ارتش پاکستان کرده اند وازآن توقع دارند که همان گونه که خوب بودند؛خوب بمانند!(3)درعین زمان،ژنرال پرویزمشرف،رئیس جمهورقبلی پاکستان وبازسازی کننده ی طالبان افغان وتولید کننده ی طالبان پاکستانی،حمله به مدرسه ی نظامی درپشاورراکارملافضل الله،رهبرطالبان پاکستانی، به کمک کرزی وسازمان جاسوسی هند دانسته است.(4) درواقع،مشرف باانگشت انتقاد گذاشتن بالای ملافضل الله ،کرزی وسازمان جاسوسی هند،غیرمستقیم،اصراربرادامه ی حمایت ازطالبان خوب وسرکوب طالبان بد دارد.دراین راستا،راحیل شریف،فرمانده ارتش پاکستان بعدازحمله ی تروریستی طالبان به مدرسه ی زیرکنترل ارتش درپشاور،به همراه رئیس آی اِس آی،سفرعاجل به افغانستان وگفت وگوبامحمداشرف غنی ،رئیس جمهوردرکابل داشت.طوریکه، گزارش سفرنامبرده به کابل را روزچهارشنبه 17ماه دیسامبر،یاروزبعدازحمله به مدرسه درسایت"دی نیوز"، روزنامه ی انگلیسی زبان پاکستان خواندم؛درواقع،حکایت ازاین داشت که شنونده های ارتش پاکستان ثبت کرده اند که ملافضل الله،رهبرطالبان بد که درافغانستان زندگی می کند،ازآنجافرمان حمله به مدرسه راداده است وسفردومقام پاکستانی به کابل این هدف رادرپی داشته است که حکومت افغانستان باید ملافضل الله راتحویل آن ها بدهد.
ازجانب دیگر،رسانه های حکومت افغانستان بدون اینکه تماسی باخواست فرمانده ارتش پاکستان ازرئیس جمهورمحمداشرف غنی بگیرند؛براین اصل تاکید کردند که مسئله ی مبارزه ی مشترک هردوکشورعلیه تروریسم درمیان بوده است.بله،پاکستان بویژه نظامی های آن همواره ازمبارزه علیه تروریسم سخن درآستین دارند؛اماتعریف شان ازتروریسم گزینشی بوده ومی باشد.همین که،ازحکومت افغانستان میخوهند ملافضل الله راتحویل دهد وسخنی ازتحویل دهی ملاعمرواعضای شورای طالبان درکویت ورهبری گروه حقانی که مسئول همه تباه کاری هادرکابل ومناطق مرزی افغانستان می باشند،به کابل درمیان نیست،روشن می نماید که پاکستان طرفدارپایان بازیی دوگانه دربرخورد باتروریسم نیست.بااینکه،نظامی های پاکستانی نمی خواهند به بازی دوگانه ی خود دربرخورد باتروریسم پایان دهند؛اماسه عامل زیربرآن ها فشاروارد می نماید که درزمینه بازنگری نمایند:نخست،گسترش روزافزون تروریسم درپاکستان وتعهداتیکه درسفرماه نوامبرخود،فرمانده ارتش پاکستان به واشنگتن به مقام های امریکائی داده است.دوم،موضع سخت نوازشریف،نخست زیرپاکستان درجهت پایان دهی نظریه ی طالبان خوب وبد.سوم،نفرت وانزجاری که علیه طالبان وتروریسم درپاکستان همه گیرشده ونظامی ها وملاها رازیرفشارگرفته که ازکمک به تروریسم دست بردارند.
دررابطه به اصل نخست،لازم است که بدومسئله توجه شود:اول،عهد شکنی های قبلی ارتش پاکستان که هم ازامریکاکمک مالی- تسلیحاتی گرفت وهم بابهره برداری ازهمان کمک هابه حمایت تروریسم شتافت.مسئله ی که باعث شده است نمایندگان کنگره ی امریکا پرداخت کمک به پاکستان رابا کارکرد آن درمبارزه با تروریسم گره بزنند.دوم،گسترش تروریسم درپاکستان هم امریکا وهم ارتش پاکستان رانگران ساخته است.البته که،نگرانی امریکا بخاطر تاثیرگسترش تروریسم درپاکستان براوضاع افغانستان وامنیت دستگاه اتومی این کشورتروریست پرورمی باشد.همچنان،ارتش پاکستان که هم مدعی دفاع ازکشوردربرابرهند می باشد؛ ازدفاع دربرابرهند که خیر،دربرابرتهاجم تروریسم هم نتوانسته است امنیت جان پاکستانی ها راتامین نماید.دررابطه به گسترش تروریسم درپاکستان،...براساس بررسی کنسرسیوم ملی امنیت داخلی امریکا درباره ی تروریسم ومقابله باآن که سند وارپخش شده است،نتیجه ی بررسی درباره ی پاکستان بسیاردلسرد کننده حتابدترازعراق وافغانستان می باشد.مثلن،درسال 2012،درپاکستان،1404حمله ی تروریستی صورت گرفته است؛درحالیکه،درعراق،1271حمله ودرافغانستان،1023 حمله رخ داده است.ازنظرجای وقوع رخ دادهای تروریستی درپاکستان هم،دیده شده است که بیشتراز 23درصد حملات درولایت خیبر- پشتونخواه،23درصد دربلوچستان،19.6درفته یامناطق قبیلگی،و18درصدهم درولایت سند صورت گرفته است.درباره ی شمارتلفات نیروی انسانی هم، اسناد یاد شده نوشته است که از2011تا ماه نوامبر2013،48994 نفردرپاکستان کشته شده اند که درمیان آن ها5272نفرشان مجریان قانون بودند.17642نفرآن هااز2011تا2013کشته شده اند که درمیان آن ها،2114نفرشان مجریان قانون بودند.تلفات اقتصادی پاکستان هم درمدت مورد نظر،78میلیارد دالربرآورد شده است.(5)
بادرنظرداشت تلفات جانی ومالی یاد شده،شرم آوراست که نظامی ها دنبال طلبان خوب وبد بگردند وحق بانوازشریف،نخست وزیرپاکستان می باشد که اعلام نمود که دیگرطالبان خوب وبد وجود ندارد وباید علیه آن هابرای نجات پاکستان جنگید.(6) برای نمایش جدیت خود در مبارزه علیه تروریسم،نوازشریف بندش های قانونی وضع شده درسرراه اعدام تروریستان وجنایت کاران را ازمیان برداشت.(7) جالب این است که، درپی لغو لایحه ی بندش اعدام جنایت کاران توسط نخست وزیرپاکستان،فرمانده ارتش هم پیش گام شده دونفرتروریست رادرزندان فیصل آباد اعدام کرد.وآن دونفر،مسئول حمله بجان پرویزمشرف در سال 2003وحمله علیه جی ایچ کیو/مرکزفرماندهی ارتش درراولپندی درسال 2009 بودند.ازاین نگاه که، اعصاب ارتشی ها راکشتاردرمدرسه ی نظامی خراب کرده واعدام هاراهم ازحمله کننده هابه فرمانده قبلی وفرماندهی ارتش آغازیده اند،نشان می دهد که برای آقایونِ نظامی خود شان مهم می باشند نه مردم پاکستان؛ورنه،مدت ها قبل دگرگونی درپالیسی مبارزه باتروریسم رخ داده بود.درشرایطی که، مردم پاکستان واحزاب سیاسی- مذهبی آن درمبارزه علیه تروریسم به خشم آمده وبه حمایت ازحکومت وارتش درجنگ علیه تروریسم پامی فشارند،دومسئله مهم می نماید:نخست،محکوم کردن حمله ی طالبان پاکستانی به مدرسه ی نظامی درپشاورتوسط طالبان افغان وگروه احرارکه دومی علیه هند درکشمیرزیرنظرآی اِس آی ترورمی کند.دوم،تظاهرات طرفداران جامعه ی مدنی دراطراف مسجدسرخ دراسلام آباد وتاکید تظاهرکننده ها بربدادگاه کشاندن مولوی عبدالعزیز،ملاامام مسجد سرخ ومهتمم مدرسه ی حفصه که وابسته به مسجدنامبرده می باشد.(8)
درواقع،محکوم کردن تروریسم طالبان پاکستانی توسط طالبان افغانی وگروه احرار،درشرایطی که هم حکومت افغانستان وهم حکومت هند ،ابرازآمادگی برای حمایت ازپاکستان درجنگ علیه تروریسم نموده اند،بازی دوگانه ی ارتش پاکستان رابه نمایش می گذارد.همچنان، تظاهرات طرفداران جامعه ی مدنی درپاکستان علیه مولوی عبدالعزیز،امام مسجد سرخ ومدرسه ی تروریست پرورش دراسلام آباد،هشداربه ارتش می باشد که این مرکزتروریسم پروری را فراموش نکند واگرفراموش کند،به این معنامی باشد که ارتش علیه مردم وهمکاردشمنان مردم یاتروریستان می باشد.ازجانب دیگر،وظیفه ی عمده ی جامعه ی مدنی پاکستان می باشد که افزون برسرزنش کردن ملاعبدالعزیز،ملافضل الرحمن،ملاسمیع الحق،مدیرمدرسه ی حقانیه، وسید منورحسن،امیرقبلی جماعت اسلامی پاکستان وعمران خان ،رهبرتحریک انصاف را هم به حیث حامی ومبلغان تروریسم طالبانی سرزنش نمایند.همچنان،طرفداران جامعه ی مدنی پاکستان توجه نمایند که مدرسه ی طالبان- تروریست پرورِ زیراثرآی اِس آی،درکویته، برای همه شناخته شده می باشد.به سخن دیگر،سرزنش کردن مدرسه ی حفصه دراسلام آباد ومدرسه ی حقانیه دراکوره ختک، درشرق پشاور؛بدون محکوم کردن مدرسه ی طالبان- تروریست پروردرکویته، نیمه کاره می باشد.
اکنون که،حکومت وارتش پاکستان کمربه ریشه کن کردن تروریسم بسته اند که درراست کاریی دومی بدگمان می باشم ونهادهای جامعه ی مدنی آن کشورهم مرکزتروریسم دراسلام آباد رانشانه گرفته اند؛لازم است توجه شود که تحولات تازه درپاکستان که تاکنون ماهیت ضد تروریستی دارد،چه تاثیری براوضاع افغانستان می تواند داشته باشد؟ برای پاسخ درست این پرسش،لازم است که به سه مسئله توجه ژرف کرده شود:نخست،جدی بودن ارتش پاکستان درجنگ علیه تروریسم.دوم،کارکرد حکومت افغانستان دربهره برداری ازجنگ راست یا دروغ ارتش پاکستان علیه تروریسم.سوم،نقش امریکا درکمک به افغانستان تاارتش پاکستان درک نماید که دیگربازیی دوگانه اش دررابطه به طالبان درکاخ سفید و وزارت های خارجه،دفاع وسیای امریکا،رنگ باخته است.دررابطه به اصل نخست،باید گفت که نظامی های پاکستانی بدانند که:" کسانی که درکاخ های شیشه ی نشسته اند؛نباید به بیرون سنگ پرتاب کنند"! به این خاطرکه،هم دیگران آن ها رامی بینند وهم سنگ پرانی کرده کاخ های شیشه ی شان را فرومی ریزانند.روشن است.افغان ها درکاخ شیشه ی نه نشسته اند وبعدازاین می توانند کاخ شیشه ی نشینان را بی کاخ نمایند.به سخن دیگر،تروریسم جاری درپاکستان ؛دستاورد کمک نظامی های این کشوربه تروریستان درافغانستان ومنطقه زیرنام طالبان خوب وطالبان بد می باشد.
ازاین رو،با باوربه این که، نوازشریف ،نخست وزیرپاکستان، درجنگ علیه تروریسم جدی می باشد وسیاست طالبان خوب وبد راپایان یافته اعلام کرده است،به نظامی های آن کشورپیشنهاد می نمایم که به سیاست حمایت ازطالبان خوب وجنگ علیه طالبان بد پایان داده همه ی طالبان را هدف گیری نمایند.درغیراین صورت،باورداشته باشند که به گفته ی هیلاری کلنتن،وزیرخارجه ی سابق امریکا،"مارهای زهراگین پرورش یافته درپس خانه های پاکستان ؛ پاکستان رابیشترازافغانستان ومنطقه زخم می زنند"! به گونه ی که باحمله به مدرسه ی نظامی درپیشار، درروزسه شنبه،16دیسامبر، زهرهای کشنده ی خود رانشان داده و148 نفرراکه 132نفرآن هادانش آموزان بودند؛کشتند.ازجانب دیگر،باید دقت نمایند که دغلکاری آن ها راهمه ی جهانیان شناخته اند.شناختی که ازبحران شخصیت واعتبارپاکستان درسطح منطقه وجهان سخن درآستین دارد.
بهرحال،اکنون که،ارتش پاکستان کمربه جنگ علیه طالبان یاتروریستان خود بسته است.برای حکومت افغانستان، لازم است که، موضوع راجدی گرفته آمادگی دوبازی رادرذهن وکارکرد خود روی دست بگیرد:نخست،باریزبینی به جنگ ارتش پاکستان علیه طالبان بد نگریسته آمادگی داشته باشد که طالبان فراریی پاکستان به سوی افغانستان روی آورده درکمک با هم فکران وهمخونان طالب شان به گستره ی تروریسم درکشورما می افزایند.این هم درشرایطی که درمناطق هم مرزباپاکستان،حکومت کابل ناتوانی های فراوان دارد ودرمرکزهم رئیس جمهورورئیس اجرائیه ی افغانستان در80 روزموفق به کابینه سازی هم نشده اند! فرض می کنم خلاف گفته ی بالا؛طالبان پاکستانی به افغانستان سرازیرنه شوند،همین که طالبان افغان حمله ی آن هابه مدرسه ی نظامی درپشاوررامحکوم کرده اند؛دراقع،حکایت ازاین دارد که ارتش پاکستان درکنارحمله به طالبان خودش به کمک به طالبان افغان ادامه می دهد.به این معناکه،هردوکاررامی کند تا گفته ی ایمیل شیطان را تحقق بخشد.مثلن،..."ایمیل شیطان باورمند شده بود که ژنرال بودن دردوزخ بهتر ازخدمت گاربودن دربهشت است؛ پاکستان ثابت کرده است که هردوکار رامی کند"! به این معناکه،هم ژنرال دردوزخ می شود وهم خدمت گاردربهشت! خدمت گاری وژنرالی که بهائی گزاف آن را افغانستان تاکنون پرداخته است.
درحالیکه،بازیی دوگانه ی پاکستان درجنگ علیه تروریسم،ایجاب هوشمندی وجدیت بیشتری رادرکابل می کند؛ امریکاهم می تواند درزمینه نقش تعیین کننده بازی نماید.لازم به توضیح است که،کمک امریکابه افغانستان درجنگ علیه تروریسم؛درواقع،کمک به پاکستان هم می باشد.درغیراین صورت،امریکا هم درافغانستان وهم درخاورمیانه می بازد.برای اینکه، درهردومیدان نبازد،لازم است که دوکارزیررابکند:نخست،تا رسیدن به حکومت خوب وکارآمد،افغانستان را کمک نماید.دوم،این اصل رابپذیرد که عربستان مهم ترین کمک کننده ی مالی- ایدئولوژیک وپاکستان آموزش دهنده وصادرکننده ی تروریسم وتروریستان به افغانستان به می باشد.درواقع،اگرامریکامی خواهد به افغانستان درمهارتروریسم کمک نماید،باید این کارراباخشکاندن منبع مالی تروریستان درعربستان وبستن مرکزهای آموزشی- تدارکاتی شان درپاکستان نماید.روشن است که این کارامریکابه نفع مردم پاکستان وحکومت شان نیزمی باشد.درغیراین صورت،بازی دوگانه ی ارتش پاکستان دررابطه به تروریسم زیرعنوان " کمک به طالبان خوب وجنگ علیه طالبان بد" ، فربه کردن تروریسم می باشد که مانند گذشته افغانستان را زیانمند وجیب مالیه دهندگان امریکائی را خالی می نماید.ازجانب دیگر،برای تمیزگذاران میان طالبان خوب وطالبان بد،فرقی نمی کند که مردم پاکستان تاچه زمانی قربانی مالی وجانی می پردازند.
پانویس ها:
1-www.dawn.com/news/1151203/militants-siege-of-peshawar-school-ends-141-killed
2-جنگ دروزیرستان شمالی؛فریب کاری تازه ی ارتش پاکستان
www.Iwarsajee.blogspot.com/2014/08/blog-spot_17.html
3-www.dawn.com/news/1151407/afghan-taliban-condemn-peshawar-school-attack
www.dawn.com/news/1151643/jamaatulahrar-denounces-peshawar-attack-amid-national-outrage
4-www.dawn.com/news/1151599/peshawar-as-india-mourns-with-pakistan-musharraf-blames-new-delhi-kabul
5-www.dawn.com/news/1088864/pakistan-most-terrot-hit-nation
6-www.dawn.com/news/1151397/no-distintion-now-between-good-and-bad-taliban-nawaz
7-www.dawn.com/news/1151408/nawaz-removes-moratorium-on-death-penalty
8-www.dawn.com/news/1151858/lal-masjid-protest-fir-rejistered-against-maulana-aziz