نگا هی به روزجها نی آزادی مطبوعا ت ووضع فاجعه بار رسا نه ها وخبرنگاران درافغا نستان

ابرا هیم ورسجی روز پنجشنبه ، پا نزدهم ماه ثور ، سا ل 1401 این مقا له را بمنا سبت روزجها نی آزاد یی مطبوعا ت ووضع فا جعه بارمطبوعا ت ورسا نه ها وخبرنگا ران درافغا نستان ، نوشته وارا یه می کنم. نگا هی به سا بقه ی روز جها نی آزاد یی مطبوعات ، روشن می سازد که ، یو نسکو / بخشی علمی- فرهنگی سازمان ملل متحد که مرکز آن در " پاریس " پا یتخت فرا نسه می با شد ؛ روزسوم ماه مه را روزجها نی آزادی مطبوعا ت ورسا نه ها تعیین ومجمع عمومی سازمان ملل نیز آن را تصویب کرده است. به این خا طرکه ، در این روز، یک رو یدا د تاریخی وامید بخش رونما شده و آینده ی درخشان را به همه کشورها وفرهنگ ها وفرهنگی ها وخبرنگا ران جهان رقم زده است. رویدا دی تاریخی- فرهنگی که همه سا له درروزسوم ماه مه ازآن درسرتا سرجهان تجلیل به عمل آورده می شود. معلوم هست که ، این روزتوسط یونسکو / بخشی علمی- فرهنگی سازمان ملل ، نام گذاری شده است. بنا برآن ، شا یان یاد آوری می دا نم که ، بعد از نام گذاریی روزسوم ماه مه - روز سیزدهم ماه ثور، به حیث روزجها نی مطبوعا ت توسط یونسکو ، مجمع عمومی سازمان ملل متحد درماه دسا مبر سا ل 1993 ترسا یی ، درچهل و هشتمین نشست سا لا نه ی خود ، آن را به عنوان " روزجها نی آزادی مطبوعات " اعلام کرد. واین موضوع یا پُرسمان ؛ ازقطعنا مه ی مصوب گردهمای عمومی یونسکو درسا ل 1991 ترسا یی ، زیر عنوان " ارتقای آزادی مطبوعا ت درجهان " که جرا ید آزاد ، فرا گیرومستقل را به عنوان یکی ازاجزای ضروری جا معه ی دموکرا تیک تلقی کرده است ، بر خا سته یا نشا ت گرفته است ؛ ویونسکو این نگاه را که کشورهای عضوآن ما یل هستند روزسوم ماه مه را " روزجها نی آزادی مطبوعا ت " بنا مند ، به اطلا ع مجمع عمومی سازمان ملل رسا نید. قا بل یاد آوری می دا نم که این روز، بیاد سا ل روزانتشاراعلا میه " ویند هوک " درباره ی ارتقای وضعیت نشریه های مستقل وفرا گیرافریقا یی انتخا ب شد ؛ وسرانجام این اعلا میه درروزسوم ماه مه 1991 ترسا یی، درهما یشی که به همین منظورتوسط یونسکو وسازمان ملل متحد درشهر ویند هوک ، پا یتخت نا مبیا برگزار شد ، به تصویب رسید. در حا لیکه تعیین روزسوم ماه مه - روز سیزدهم ماه ثوررا به حیث روزجها نی آزاد یی مطبوعا ت ورسا نه ها ستا یش می کنم ، متا سفم ازاینکه درافغا نستان هم در دوره ی جمهوریت طا لبان دریشی پوش هم دردوره ی امارت طا لبان ریشو- تروریست ،آزاد یی درخورومنا سب مطبوعا ت آزاد را ندا شتیم ونداریم. اگر چه در دوره ی جمهوریت نما یشی ی طا لبان دریشی پوش ،افغا نستان دا رای نشرات وشبکه های تلویزیونی بی مرام وبی هد ف بسیار شد ؛ نشرات وشبکه های که غیر ازمسخ حقا یق وترویج تفکر طا لبا نی وتفرقه انگیزی های قومی- قبیلگی کاری دیگری نکرد ند. بطورنمونه ، اگرنشرات ورسا نه های حکومت پوشا لیی جمهوریت نما وبا ند ی وشخصی ، دا رای پیام ومرام انسا نی می بود ند ، ما اکنون امارت منفورطا لبان را که در افغا نستان ومنطقه وجهان منفورترین شده است را نمی دا شتیم. شا یان یاد آوری می دا نم که ، روزا نه بسیاری روز نا مه های انگیسی زبان جهان انگلیسی زبان وسا یت های ایرا نیان بیرون مرزی را ازطریق ایمیل در یا فت وهمچنان تارنمای روزنا مه های "دان / با مداد " و" دی نیوز" را بزبان انگلیسی و روز نا مه " جنگ " بزبان اردو ونشرشونده در پا کستان را مطا لعه می کنم. ازاین نگاه که ، نظا می ها وملا های شیاد ومنا فق وتروریست پروری پا کستا نی در اصل سازند گان طا لبان والقا عده وگروه حقا نی وطا لبان دا عش نا میده شده می با شند. وقبلا ، همان نظا می ها وملا های شیاد ومنا فق ورتروریسم کار کا بل را به کمک گلبد ین حکمتیار ودر اصل بی حکمت ودر واقع حکومت یار ویران کرده بو د ند واکنون بطورمستقیم ازطریق امارت تروریستی طا لبان ،مصروف تروریسم کاری وزن ستیزی ودا نش ستیزی وتباه کاری در افغا نستان می با شند. بنا برآن ، همه روزه رسا نه های دیداری وشنیداری وخوا ند نی پا کستان را پیگیری می کنم. در را بطه به آزاد یی مطبوعا ت درپا کستان ، بیاد دارم که چند سا ل قبل ، نوام چا مسکی دا نشمند منتقد امریکای نوشته بود که مطبوعا ت ورسا نه ها در پا کستان ،آزاد تر ازمطبوعا ت ورسا نه ها درهند می با شند. برخلاف نظر چند سا ل قبل نوام چا مسکی ،روز چهارشنبه چهارم ماه مه - چهاردهم ماه ثور، در روزنا مه های: دان وجنگ ، خوا ندم که آزادی مطبوعات در پا کستان رو به مرگ دارد! در ایران زیرسلطه ی ملا ها ،ازآزاد یی مطبوعات خبری نیست. وحکومت ملا یی ایران ودا عش شیعه ی همکارآن درعراق وسوریه ولبنان ، جنازه ی آزادی مطبوعا ت را بر دا شته اند. طرفه اینکه ،حکومت ملای ایران در رقا بت با عربستان ،یمن را نیزویران کرده است. یعنی در یمن ویران شده ،وضع مطبوعا ت ما نند وضع مطبوعات درافغا نستان حتا بد ترازآن می با شد. درمصر، با فرهنگ ترین کشورعربی ، بر اسا س برآورد مروان بشاره تحلیل گرشبکه انگلیسی ی تلویزیون الجزیره ، ژنرا ل فتاح سیسی کو د تا چی وحا کم نظا می- تحمیلی ی آن کشوربیشترازشصت هزارزندا نی سیا سی- عقید تی دارد! درزمینه ،روز دو شنبه ، روزنخست عید رمضان ،از طریق شبکه ی انگلیسی ی تلویزیون الجزیره ، شنیدم که جنا ب سیسی گفت که زندا نی های کم سن وسا ل را بخا طرعید رمضان اززندان آزاد می کند! سوریه ی ویران شده که زندان خبرنگاران می با شد ودر لیبیا حکومت وجود ندارد وعربستان با قتل فجیع جما ل خا شقجی روزنا مه نگارمشهورومعترض ومنتقد محد بن سلمان ولیعهد در استا نبول ،نشان داد که با آزا د یی مطبوعا ت سر آشتی ندارد ؛ و درالجزا یر وسودان هم که نظا می های کود تا چی جنازه ی آزاد یی مطبوعا ت ورسا نه ها را بر دا شته اند. وضع مطبوعات در نیجریه با وجود تباه کاریی گروه بوکوحرام / علم ودا نش نوحرام ،بهتر ودرنیجر وکا مرون وما لی وسوما لی ، به ترتیب ،بوکوحرا می ها وسپاه محمد / طا لبان والقا عده ی بومی درهمراهی با حکومت های فا سد ونا بکار، جنازه ی آزا د یی مطبوعا ت وبیان ورسا نه ها را بر دا شتند ؛ ومدا خله های سیا سی ونظا می فرا نسه / استعمارگر قبلی منطقه به آزا د یی مطبوعات ورسا نه ها ضربه ی کمرشکن زده است. بنا بر آن ، درست هست که دربسیاری کشورهای مسلمان ،آزاد یی مطبوعا ت ورسا نه ها وخبرنگاران آزاد وجود ندارد، اما وضع رسا نه ی آن ها با افغا نستان طا لبانِ زیرفرمانِ طا لبان دریشی پوش ودزد وفراری وطا لبان ریشو- تروریست وقا تل ، قا بل مقا یسه نمی با شد. به این خا طر که ، در افغا نستان چند قومی هم از ملت خبری نیست هم قبا یلی های وطن فروش وتحمیل شده برارگ کا بل که ازآن ها بنام های استعمارزی های کهنه ونووتروریسم زی های پا کستا نی یا د می کنم ، هم قبیله اند یش هم د شمن ملی گرا یی سرزمینی می با شند. قبیله اند یش وطن فروش وتباه کارکه درهمرا هی با تروریستان قبا یلی دو سوی مرز دیورند ، افغا نستان را هم ازملت شدن هم ازوارد شدن به جهان مدرن بسیار دور سا خته است. ازاین رو، درپسین بخش مقا له ، به صرا حت می گویم که ، طا لبان دریشی پوش وطا لبان ریشو- تروریست که هردو بی فرهنگ وبی تاریخ ودروا قع گرفتارفقرفرهنگی وتاریخی می با شند وازنظر فکری- ذهنی به دوره ی سنگ تعلق دارند ، با دموکراسی ستیزی وقبیله گرا یی ومذ هب گرا یی قبیله زده وزن ستیزودا نش گریزوخرا فا تی وبسته کردن مکتب های دختران ومخا لفت با آزاد یی مطبوعا ت ورسا نه ها ودرواقع د شمنی با ارزش های د ینی وانسا نی ومدر نیته / برد باری وکثرت گرا یی ، افغا نستان را به لبه ی پرتگاه رسا نده اند. ازاینکه طا لبان دریشی پوش را امریکا وانگلیس وپا کستان ، به قدرت درکا بل نصب کرده بود ند ، ما نع انزوای سیا سی ونا داریی ما لی شان شد ند. البته با برده سا ختن مطلق آن ها. بنا برآن ، وقتیکه امریکا وکشورهای عضو نا تو ، افغا نستان را بخا طرنا توا نی طا لبان دریشی پوش درحکومت داری ومهار طا لبان ریشو-تروریست ، ترک کرد ند. دروا قع ، طا لبان دریشی پوش وغارتگرودزد برای جنگ با دیگر قوم ها به خصوص تا جیک ها ،کشوررا به طا لبان ریشو- تروریست همتبارخود تحویل وفرار کرد ند! وارونه ی آن ها که بیشترنوکران امریکا وانگلیس می با شند ، طا لبان ریشو- تروریست تنها متکی به پا کستان / نوکر خلاف کار امریکا وانگلیس می با شند. پا کستان هم که غرق درفقروقرض داری ها از غرب وشرق می با شد. بنا برآن ، توان تا مین نیازمندی های ما لی امارت طا لبان / شا خه ی ریشو- تروریست ارتش خود را ندارد. با درنظر دا شت فقرما لی وفقراخلاقی وجهل دینی ، امارت طا لبان در هشت ماه وبیست روزعمرسیاه خود هم دزدی ها وغارتگری های بی شمار بنام تلاشی خا نه های مردم کرد وادا مه هم می دهد هم مطبوعات ورسا نه های دا خلی را سا نسور وشماری زیادی خبرنگاران را وا دار به ترک وطن وشماری ازآن ها را زندا نی ووا دار به پنهان شدن کرده است. ازاین رو ،مسئو لیت تاریخی ود ینی وفرهنگی هرانسان آگاه افغا نستان می دا نم که قیام کنند وامارت تاریخ زده ود زد طا لبان را برکناروحکومت کثرت گرا وممثل اراده ی مردم را شکل دهند. در غیرآن ، به گفته ی شا عز نغزگوی فارسی ، اگر این مکتب هست واین ملا / وضع طفلان خراب می بینم!