ابراهیم ورسجی
هفد هم ماه حوت 1396
روزهشتم ماه مارس برابر به روزهفدهم ماه حوت ،بنام روزجهانی زن ،همه ساله درسراسرجهان با جشن وپایکوبی برگزارمی شود. ازاین رو، بهترمی دانم که به مناسبت این روزفرخنده وکلاهی کشا دی که امریکا وحکومت دست نشانده اش برسرزنان افغانستان گذاشته اند؛ کلاهی که ازسرزنان بخاطرکشادی بزمین افتاده است،نوشته ای کنونی را پیش کش زنان ستمزده وآگاهان افغانستان نمایم؛ تا به گفته ای شاعر:سیاه روی شود / هرکه دراو غش باشد ! ازاین که ، نخستین بهبود درزند گی زنان درجهان غرب صورت گرفته است! پس، درباره رونما شدن تغییرات سازنده در زندگی زنان جهان ، بهتراست که کمی تاریخ را ورق بزنم. واقعیت این است که ، بورژوازی یا سرما یداری صنعتی درآغازقد برافراشتن خود دراروپای غربی ، دوکاررا کرد:نخست، روزنامه نگاری را برای تبلیغ کالاهای تولید کرده ای خود وبازار یا بی برای آن ها به میدان آورد ؛ دوم، زنان را به بازارکاروکارخانه های صنعتی وارد وازاین طریق هم به شمارنیروی کاریی خود افزود هم ضربه ای کمرشکنی به کمر فئودالیزم / بزرگ مالکی وارد کرد. معلوم است که ، بزرگ مالکی وسنت گرایی مذهبی- قبایلی ستم های زیادی را بر برزنان تحمیل کرده ومی کنند.
اگرچه بورژ وازی زنان را وارد کارخانه ها وتا حدی آن ها را ازنظر مالی سرپا ها یشان ایستاد کرد،اما این سرپا ایستاد کردن زنان بدون رنج وفشارهای توان فرسا برای آن ها نبود. بهرحال ، هم وضع مالی زن ها نسبت به دوره ای بزرگ مالکی بهبود یافت هم آن ها برای بهبود محیط کاری وکاهش ساعت های کاروافزایش مقدارمزد روزانه ای خود به مبارزه ای حق خوا هانه ادامه داد ند. مثلا، برای اولین بار، در روزهشتم مارس 1857 ، زنان درشهرشیکا گوی امریکا بخاطروضع نا مناسب محیط کار وناچیزبودن معاش ماهوارشان وتا کید برکاهش ساعت های کارآوازاعتراض بلند کردند. اگرچه کار خانه داران به آوازحق خواهی زنان اهمیت ندا دند ، اما حق خواهی آن ها درجامعه جا بازکرد.
شا یان یاد آوری می باشد که ، پیش ازاعتراض زنان ، شکست انقلاب 1848 اروپا ونشرمنشور کمونیستی کارل مارکس وانگلس درسال 1848 که در لندن به نشر رسیده بود، حکایت ازشروع مبارزه سوسیالیستی وکارگری داشت وزنان هم بخشی ازهمان جنبش بو د ند. دراین راستا، درسال 1887، یا سی سال بعد ازاعتراض درشیکاگو، زنان دریک کارخانه نخ ریسی درشهرنیویارک دست به اعتراض زد ند وگفتند که محیط کار کار،معاش وساعت های کاربرای آن قابل قبول نیست. ازاین که پولیس وحکومت درغرب درخد مت طبقه سرمایدار بود ند ومی باشند، زنان را سرکوب کرد ند. بلی، سرکوب زنان صورت گرفت ،اما عزم آن ها را تضعیف کرده نتوانست. یعنی مبارزه ای زنان وجنبش سوسیالیستی ادامه یافت.
جالب این است که ، در ادامه ای مبارزه ای حق خوا هانه ای زنان ،درسال 1908 ،حزب سوسیالیست امریکا خواست که در دوسال ، یک روزبرای اعتراض زنان تخصیص داده شود. ازاین رو،روزهشتم مارس همان سال ، زنان دست به اعتراض زد ند؛ و تظاهرات زنان امریکا به گوش زنان اروپا رسید وآن هاهم به میدان آمد ند وحکومت ها وسرما یداران را زیرفشارگرفتند. دراین راستا ،درسال 1911، گردهمای های اعتراضی روزهشتم مارس ، درآلمان ، اتریش ، دنمارک وسویس برگزارشد. ازآن به بعد، روزهشتم مارس شد روزجهانی زن ؛ وزنان سراسرجهان این روز راجشن می گیرند. جالب این است که ، هم روزهشتم مارس روزجهانی زن شد هم جنبش فمینیستی / جنبش مدافع حقوق زنان،شهرت واهمیت جهانی پیدا کرد. با وجود اینکه ، روزهشت مارس وخیزش های فمینیستی / زن گرا یانه گسترش وتا کنون ادامه یافته است،اما تغییرات بنیادی ودل خواه زن ها حتا درجهان سرما یداری رونما نشد.
بطورنمونه، براساس بررسی صورت گرفته درباره ای دستا ورد زنان درکشور هلند، نیم مردم جهان زنان می باشند.60 در صد شان کارمی کنند وده درصد درآمد جهان به آن ها تعلق دارد. دراداره وسیاست ، پنج درصد زنان درسطح رهبری می باشند. ازمحرومین جهان ،75 در صد زنان می باشند. دربی سوادان جهان ،66 درصد زنان هستند. درپناهنده گان جهان ،75 درصد زنان می باشند واز150 عضو پارلمان هلند ،38 نفرشان زن هستند. همچنان ، زنان کمتر ازمردان مزد می گیرند. یعنی میانگین 23 در صد(1).
وقتیکه ، درکشور پیشرفته ای هلند ،وضع زنان چنین است! پس، فکرنمائید که درکشورهای شاه وشیخ ونظامی وتروریسم زده ای مسلمان ،وضع زنان چگونه می باشد؟ ازفرار زنان ودخترانِ افغانستان ، بخاطرفشارهای درون خانواده گی وازدواج های اجباری به خانه های امن حکومتی وغیرحکومتی وتجاوزبه آن ها حتا درخانه های باصطلاح امن،همه آگاهی دارند. همچنان، ازتجاوز وقتل شایسته دخترشش ساله- آواره ای افغانستانی درایران وتجاوزوقتل زینب دخترشش ساله ای پاکستانی همه ازطریق رسانه ها آگاه شده اند. درایران آخوند زده ، همه اطلاع دارند که زنان ودختران علیه حجاب اجباری آخوند یسم به خیزش دست زده وروانه ای زندان اند. درمصر،از زندانی شدن یک دخترشاگرد صنف یازدهم به جرم عضویت درنهضت اخوان المسلمون، توسط نظامی ها وواکنش های رسانه ها وروشنفکران همه مطلع شد ند. واکنش های که فرمانده نظامی حاکم برکاخ ریاست جمهوری مصررا وادارکرد تا دخترشاگرد صنف یازده هم را با نهایت شرمساری اززندان رهانماید.
اززندانی شدن زنان خبرنگار درترکیه وقتل عام زنان وکود کان درغوطه شرقی توسط هواپیماهای روسی وحکومت وحشی بشار اسد،همه آگاهان ازطریق رسانه های جهانی - منطقه ای مطلع شده اند. ازتجاوزداعشی ها برزنان ایزیدی درعراق، ومبارزه زنان قهرمان کرد علیه تروریسم داعش هم همه آگاه شده اند.همچنان که ، ازکشته وزخمی شدن زنان دریمن توسط شیعه ای جعفری ووهابیت حنبلی ونوکران بومی شان همه با خبرشده اند. آری، درباره زنان عربستان ،خبرهای خوب رسانه ای شده است وآن اینکه، شهزاده سلمان ولی عهد شاه سلمان ،شاه عربستان، مدرنیست / نوگرا شده وازبازکردن فضای اجتماعی بروی زنان شروع کرده است. اینکه وضع زنان دراردن ،مراکش ،الجزایر وسودان بهتر ازعربستان می باشد، همه اطلاع دارند واین هم که افغانستان وسومالی بد ترین کشورها برای زنان معرفی شده اند ؛ همه ای آگاهان اطلاع دارند. درآن سوی سومالی ، درکشورهای : مالی، نیجر،کامرون ،و نیجریه، وضع زنان درد ناک است ؛ وحکومت نیجریه تا کنون ، موفق دررها کردن همه دختران به اسارت گرفته شده توسط بوکو حرام نه شده است (2). اگرچه وضع زنان درافریقا خوشایند نیست،خوب است که زنان دراندو نیزی ومالیزی وضع بهتری دارند! متاسفانه ، درفیلیپین،هوسرانی گردشگران وتوحش داعشی ها درجنوب آن کشور، به فشار وسوء استفاده اززنان افزوده اند.
ازاینکه ازوضع زنان مسلمان درکشورهای عربی یاد کردم ، ایجاب می کند که ازوضع زنان مسلمان درفلسطین واسرائیل هم یادی کنم. سال هاست که بانو هبا ، زن مبارز فلسطینی به حیث عضو پارلمان اسرائیل ازحقوق مردم خود دفاع می کند. بلی، مبارزه ای بانو هبا علیه حکومت نتانیاهو چنان داغ شد که یاهو اورا بزور ازپارلمان بیرون کرد واوهم به مبارزه ای خود ادامه داد. مبارزه ای که حمایت روشنفکران یهودی معه ای دیوان عالی آن کشوررا پشت سراو قرارداد ونخست وزیربه گونه ای رسواخیزی شکست خورد. همچنان ،ازسیلی زدن احد تمیمی دخترهفده ساله ای فلسطینی بروی سرباز اسرائیلی ودستگیر وداد گاهی شدن او هم همه تا حدی خبرشده اند! راستش وقتیکه سیلی زدن دوشیزه تمیمی به رخ سرباز اسرائیلی را از طریق تلیزیون الجزیره دیدم ، خوشحالی بی سابقه ای برایم دست داد وبازوقتیکه اورا به محکمه می برد ند وجرئتش را د ید م،موفقیت،عمر دراز وآینده ای درخشان برایش تمنا کردم!
درادامه ستایش ازدوشیزه قهرمان، احد تمیمی،لازم می دانم که کمی ازروشنفکران یهودی هم یادی کنم. روزی ، کتاب " گامی بلند به سوی آزادی" ، نوشته ای روانشاد نلسن ماند لا را می خواندم ودرآن این فرموده ای او که: " روشنفکران یهودی بهترازروشنفکران مسیحی می باشند" ؛ به نظرم خورد. بعد ازخواند ن کتاب روانشاد ماندلا،درسال 2007، سخنرانی طارق علی ، دانشمند مارکسیست بریتا نیای پاکستانی تبار راکه درکانا دا زیرعنوان: " رسانه ها وانقلاب" ایراد کرده بود، ازطریق بخش "اندیشه ها" ی را دیوی سی بی سی شنیدم. طارق علی همان سخن ماندلارا این گونه بیان کرد:" وقتیکه درامریکا ازسیاست حمایت این کشورازاسرائیل انتقاد می کنم، رسانه ها بازتاب نمی دهند! اما وقتیکه ازسیاست اسرائیل درتل آویو انتقاد می کنم، روشنفکران یهودی استقبال ورسانه ها آن را بازتاب می دهند. دراین راستا،همه اطلاع دارند که مستر ترامپ درجریان مبارزات انتخا با تی خود بسیار اسلام هراسی واسلام دشمنی کرده بود. ازاین رو،درروزسوگند ریاست جمهوریی مسترترامپ، شماری زیادی زن ها علیه او درواشنگتن دست به مظاهره زده وسخنرانی های داغ ایراد کرد ند ودرمیان سخنران ها، یک زن یهودی به صراحت گفت که:" اگرترامپ علیه مسلمان ها اقدام خصمانه کند، مرا مسلمان شمارکنید! آری ،سخن این زن یهودی ستایش ماندلا وطارق علی ازروشنفکران یهودی را تا یید می کند!
ازاینکه ، بحث درباره روزجهانی زن است وهند هم دارای بزرگترین جمعیت مسلمان هم دارای مظلوم ترین زنان درجهان ومواجه با بچه زای های آن آن ها درکنارسرک ها می باشد واین روزها رسانه ها زیاد ازتجاوز به زنان ستم دیده ای آن کشورپرده برداشته اند! بدون شک،نوشته ناقص می ماند اگر ازستم های روارفته برزنان هند و ومسلمان درآن کشور یادی نکنم. دراین رابطه ، سخن خوشایند این است که حکومت هند ازخود زن ها پولیس وفرماندهان پولیس وساختارزنانه ای پولیسی ایجاد کرده است تا ازخود دفاع کنند. واقعا،وقتیکه چند بخش کارنامه زنان پولیس درهند را دربخش انگلیسی شبکه تلویزیون الجزیره تما شا کردم حظ بردم وباورمند شدم که حکومت آن کشوردرزمینه کارخوبی کرده است.
آری ، درحالیکه ازتشکیل ساختار پولیسی ازخود زن ها برای حفاظت شان درهند خرسند شدم، دومسئله دیگردرمنطقه بسیارنا راحتم کرد:نخست، توحش وتجاوزنظامی ها،مانک ها / ملاها وپولیس بودای کشورمیانماربرمسلمان ها به خصوص برزنان آن ها که باعث مهاجرت شش لک روهنگیای های میانماری به بنگله دیش شده است؛ دوم،حمله ای بودای های سریلانکا برمسلمان های آن کشور.خوب است که مسلمان های سریلانکا مانند مسلمان های روهنگیای میانمار کم نیستند ومی توانند ازخود دربرابر توحش بودای های تند رو دفاع کنند وحکومت آن کشورهم برای مهارخشونت وبحران درمنطقه تصادم مسلمان ها وبودای ها اعلام حکومت نظامی کرده است. اگرچه بودای های سریلانکا بر مسلمان ها حمله کرده اند،اما معلوم است که درجنگ ها بیشتر ازمرد ها ،زن ها آسیب پذ یرمی باشند. ازاین رو،درکنارتجاوز وتوحش بودای های میانماربرمسلمان ها چه مرد وچه زن، ازخطر بودای های سریلانکا به مسلمان ها به خصوص زنان سریلانکای هم یاد کردم.
دراخیر، به وضع مایوس کننده ای زنان افغانستان پرداخته نوشته را پا یان می دهم. ازوضع بد زنان درکشورهای که یاد کردم ،معلوم می شود که درهیچ کدام آن ها غیرازمسلمان های روهنگیای میانمار که ازخانه های خود رانده شده اند،وضع زنان حتا مردان مانند افغانستان اسف بارنمی باشد. مثلا،یک دسته جوان های خشن در دروازه مسجد شاه دوشمشیره دریک کیلومتری کاخ ریاست جمهوری ، فرخنده محجوبه را سنگ باران کرده شهید کردند ودرداخل چند ین مسجد دیگرتروریستان با بم گذاری نمازگزاران را شهید وزخمی کرده اند؛ نشان می دهد وضع زنان ومردان افغانستان بسیاروخیم است. به این خاطرکه،سی ونه سال می شود که درافغانستان جنگ وآشوب ودست اندازی های قدرت های بزرگ ودرمیانی دورونزد یک ادامه دارد ودرهفده سال اخیرتروریسم بلای دیگری را به مردم این کشور تحمیل کرده است. با وجود اینکه درافغانستان، جنگ، آشوب ، تروریسم وحکومت داری بد درکنارهم به مردم جفاکرده اند، رویداد های هفده سال پسین بیشترقابل بررسی می باشند. ازاین لحاظ که ،امریکا وانگلیس وشاخه نظامی جهان سرمایداری "ناتو" به افغانستان آمد ند وحکومت های دست نشانده با کارگزاری تکنوکرات های خود ساخته شان شکل داد ند وموفق دردولت سازی ،بازسازی،بازگشت مهاجران ومهارتروریسم نه شد ند!
آری، شکست امریکا وشاخه ای نظامی اش "نا تو" ؛ برایم آن قدرمهم نیست که وعده های آن ها برای مردم افغانستان به خصوص زنان مهم است. ازاینکه طالبان وملاهای هم نظرشان جنایت های زیادی بزنان ودختران افغانستان کرده بود ند وهنوزهم می کنند،امریکا وحکومت های دست نشانده اش هم وعده ها به زنان داد ند هم یک کمیسیون حقوق بشر به ریاست یک زن اِن جی اوکار / نهاد غیردولتی کارساختند ووزارتی بهوده ای را بنام وزارت امورزنان هم ساختند. ازهمه خنده داراینکه ، هم کمیسیون حقوق بشرهم وزارت امورزنان ساختند هم شورای ملاها وشورای صلح پُر ازملاها ساختند. پاکستان دربیرون با کمک های مالی وتجهیزات نظامی امریکا وانگلیس ،طالبان والقاعده را بازسازی وروانه ای افغانستان کرد تا هم ترورکنند هم مانع کارمدارس دخترانه حتا پسرانه ورفتن زنان به مکتب ها ودفترهای حکومتی شوند.
بنا برآن ، امریکا وانگلیس ودیگرکشورهای غربی وحکومت های دست نشانده شان درکابل ؛ دستا ورد قابل ملاحظه ای برای زنان ندارد. خلاصه اینکه، خشونت وتجاوزبه زن ها حتا دراداره های دولتی ادامه وگسترش یافته وچند زنگی زورمندان حکومتی وتفنگ داران حاشیه نشین شان وازدواج های اجباری آن هم ازدواج دختران خُرد سال با کهنه سا لان خرپول وجاسوس وقاچا قبررونق پیداکرده است. ازاین رو، به صراحت می گویم که حکومت های امریکای کرزی وغنی- عبدالله، با وجود کمک 125 میلیارد دالری امریکا، دستاوردی برای زن ها ودختران جوان ندارند. آری، یک دستاورد وآن این است که زن ها بخاطرخشونت های نظام مرد سالار وازدواج های اجباری ازخانه های شوهران وپد ران خود فرار وبه خانه های با صطلاح امن حکومتی وغیرحکومتی پناه ببرند. متاسفانه، درخانه های با صطلاح امن هم به آن ها بی شمارتجاوز صورت گرفته است. همچنان، افزایش شمار زنان زندانی ای زاده کشمکش های خانواد گی وزنان روسپی زاده ای فقر،زنان ودختران گداگروپالشگروگسترش تروریسم ، نتیجه سیاست افغانی امریکا وحکومت های دست نشانده اش درافغانستان می با شد.
ازاین رو،بهترمی دانم که نوشته ای خود را با شعرگهربار ایرج میرزا پا یان دهم:
هروعده که داد ند به ما باد هوا بود ! / هرنکته که گفتند غلط بود و ریا بود
چوپا نی این گله به گرگان سپرد ند / این شیوه و این قاعده ها رسم کجا بود؟
رندان به چپاول سراین سفره نشا ند ند / این ها همه ازغفلت وبیماریی ما بود!
خورد ند و شکستند ودرید ند و تکا ند ند / هرچیز دراین خا نه بی برگ ونوا بود
گفتند چنینیم و چنا نیم دریغا.../ این ها همه لا لای خوا با ند ن ما بود!
ایکا ش درد یزی ما بازنمی ماند / یا کاش که درگربه کمی شرم وحیا بود
پانویس ها:
1-Iwarsajee.blogspot.com/2017/03/
2-Iwarsajee.blogspot.com/2018/02/