پاکستان که افغا نستان را به پرتگاه اندا خته بود ؛ اکنون ، خود ش به لب پرتگاه رسیده است

بخش ششم ابراهیم ورسجی سه شنبه دوم ماه اسد ، سا ل 1403 افغا نستان تنها کشوری در قاره آسیا می با شد که با وجود منا بع سرشارطبیعی ، هم در دوره میا نه ما نده هم گرفتار تروریسم طا لبا نی - پا کستا نی شده است. علت عمده ای دردوره پیشا صنعتی وعقب ما نده ما ندن افغا نستان ، حکومت های قبا یلی - وطن فروش وخا ین- استعمارزی های تحمیل شده برآن توسط استعمارهای سیاه وسرخ ونو وتازه غلام پا کستان یا غلام غلام شدن آن می با شد. درحا لیکه حکومت های قبا یلی- تحمیلی - استعمارزی ها را عا مل بد بختی مردم شمرده سرزنش می کنم ، اما مردم بد بخت وعقب ما نده نگهدا شته شده را هم بخا طر تحمل حکومت های تاریخ زده - وطن فروش مقصرشمرده ازآن ها می خوا هم که به میدان سیا ست وارد شوند وافغان های استعمارزی دریشی پوش وریشو- تروریست را روا نه ای زبا له دان تاریخ کنند. درغیرآن ، همان گونه که توسط استعمارزی ها بد بخت سا خته شده اند ، بد بخت با قی می ما نند. به گوا هی تاریخ ، معلوم است که مردم های به ملت تبد یل شده پیشرفت می کنند نه قبا یلی ها. قبا یلی های که با نوکری به هند بریتا نیا وشوروی وامریکا به قدرت رسیده اند وبا وطن فروشی در قدرت ما نده اند وتازه نوکرپا کستان یا غلام غلام شده اند! همین که طا لب غنی استعمارزی پا نزده روز قبل از بیرون رفتن سربا زان امریکای یا با دا را نش با 169 میلیون دا لر ازکا بل گریخت ، نما د بارزی بی هویتی ودشمنی استعمارزی ها با مردم بد بخت سا خته شده ای وطن ما می با شد. طا لبان بی فرهنگ - زن ستیزهم که شا خه ریشو- تروریست ارتش پا کستان می با شند. به سخن د گر ، طا لبان توسط پا کستان سا خته شد ند وتوسط آن برافغا نستان تحمیل شده اند. پا کستا نی که خود ش غرق دربحران های اقتصا دی وسیا سی وقومی می با شد. با شنا خت از بحران مهار نا پذ یراقتصا د یی پا کستان ، طا لبان شاخه ای ریشو- تروریست ارتش آن رقا صی به ساز حکومت ملای ایران را شروع کرده اند! با ورنمی کنم که ملا های ایرا نی کمکی به طا لبان تروریست افغان کرده بتوا نند. ازاینکه ملا های شیعه ای تحمیل شده بر ایران وزنده ما نده با درآمد نفتی- گازی آن ازشیعه ستیزی طا لبان افغان اطلاع دارند ، فکرنمی کنم که به کمک آن ها بشتا بند! مردم ایران هم که بخا طرهمفرهنگی وهمزبا نی وهم تاریخی ، همکار فارسی زبان های مخا لف طا لبان بی فرهنگ افغان - پا کستا نی می با شند. وپا کستان ایجا د کننده واداره کننده ای طا لبان هم ازایران وهند وحشت دارد هم ازنفرت وخیزش رو به گسترش فارسی زبان ها / قوم اکثریت دروطن استعمارواستعمارزی زده ما هرا س دارد! قومی با فرهنگی که پیشگام مبارزه علیه طا لبان زن ستیز- بی فرهنگ - تاریخ زده بود ومی با شد. بنا برآن ، نوشته احمد رشید به عنوان " پا کستان درلب پرتگاه " را ستا یش وما نند مقا له های قبلی ، درمقا له ی کنونی یا پسینی هم ازآن بهره برداری ونما یش می دهم که پا کستان که افغا نستان را به پرتگاه انداخته است ؛ اکنون ، خو د ش به لب همان پرتگاه رسیده است! به سخن د گر، پا کستان درحا ل افتادن به پرتگاه یا با تلاقی می با شد که خود ش افغا نستان را درآن فروبرده است! وبزرگترین پرتگاه برای پا کستان این هست که با دزد یی کمک های امریکا وعربستان به مجاهد ین افغا نستا نی در دوره حضورارتش سرخ در افغا نستان ، سلاح اتومی تو لید کرد تا توازن قوا دربخش نظا می با هند ایجا د کند. ازاینکه هزینه تولید سلاح اتومی کمترازهزینه ای نگهداری آن می با شد ، هزینه ای که با لا ترازتوان ما لی پا کستان می با شد. بنا برآن ، فرما ندهی ارتش طا لبان کارپا کستان ، د ست بد و اقدام زشت زیرزد: نخست ، فروش فنا وری اتومی به کره شما لی ، وتبلیغا ت هم صورت گرفت که چنان معا مله ای را با ایران هم کرده است. دوم ، تو لید تریا ک دربخش های قبا یلی پا کستان وافغا نستان. بخش های که نه درگذ شته زیر سلطه قا نو نی حکومت ها بود ند ونه اکنون می با شند. غمبار این هست که ، منا طق مرزی افغا نستان و پا کستان را نظا می های تباه کارپا کستا نی هم به میدان تریا ک کاری وتولید هیروئین هم به پا یگاه های طا لبان افغان - پا کستا نی والقا عده وگروه حقا نی ، گروه های شنا خته شده ای تروریستی تبد یل کرد ند. د ررا بطه به اصل نخست ، احمد رشید ازمعا مله اتومی پرویز مشرف درسا ل 2008 پرده برداری کرد. پرده برداریی که ذهن واعصا ب مشرف را پریشان کرد. طرفه اینکه ، پرویزمشرف گناه خود را به گردن دکترقد یرخان پد ربم اتومی اندا خت واوهم با ابراز این نظر که د ستگاه اتومی زیرکنترول ارتش می با شد ازخود د فاع کرد. البته این گونه که ، دختر دا کترخان سند های را در سا ل 2011 به وا شنگتن پست / نشریه ای امریکای فرستا د. سند های که نشان می دهند که ارتش پا کستان بیشترازسه میلون دا لر ازکوریای شما لی در بد ل فنا وری اتومی دریا فت کرده است. وارتش پا کستان با وردا شت که امریکا با افشا ورسا نه ای کردن معا مله نا مبرده خوا ست که آن را بد نام کند. امریکا هم به ارتش پا کستان امتیازبخشی کرد؛ البته این گو نه که ، با متهم کردن دکترخان درگسترش فنا وری اتومی ما نع بی اعتباری ارتش دردا خل وخارج پا کستان شد. درحا لیکه ، ارتش پا کستان اعتما دی به امریکای ها ندا شت. همچنان ،ارتش پا کستان تمرکز به مقا بله با هند را دا شت نه مهار فعا لیت های ضد دولتی طا لبان پا کستا نی در قلمرو خود ش. ومولن ژنرا ل امریکای درسا ل های 2008 و2009 ، از پرویزکیا نی رئیس ستا د ارتش پا کستان خوا ست که اجازه دهد تا دو د سته ازنظامی های پا کستا نی را برای سرکوب تروریستان در بخش قبا یلی آموزش دهد. کیا نی به مولن گفت که جنگ او درمیدان های پنجا ب علیه هند می با شد نه وزیرستان ( برگه های :63-64). در را بطه به اصل دوم یا تولید تریا ک دردوطرف مرزهای پا کستان وافغا نستان وتبد یل آن به هیروئین ، ازد و نگاه ارتش پا کستان به آن نیازدا شت : نخست ، بارک اوبا ما حا ضر نبود که ما نند جورج بوش به ارتش پا کستان کمک های هنگفت ما لی ونظا می کند. دوم ، تولید تریا ک دربخش های قبا یلی پا کستان وافغا نستان ، برنا مه پُر درآمد ما لی ارتش پا کستان هم برای تقویت طا لبان افغان هم طا لبان پا کستا نی می با شد. ازاین نگاه که ، برای سران ارتش پا کستان روشن شده بود که بارک او با ما ما نند جورج بوش ، با آن ها معا مله نمی کند. بنا برآن ، آن ها گرفتار تشویش وسردرگمی شد ند! درچنان شرا یطی ، پرویزکیا نی فرما نده ارتش پا کستان که با میا نواز شریف نخست وزیر ورهبرحزب مسلم لیگ درگیر شده بود ، او را برکناروفردی بنام شا هد خا قان عبا سی ازحزب او را نخست وزیر موقت سا خت. البته با این شرط که ،خود را رهبرحزب مسلم لیگ اعلام کند ؛ کاری که او نکرد. بنا برآن ، فرما نده ارتش با یک انتخا با ت دلخواه خود حزب مردم را با لا کشید وآصف زرداری رهبر آن را رئیس جمهوروشخصی دیگری ازهمان حزب را نخست وزیرسا خت. ازاینکه بی نظیر بوتو همسرزردا ری را ارتش ترور ومسئو لیت آن را لشکر طیبه ، یک شا خه طا لبان افغان- پا کستا نی بد وش گرفته بود. بنا برآن ، زرداری رئیس جمهور فا قد اختیار ودست نشا نده ارتش شد! فرما نده ارتش هم از رفتار بارک او با ما با پا کستان وکا هش یا قطع بی سا بقه کمک های اقتصا دی به آن غمگین شد. ازاین نگاه که اوبا ما حا ضر نبود ما نند جورج بوش به ارتش پا کستان کمک های هنگفت ما لی ونظا می کند ، به نگرا نی آن افزوده شد! بطورنمونه، ...آسف زرداری رئیس جمهور وپرویزکیا نی رئیس ستاد ارتش پا کستان ، احسا س همسا نی نسبت به با رک اوبا ما دا شتند. ارتش پا کستان هم که همیشه منا سبا ت بهتری با حکومت حزب جهوریخواه در مقا یسه با حکومت حزب دموکرا ت دا شت. وبعد از رخ دا د یازدهم سپتا مبر، ارتش پا کستان هم را بطه نزد یک با جورج بوش برقرارکرد. جورج بوش هم میلیارد ها دا لر به ارتش پا کستان کمک کرد هم پرسان های درد سر ساز درباره ای جا های حضورطا لبان درپا کستان وچگو نگی هزینه کمک ها به آن ها نکرد! هشتا د درصد کمک های یازده میلیارد وهشت میلیون دا لری از 2001 تا 2008 هم بد ون حساب دهی در اسلام آباد ووا شنگتن ،به ارتش پا کستان پردا خت شد. عدم پرسشی که بی سا بقه بود! البته که پا کستان این ترس را هم دا شت که کمک ها پا یان می پذ یرند. وما نند پا کستان ، حا مد کرزی هم که هشت سا ل کمک های هنگفت ازامریکا می گرفت وگفت وگو ها با نزد یکان جورج بوش وشخص او می کرد ؛ از وارد شدن چهره ای نو یا بارک او با ما به کا خ سفید نگران شده بود. این هم در شرا یطی که بارک اوبا ما به کرزی اطلاع دا ده بود که گفت وگوهای نواری وتلفونی با او صورت نمی گیرند! افزون برآن ، مقام های نو امریکای انتقا د ازپا لیسی های رهبران افغا نستان وپا کستان کرد ند. بطورنمونه ، جو با یدن معا ون بعدی رئیس جمهورامریکا در ماه فوریه 2008 ، سیا ست نا کام جورج بوش را مورد انتقا د قرار دا د. انتقا دی که رهبران افغا نستان وپا کستان را نا را حت کرد. مثلا ، با یدن گفت که بعد ازهفت سا ل که ما طا لبان را براندا ختیم ، افغا نستان به کشوری فرا موش شده تبد یل وطا لبان برگشتند والقا عده هم درمنا طق مرزی پا یگاه ها سا خت وخشونت وموا د مخدرهم گسترش یا فته اند ومردم افغا نستان هم اعتما دی به حکومت خود ندارند ( برگه : 71 ). در را بطه به بازگشت طا لبان به افغا نستان ، بنده که رخ دا د های پیش وپس از آن را مرتب پیگری کرده ام ، با وردارم که سازمان اطلا عا ت مرکزی امریکا یا سیا د و غلطی بزرگ درافغا نستان کرده بود: نخست ، طا لب کرزی ود سته ای همکار او را که ذهنن طا لبا نی دا شتند ونوکر پا کستان هم بود ند را در کا بل به قدرت نصب کرد. طوریکه د یده شد ، آن ها با هزینه ای کمک های ما لی - نظا می امریکا ،کمک به بازگشت طا لبان همتبار خود کرد ند. دوم ، سازمان اطلا عات مرکزی امریکا هم سازمان جا سوسی پا کستان وتروریسم کار بزرگ در افغا نستان را به حیث هم ائتلافی خود درجنگ علیه تروریسم پذ یرفت هم کمک های هنگفت ما لی- نظا می به آن کرد. جا لب این بود که ، سازمان جا سوسی دوگا نه باز پا کستان ازکمک های امریکا ، طا لبان را تقویت کرد. به سخن د گر ، طا لب کرزی وطا لب غنی زی ودا رود سته های جنا یت کار- طا لبا نی - غارتگر آن ها به فرمان شبکه جا سوسی پا کستان ، همکاری به بازگشت طا لبان کرد ند. نظا می های پا کستا نی هم که از قبل برنا مه ریزی به شکست جنگ امریکا علیه تروریسم طا لبا نی درافغا نستان کرده بود ند. البته ، به این گمان که ، شکست با دار دا لر بخش افغا نستان را دراختیار آن ها می گذارد. غا فل از اینکه مردم اکثرا فارسی زبان افغا نستان طا لبان تروریست افغان وشا خه ریشو- تروریست ارتش پا کستان را نمی پذ یرند ؛ وکشورهای منطقه هم نظر به اهمیت موقعیت استرا تژیک افغا نستان برای خود شان به پا کستان اجازه سلطه برآن را نمی دهند! غمباراین هست که ، پا کستان درک کرده نتوا نست که دارد بازی بسیاربزرگتراز توان ما لی ونظا می وسیا سی خود درافغا نستان می کند. این هم در شرا یطی که ، افغا نستان برای هند وایران وکشورهای آسیا ی مرکزی وروسیه ،دارای اهمیت استرا تژیک می با شد وآن ها به پا کستان اجازه ای سلطه برآن را نمی دهند. افزون برآن ، روسیه وهند هم آما ده ای تود هنی زدن به پا کستان می با شند! امریکا هم که از نظر نظا می افغا نستان را ترک کرده است ؛ نگران سلطه استرا تژیک روسیه وچین وایران برآن وآسیای مرکزی می با شد. اگر نفرت روزافزون مردم افغا نستان از پا کستان و طا لبان شا خه ای ریشو- تروریست ارتش آن را با نفرت تاریخی هند ازآن جمع کنم ، می شود همان رسیدن پا کستان به لب پرتگاه که احمد رشید نوشته است! بارک اوبا ما هم که وارد کاخ سفید شده بود...نا آگاه از چا لش های برخا سته ازافغا نستان نبود ؛ اما مشا وران شیکا گویی او اطلا عا تی ریز ودقیق را جع به افغا نستان ومنطقه ندا شتند. بنا برآن ، بارک او با ما درمبارزه انتخا با تی خود گروه بزرگ کارشنا سان امریکای وافسران واکا د میک های با زنشسته ودارای شنا خت دررا بطه به افغا نستان وجنوب آسیا را گرد آوری کرد وآن ها گزارش ها فرا هم وبررسی پا لیسی را هم راه اند ازی کرد ند. اما بارک اوبا ما هرگز با آن ها ملا قا ت وگفت وگو نکرد تا مشوره های آن ها را بشنود تا توجه لازم به آن ها کند. البته که اوبا ما در سا ل 2008 به افغا نستان سفرکرده بود. سفری که پای او را به عراق هم کشا ند. ومشا وران او مصمم بود ند که سفراو رسا نه ی نشود وپنهان بما ند که بیهوده بود. اوبا ما درسفر خود به افغا نستان ، یک غلطی بزرگ کرد وآن اینکه با گل آ قا شیرزی رقیب کرزی در قند هار، درننگرهار که وا لی آن بود نشست وگفت وگو کرد. شیرزی هم که یک جنگ سا لاربد نام وفا سد بود. البته که اوبا ما با کرزی هم در جلال آبا د د یدار کرد وبه او اطمنان داد که به افغا نستان بیشترازجورج بوش توجه می کند. همچنان ، او با ما به کرزی گفت که پا کستان را با ورمند می کند تا کمک به طا لبان را پا یان دهد ( بر گه: 72). از پیش آشکارشده بود که نظا می های طا لبان کار پا کستا نی ازکمک های ما لی ونظا می امریکا ، به نفع طا لبان برای مبارزه با سربا زان امریکای ، در افغا نستان بهره برداری و در فرمان برداری ازآن بازیی د وگا نه می کنند. بازی د وگا نه این گونه که ، طا لبان افغان زیرفرمان آن علیه سربازان امریکای در افغا نستان جنگ وترورمی کنند و طا لبان پا کستا نی را هم ازافغان های خود سا خت وبه کمک آن ها گسیل دا شت تا جنگ امریکا علیه تروریسم را نا کام کنند که کرد ند...اوبا ما دردوره ای مبارزه انتخا با تی خود گفته بود که جنگ امریکا در افغا نستان ضروری اما جنگ آن درعراق ، اشتباه می با شد! هزینه ما لی امریکا برای باز سازی افغا نستان از 2001 تا کنون برا بربا هزینه سه هفته درجنگ درعراق می با شد. بنا برآن ، اوبا ما گفت که اگر رئیس جمهور انتخا ب شود ، هزینه سا لا نه نظا می را ازیک میلیارد دا لربه سه میلیارد دا لربا لا می برد. ارتش امریکا هم که درعراق فرسوده شده بود نگران این شد که اوبا ما به خوا ست خود از آن ها بیفزاید. وا ید میرل مولن دریا دار امریکای گفت که : درافغا نستان ما حسب توان خود کارمی کنیم ودرعراق با ید کارهای جدی را انجام دهیم. وبرنا مه جنگ افغا نستان یک نیازوضرورت نیروی اقتصادی می با شد. واوبا ما هم نگاه کم اهمیت برای جنگ درعراق دا شت وجنگ افغا نستان را هم ازد ست دا ده یا بی نتیجه می دا نست. بطور نمونه ، اوبا ما با وردا شت که جنگ عراق ما را از تهد ید های که با آن ها موا جه بود یم غا فل ونا توان از بد ست آوردن هد ف ها مان کرد. همچنان ، این جنگ امنیت واقتصاد وموضع ومنا بع ما را درقرن بیست ویکم درجهان به چا لش کشید ( برگه های : 72-73). تاریخ سیا سی افغا نستان نشان می دهد که هیچ چیزی درآن بد تراز انتخا با ت های حکومتی نمی با شد. انتخا با ت های که بخا طر اقلیت بودن افغان ها در جا معه ای چند قومی ما، همواره گرفتارجعل وتقلب وفریب کاری به نفع افغان های استعمارزی بود ومی با شد. در چنان شرا یطی ، افغان های استعمارزی بویژه طا لب کرزی وطا لب غنی ، بیشتراز پیش مسخره ترشد ند! البته این گو نه که ، امریکا با دار نواستعمارزی ها در دوره حضور نظا می خود درافغا نستان ، متوجه اقلیت بودن پشتون ها درآن شد! قا بل یا د آوری می دا نم که ، میخا ئیل گوربا چوف اخیرین رهبر شوروی هم دریک نوشته خود این سخن را گفته بود:" افغا نستان کشور فارسی زبان ودا رای حکومت های افغان"! حکومت های افغان که بخا طر اقلیت وقبا یلی بودن قوم خود هم از مردم شماری زیر نظر بخش توسعه ای سازمان ملل هم از برگزاری انتخا با ت شفا ف وحشت دا شتند ودارند! وطا لبان قبا یلی- زن ستیز- حقوق بشرهرا س افغان که زا د گاه شان دوطرف مرزد یورند و شا خه ریشو- تروریست ارتش پا کستان می با شند و ازدموکراسی وحکومت مشروع ومنتخب که خوا ست اکثریت مطلق مردم می با شد وحشت دارند. بنا برآن ، در پسین بخش نوشته ، به گونه حسن ختا م ، به صرا حت می گو یم که ، راه نجا ت افغا نستان درمردم شماری درست وبی طرفا نه زیرنظر بخش توسعه ای سازمان ملل ،برای مشخص کردن شمار دقیق وریزهمه قوم ها وتعیین ولا یت ها ومردم داری ها بر اسا س شمارمردم وتحقق دموکراسی اصیل ومردمی در نتیجه انتخا با ت شفا ف ودموکرا تیک می با شد. پشتون ها یا افغان ها هم که بد و دلیل از دموکرا سی هرا س دارند: نخست ، اقلیت 32 درصدی بودن قوم یا قبا یل شان. اقلیت 32 در صد بودن افغان ها در جا معه ما هم برآ ورد مردم شماری تره کی وامین در سا ل 1358 می با شد. و نتیجه مردم شماری را تره کی وامنین ، برای خود داری ازنما یان ترشدن اقلیت بودن قوم خود اعلام نکرد ند. شا یان یا د آوری می دا نم که ، 32 صد بودن پشتون ها را ، دستگیر پنجشیری همکار تره کی وامین ، در دوره دولت اسلامی مجا هد ین در کا بل به نویسنده گزارش دا د! دوم ، وارد شدن د یگر قوم ها به ویژه تا جیک ها / قوم اکثریت به موضع اول قدرت در نتیجه ای یک انتخا با ت شفا ف ورا ستین ، به هرا س افغان های استعمارزی می افزا ید. بهتراست یا د آورشوم که ، پیش از تره کی وامین ، داود شروع به مردم شماری کرد آن هم از ننگرها ولوگر. وقتیکه در هردو ولا یت ، تا جیک ها اکثریت ثا بت شد ند ، به فرمان داود ، علی احمد خرم وزیر پلان یا برنا مه ریزی که تا جیک بود به قتل رسید تا اقلیت بودن افغان ها در دو لا یت نا مبرده پنهان بما ند. گلبد ین نوکرپا کستان ومقیم درپشاور، برای کسب شهرت مسئولیت قتل خرم را بد وش گرفت. ازاینکه حضور تا جیک ها یا فارسی زبان ها در افغا نستان ، برا بر به حضورزبان فارسی می با شد ، زبا نیکه درهمه بخش های کشور حتا درجنوب غرب وجنوب وجنوب شرق آن یا از لشکر گاه تا جلال آل آباد ، بارز وبرجسته می با شد. ونجا ت افغا نستان از شرپا کستان وطا لبان تروریست و زن ستیز وحقوق بشر گریزوشا خه ای ریشوی ارتش آن هم در تحقق دموکرا سی وحکومت قا نونِ سا خت نما یند گان منتخب مردم نهفته است. نه انتخا با ت های جعلی که به حکومت های فا سد- وطن فروش طا لب کرزی وطا لب غنی ، مشروعیت دروغین بخشید ند! حکومت ها یا حکومت نما های فا سد وغارتگری که هم منا بع ما لی دا خلی هم کمک های هنگفت امریکا / با دار خود را غارت وکشورما را به طا لبان جا هل ووطن فروش تحویل ودر اصل آن را به یک ولا یت پا کستان تبد یل کرد ند. ازهمه مسخره تراینکه ، طا لبان اشرف غنی پا نزده روز پیش از ترک میدان هوای کا بل تو سط سر بازان امریکای یا با دا ران خود ، با 169 میلیون دا لر ازآن گریخت واول به ازبکستان ودوم به اما را ت متحده عربی رفت تا خود ش وهمکاران خا ینش میلیارد ها دا لر دزدی کرده ای خود را درآن را نوش جان کنند. پا نو یس:Pakistan on the brink, the future of America, Pakistan, and Afghanistan. by Ahmed Rashid. Published by penguin group. Penguin group ( U S A ) Inc, 375 Hudson street , New York , New York 10014, U S A , Penguin group ( Canada ), 90 Eglinton Avenue east , suite 700, Toronto , Ontario , Canada. First published in 2012 by Viking Penguin, a member of penguin group ( U S A ) Inc. 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 , copy right © Ahmed Rashid , 2012, all rights reserved.

پا کستان در لب پرتگاه

بخش پنجم ابراهیم ورسجی روزپنجشنبه ، هفتم ماه سرطان ، سا ل 1403 طوریکه دربخش های قبلی این نوشته یا د آورشده بودم ، باز یا د آورمی شوم که " پا کستان در لب پرتگاه " عنوان کتا بی از احمد رشید ، نویسنده ای پا کستا نی می با شد. ازاینکه پا کستان با تروریسم کاریی طا لبا نی افغا نستان را به پرتگاه اندا خته است ، بسیار خرسند هستم که خو د ش به لب پرتگاه رسیده است! پا کستان با ید به لب پرتگاه می رسید ؛ به این خا طرکه ، بنام اسلام ازهند جدا شد یا جدا کرده شد ومتضا د با اسلام درافغا نستان عمل وهم اسلام را بد نام کرد هم خود را به حیث یک کشورتروریست پروردرجهان شنا سا ند! برای تروریست پرورشدن پا کستان ، بهتراست یا د آور شوم که عا مل اصلی آن نظا می های جنا یت کار ونوکر استعمار نووتازه نوکرچین شده می با شند نه مردم شریف آن کشور. تاریخ هم نشان می دهد که نظا می های دوگا نه باز پا کستا نی وملا های کا سه لیس آن ها ، بیشترین ضربه را به مردم شریف آن کشور زده اند! بنا برآن ، تباه کاری نظا می های منا فق پا کستا نی وملا های شیا د همکارآن ها را منتقدا نه بررسی می کنم. دربررسی خود هم ، نکا ت با رز مطرح شده در " پا کستان در لب پرتگاه " نویشته احمد رشید را بازتا ب می دهم. البته که ، با زتا ب همراه با بردا شت های انتقاد یی خودم ازنوشته ای احمد رشید. کارنا مه سیاه نظا می ها وملا های تروریسم طا لبا نی کار پا کستا نی درافغا نستان هم چنین بررسی - انتقا دی را ایجا ب می کند. تروریسم طا لبا نی که خوشبختا نه اکنون دا من گیر خود پا کستان شده است! بنا برآن ، ما نند بخش های قبلی ، دراین بخش هم به سراغ نوشته احمد رشید می روم. بطورنمونه ، احمد رشید می نویسد: با تمرکزجدی ارتش پا کستان به آ ینده افغا نستان وتهد ید طا لبان محلی یا پا کستا نی، مشرف گفت وگو های پنها نی را با هند آغازکرد. دراین را ستا ، در2004 هردو کشوربه آتش بس در منطقه نزا عی مرزی توا فق کرد ند. منطقه مرزی که کشمیرهند را ازکشمیر پا کستان جدا می کند. آتش بس ؛ درحا لیکه ، هردو کشور نیروهای بزرگ نظا می درمرزهای خود دا شتند ادا مه یا فت. در نتیجه آ تش بس نا مبرده ،جوا نان مبارزپنجا بی که درکشمیر جنگ کرده بود ند خشمگین شد ند وازحزب های ما دری خود برید ند وبه منطقه قبا یلی ( هم مرزافغا نستان ) رفتند تا در کنارطا لبان جنگ کنند. نهاد های قبا یلی - حکومتی هم مطلع شد ند که پنجا بی های جنگی از حقا نی اجازه دکان بازکردن در یا فت کرده اند. ودرمنطقه قبا یلی ،پنجا بی های جنگی بخا طر حملات هوا ی امریکا تند رو ترشد ند وبا محا صره مسجد سرخ سلاح علیه پا کستان بردا شتند واین ذهنیت هم درآن ها تقویت شد که ارتش پا کستان نوکرامریکا ودشمن اسلام می با شد. همچنان ،این ذهنیت درآن ها تقویت شد که با ید با یک انقلا ب اسلامی دولت پا کستان را سرنگون کنند. شبکه جا سوسی پا کستان هم کنترول خود برآن گروه ها را ازدست دا د. نما د بارز ازدست دا دن کنترول آن ها توسط ارتش هم گسترش حملا ت تروریستی درشهرهای پا کستان حتا دفتر های شبکه جا سوسی آن بود. درآن وقت ، لشکر طیبه بزرگترین وسازمان یا فته ترین وپرورش یا فته ترین گروه با حما یت ارتش ومصروف جنگ با هند بود. ورهبران لشکر طیبه توسط اعضای خود زیر فشار قرارگرفتند تا برای جنگ با امریکای ها،آ ما ده شوند ( برگه های:52- 53). در باره ای آما ده ای جنگ شدن طا لبان پا کستا نی علیه ارتش پا کستان ، دو نگاه بارز به نظر می رسد: نخست، ارتش پا کستان طا لبان پنجا بی زیرفرمان خود ومتمرکز شده در بخش قبا یلی را ابزار دا لرگیری ازامریکا سا خته بود! دوم ،آن ها را تشویق به برخی بم گذاری ها در قلمرو پا کستان کرد تا خطر آن ها را به امنیت خود بزرگ نما یش بد هد و ازامریکا کمک ما لی دریا فت کند. طوریکه یاد آورشدم ، هند هم که ازطمعکاری وخود فروشی افغان های قبا یلی آگا هی تام دارد ،برخی ازآن ها را به خد مت گرفت تا تروریسم کاری ارتش پا کستان در کشمیر زیر اداره خود را مهار کند. حکومت ملای ایران هم که درسرخیا ل استعما ل طا لبان علیه حضورامریکا و تا مین منا فع خود درافغا نستان را دارد. و مبارزان بلوچ سنی ایرا نی نا را ض ازحکومت شیعه- سنی ستیز ایران هم را بطه با عربستان بر قرلر کرد ند وازآن کمک دریا فت می کنند. به سخن دگر ، کشورهای منطقه ما یل بود ند ومی با شند که سازمان های تروریستی مذ هبی را به نفع خود استعما ل کنند که کرده اند وادا مه هم می دهند. البته که مرکز اصلی گروه های تروریستی افغا نستان می با شد ، گروه های که ارتش پا کستان سلطه عمیق بر آن ها دارد وامریکا هم نا ظر بر اوضاع ودو گا نه بازی پا کستان شده بود. بازیی که روا بطه امریکا وپا کستان را لرزان ترکرد. بطورنمونه ، فشاربرروا بط امریکا وپا کستان ، با عث شد که اولی متوجه جا های دیگری شود. به این خا طرکه ، روا بط بین نیروهای امریکای وپا کستا نی در منطقه مرزی با افغا نستان متشنج شد و پا کستان مسیرارتبا طی - اکما لا تی نا تو را بند کرد. بنا بر آن ، درتا بستان 2011 ، مسیر اکما لا تی نا تو از طریق شما ل راه اندازی شد. البته که ازطریق روسیه وسیبری وآسیا ی مرکزی وقفقاز. ویک سوم امکا نا ت از طریق آذربا یجان وبقیه ازطریق بندرهای اروپا یی با لتیک ازمسیر روسیه وآسیا ی مرکزی. وبرنا مه ریزان امریکای رسا نش امکا نا ت ازطریق پا کستان را کا هش دا د ند. ازاینکه روا بط امریکا وپا کستان فلج شده بود ، با ید چنان می شد. با اینکه را بطه وائتلاف امریکا وپا کستان لرزان تر شده بود ، اما شبکه جا سوسی پا کستان درباره القا عده وسازمان های جهادی غربی که شماری زیادی آن ها به منطقه قبا یلی برای آموزش می آمد ند ،به سازمان اطلا عات مرکزی امریکا اطلا عا ت فراهم می کرد. وشبکه جا سوسی پا کستان کمک به نیروهای امریکای دربمبارد القا عده وطا لبان پا کستا نی هم می کرد. وسازمان اطلا عات مرکزی امریکا درمیدان هوای شمسی دربلوچستان هم حضور دا شت وبا درونز تند روان را در بخش قبا یلی بمبارد می کرد. ودرونز های امریکای خشم مردم را علیه حکومت وارتش پا کستان برانگیخت. حملات درونز که در جون 2004 دردوره جورج بوش شروع شده بود ،درماه ژنوری 2009 پا یان یا فت. جمعا ،44 درونز شلیک شده بود. اوبا ما شلیک های درونز را سلاح های استرا تژیک می دا نست نه تا کتیکی. شلیک های که چهارباردرروز صورت می گرفتند. منتقدان پا کستا نی می گفتند که درونزها هم تند روان هم صد ها مردم عا دی را به قتل رسا نده اند. وامریکا شمار تلفات ملکی ها را کم می شمرد. وا قعیت این بود که درماه جولای 2011 ،250 حملات درونز، یک هزارو پنجصد تا دوهزارو سه صد افراد ملکی را به قتل رسا ند ند! درمیان کشته شده ها تنها سی سه نفرتروریست بود ند. تلفات زیا د هم زا ده ای فقر اطلا عا تی سازمان اطلا عات مرکزی امریکا بود ( برگه های : 54-55). اگرفقر آگا هی سازمان جا سوسی امریکا یا سیا را با دو گا نه بازیی آی اِس آی / شبکه جا سوسی- منا فق پا کستان جمع کنم ، با ید تلفا ت افراد ملکی زیا د وتلفا ت تروریستان کم با شد. ازاینکه آی اِس آی / شبکه جا سوسی پا کستان برافغان های حکومت های پو شا ل طا لب کرزی وطا لب غنی بسیار سلطه دا شت ، با ید تلفا ت مردم عا دی در دوطرف مرز دیورند زیاد وحضور سربازان نا تو درافغا نستان هم بیهوده تمام می شد که تا اندازه ای زیا دی تمام شد. شنا ختی که ازافغان های قبلا هتلچی درامریکا وبریتا نیا و... ونوکران دوگا نه ای امریکا وپا کستان وبد روغ تکنوکرات معرفی شده وتحمیل شده برافغا نستان دارم ، با ید جنگ نا تو / بلا ک نظا می کشورهای غربی علیه تروریسم درافغا نستان نا کام می شد. از طا لبان دریشی پو ش وبد روغ تکنوکرات پسوند وپیشوند گرفته غیرازغارت کمک های امریکا ودگر اعضای نا تو ومنا بع ما لی بومی ، کاری ازآن ها سا خته نبود! درچنان شرا یط بحرا نی - تروریسم زا درپا کستان زیرفرمان ارتش ،...هند توا فقنا مه سلاح اتومی با امریکا امضا وحما یت آن را برای کسب عضویت دا یمی درشورای امنیت سازمان ملل هم کمای کرد. توا فقنا مه ای که مشوق سرما یه گذاری سرما یدا ران بزرگ غربی درهند شد ؛ و پا کستان هم تهد ید هند به خود را ازطریق رسا نه ها گسترش دا د. همچنان ، ارتش پا کستان دراستعا ل گروه های جهادی به نفع خود افسارگسیخت! البته این گونه که ، کمک به حمله تروریستی لشکرطیبه درسا ل 2008 درممبه ای هند کرد. حمله ای که زا ده ای خود داری پا کستان ازمهارلشکر نا مبرده ود گرگروه های جهادی درپنجا ب بود. افزون برآن ، حملا ت تروریستی برسفا رت هند ود گر نهاد ها درکا بل صورت گرفتند. حملا تیکه در سا ل 2008 ، توسط گروه حقا نی و فعا لان اطلا عا تی پا کستان ، راه اندازی شده بود ند. حمله تروریستی ممبه ی ، هند وپا کستان را به مرزجنگ نزد یکتر سا خت. بطورنمونه ، در روز 26 نوا مبر 2008 ، شش هفته پیش ازآغاز برگزاری ریا ست جمهوری اوبا ما ، ده تروریست پا کستا نی عضو لشکر طیبه به نه جای وسه هتل ومرکزیهودی ها درممبه ی ومرکزبزرگ تجارتی هند حمله کرد ند. حمله ها ومحا صره شش سا عته که 160 نفر ازجمله د وازده خارجی وشش امریکای را به قتل رسا ند و300 نفر را زخمی کرد. یک فرد مسلح پا کستا نی بنام اجمل قصا ب از ملتان دستگیر شد ؛ فردی که توسط لشکرطیبه ویک افسربازنشسته شبکه جا سوسی پا کستان درکراچی آموزش د یده بود ( بر گه:57 ). وکشته شدن شش امریکای درحمله ای تروریستی تروریست پا کستا نی درممبه ای ، روا بط امریکا وپا کستان را تکان بی پیشینه دا د! اگر قتل شش شهروند امریکا تو سط تروریست پا کستا نی در ممبه ای را با تروریسم کاریی طا لبا نی پا کستان علیه سربازان امریکای در افغا نستان کنارهم بگذارم ، خبراز بحران در منا سبا ت وا شنگتن واسلام آباد را نما یش می دهد! همزمان با بحران درمنا سبا ت امریکا وپا کستان درنتیجه کشته شدن شش امریکای توسط یک تروریست پا کستا نی در ممبه ای ، حملات طا لبان پا کستا نی در دا خل پا کستان گسترش یا فتند. حملا تیکه احتما ل حمله به د ستگاه اتومی پا کستان را هم قوت بخشید... ازنظرکارشنا سان دوحمله طا لبان بسیارحسا س برآورد شد ند: نخست ، حمله های طا لبان درماه اکتوبر 2009 به مرکزهای عمو می ارتش. وحمله کننده ها بیشتراز40 افسرومحا فظ های آن ها را برای بیست سا عت گروگان گرفتند. و چهارده افسروافراد شهری هم درآن گروگان گیری کشته شد ند. دوم ، حمله تروریستی به پا یگاه دریای " مهران " در ماه مه 2011 ، درکرا چی ( برگه : 62). به اسا رت گرفته شدن افسران وافراد ملکی وحمله تروریستی به پا یگاه دریای مهران توسط تروریست ها ، نشان دا د ند که پا کستان تروریسم کارخود ش دگرازتهد ید تروریستان د ست پروده اش درامن نمی با شد! ادا مه دارد.

پا کستان در لب پرتگاه

بخش چهارم ابراهیم ورسجی روز یکشنبه ، بیست وهفتم ماه جوزای سا ل 1403 پا کستان در لب پرتگاه ؛ نویشته ها یا مقا له های دوام دار برای بررسی ونما یش تباه کاری های پا کستان در افغا نستان می با شند. تباه کاری های که اکنون دا من گیر خود پا کستان شده اند. البته این گونه که ،تباه کاریی تروریستی- طا لبا نی پا کستان در افغا نستان ، اکنون بنام طا لبان پا کستا نی ،گریبان خود پا کستان را گرفته وگلوی آن را به گو نه ای بی سا بقه ومرگباری فشارمی دهد. فشار برگلوی گند پا کستان ازد ونگاه فزونی یا فته است: نخست، امریکا متوجه د وگا نه بازیی طا لبا نی پا کستان در افغا نستان شد وکمک های هنگفت ما لی ونظا می خود برای آن را متوقف کرد! دوم ، هند با خریدن طا لبان پا کستا نی آن ها را به خد مت گرفته است وعلیه پا کستان استعما ل می کند. افزون برآن ، هند از بلوچ های تجزیه طلب پا کستا نی هم حما یت می کند. البته این گو نه که ، برای متوقف کردن تروریسم کاری پا کستان در کشمیر، طا لبان افغان وبلوچ های جدای طلب آن را استعما ل می کند تا نظا می های طا لبان کارپا کستا نی را سر عقل بیا ورد! نتیجه تروریسم کاری طا لبا نی پا کستان درافغا نستان وکشمیر زیر اداره هند ، این شد که چاه کن برای دگران خود ش به زیرچاه بیفتد! نماد با رز افتادن پا کستان در زیر چاه این است که اکنون خود ش هم درافغا نستان گیر ما نده هم طا لبان افغان / پشتون وبلوچ های خود ش ، گریبا نش را گرفته اند وهمراه بحران مهارنا پذ یر اقتصادی تا مرگ فشارش می دهند! بنا برآن ، احمد رشید نویسنده پا کستا نی را ستا یش می کنم! به این خا طر که ، " پا کستان در لب پرتگاه ، آینده امریکا ، پا کستان وافغا نستان " را نویشته است! ازاین رو، کوشش می کنم دراین سلسله نویشته ها ، بخش های بیشتری نویشته احمد رشید را باز تا ب وبازی د وگا نه ای پا کستان درافغا نستان را منتقدا نه نما یش دهم. بازیی نا پا کی که خوشبختا نه دا من خود بازیگر دوگا نه باز را هم گرفته است! بطور نمونه ،...موقعیت استرا تژیک پا کستان می توا نست یک سرما یه اقتصادی برای آن شود. وارونه ای آن ، پا کستان به پا یگاه کمک رسا نی امریکا برای جهادی های تبد یل شد که ازهمه کشورهای منطقه به افغا نستان رفته بود ند. بنا برآن ، هویت جها نی نو پا کستان نه نمونه نوآوری یا مدرنیته بلکه به پناه گاه گروه های افرا طی تبد یل شده بود. یک دهه بعد از رخ دا د یازدهم سیپتا مبر، نا کا می پا کستان درمهارتهد ید گروه های تند رو، روا بط آن را با امریکا ونا تو مختل حتا قطع کرد! واحمد رشید می نویسد که بطور مفصل رول طا لبان افغان وپا کستا نی را در" فرورفتن درآشوب" نویشته ام ؛ اما بسیاری ملا متی ها را با ید به گردن اداره جورج بوش اندا خت! به این خا طرکه ، سیا ست خود را متمرکز به جنگ علیه القا عده کرد ؛ در حا لیکه بسیاری سربا زان امریکای توسط طا لبان کشته شد ند نه القا عده. رئیس جمهور مشرف هم تعهد کرده بود که اطلا عا ت به بوش درباره القا عده فرا هم کند. فرا هم کردن اطلا عا ت هم توسط آی اِس آی / شبکه جا سوسی زیر اداره ارتش صورت گرفت. تا جا ئیکه به طا لبان تعلق می گیرد ، تعهد وموا فقتی بین شبکه جا سوسی پا کستان وبوش وجود ندا شت. تا اینکه چهارسا ل بعد ، طا لبان به گو نه خطر بزرگ درکاخ سفید پذ یرفته شد. احمد رشید می گو ید که ریان کرا کر سفیرحکومت جورج بوش درپا کستان پیش از ترک اسلام آبا د در سا ل 2007 ، به من گفت که او هرکزپیا می ازوا شنگتن دریا فت نکرد تا پا یگاه های طا لبان درپا کستان را با پا کستا نی ها مطرح کند ( برگه های:46-47). ازاینکه جورج بوش وهمکا ران نزد یک او هم به فقر اطلا عا تی درباره افغا نستان هم به اطلا عا ت دروغین نظا می ها واطلا عا تی د وگا نه بازپا کستا نی گرفتارشده بود ند نتوا نستند تصمیم های منا سب درزمان منا سب بگیر ند. فقر اطلا عا تی وفقر تصمیم گیری جورج بوش وهمکا ران نزد یک او را جع به منطقه وبازی گران روی زمینی وزیر زمینی آن ، بیشتر کمک به طا لبان والقا عده کرد وبا ید می کرد. وعلت آن این بود که نگاه ومنا فع امریکا وپا کستان دررا بطه به افغا نستان ، با هم متنا قض بود ند. حکومت جورج بوشی طا لب کرزی هم گرفتار ضعف اداری هم فساد ما لی هم جها دی نما های سا بق سهیم درآن حکومت نا مبرده را نوکرد وگا نه ای پا کستان وامریکا می دا نستند. امریکا هم که بعد از فروپا شی شوروی ، افغا نستان را فرا موش کرده بود. فرا موشی که آن را به میدان بازیی طا لبا نی- القا عده ای پا کستان تبد یل کرد. در صف جها دی ها هم بعد ازترورفرما نده مسعود وکنارگذا شته شدن استاد ربا نی رهبر جمعیت لسلامی ورئیس دولت اسلامی مجا هد ین از قد رت ، بحران سیا سی گسترش یا فت. بحرا نیکه د گرسازمان های جهادی را هم نا به سا مان کرد. نا بسا ما نی که در گروه های جها دی پشتون بخا طرسلطه دوام دار پا کستان برآن ها ژرفتر بود ومی با شد. اگر روان پریشا نی پشتون های سیا سی- قبا یلی را با سلطه ای دوام دارپا کستان برآن ها جمع کنم ، به صرا حت می گو یم که آن ها بیشترین خیا نت را به قبا یل خود ودگر افغا نستا نی ها کرد ند. ازاینکه افغان ها هم علیه پا کستان پشتو نستا نخوا هی کرد ند هم در قا لب حزب اسلامی وطا لبان وگروهک افغان ملت به آن نوکری کرد ند ، با ید فا جعه آفرینی می کرد ند که بد بختا نه کرد ند! ازاین نگاه که افغان ها / پشتون ها در خرا سان افغا نستان نا میده شده توسط هند بریتا نیا وروسیه تزاری ، اقلیت سی و د و در صدی می با شند ، با ید به کمک استعمارها به قدرت می رسید ند وبه کمک آن ها درارگ کا بل می ما ند ند. همین که طا لب غنی رئیس جمهور تحمیل شده بر کا بل توسط سازمان اطلا عا ت مرکزی امریکا وشبکه جا سوسی پا کستان ، پا نزده روز قبل از بیرون رفتن سر بازان امریکای یا با دارا نش ازکا بل ، با 169 میلیون دا لر فرار وبه اما را ت متحده عربی پنا هنده شد ، دا ل بر اقلیت افغان ها ووطن فروش بودن امیران کهنه ونو آن ها می با شد! تاریخ های غمبار افغا نستان وپا کستان نشان می دهند که سیا سی ها ونظا می های آن ها ازشکست های قبلی خود درس عبرت نمی گیرند. در درس عبرت نگرفتن هم ،معلوم است که افغان ها چند گام بیشتر ازهمتا یان پا کستا نی خود به پیش گذا شته اند! بطورنمونه ، سیا سی های افغان که درافغا نستان یک اقلیت سی ودو درصدی می با شند برای بیرون کردن خود از اقلیت ، پشتونستا نخوا هی علیه پا کستان کرد ند! وپا کستان هم که پرونده های نوکری افغان ها به هند را دراخیار دا شت با قی ما نده های آن ها را در خد مت خود قرار دا د. ازترس پا کستان هم افغان های قبلن مزدورهند بریتا نیا برای ماندن در ارگ کا بل ، نوکر شوروی شد ند وبعد از وفا ت شوروی اول نوکر امریکا شد ند وبعد از عقب نشینی امریکا ازافغا نستان ، نوکر پا کستان یا غلام غلام شد ند. از پیش معلوم بود که پا کستان که خود ش غلام امریکا می با شد وآن کشور را د وگا نه باز شنا سای کرده ورها یش کرده است. بنا برآن ، درافغا نستان ، بازی خطر زای را راه اندازی کرد. بازی خطر زا با ابزار خطر زا تر که القا عده وطا لبان تروریست می با شند. ازاین رو ، حق با احمد رشید می با شد که " پا کستان در لب پرتگاه " را نوشته است! من هم دراین سلسله نوشته ها ، نشان می دهم که پا کستان که افغا نستان را با طا لبان والقا عده کاری درپرتگاه اندا خته است ؛ بزودی خود ش از لب پرتگاه به پرتگاه می افتد! نفرت مردمان افغا نستان وجهان از امارت طا لبان وخیزش های طا لبان افغان- پا کستا نی وبلوچ ها علیه پا کستان بیا نگرآن می با شد. افزون برآن ، ...هند به حما یت بلوچ ها وسندی ها وپشتون های جدای طلب شتا فت...وبا رسیدن کمونیست ها به قدرت در کا بل ، (درماه ثور سا ل 1357)، هند به حما یت آن ها و پا کستان به حما یت جهادی های مخا لف آن ها شتا فت! کمونیست های افغان هم به عملیا ت تروریستی در ولا یت سرحد پا کستان ، پا یگاه مجا هدان افغان شتا فتند. همچنان ، در دهه 80 ترسای ، شبکه ای جا سوسی پا کستان به کا نا ل رسا ندن کمک های سازمان اطلا عات مرکزی امریکا به مجا هدان افغان تبد یل شد. وژنرال ضیاء الحق دکتا تور پا کستان از ریگان رئیس جمهور امریکا خوا ست که به نظا می های زیر فرمان او اختیاررسا ندن کمک ها به مجا هدان را بد هد. یعنی سرنوشت مجا هدان را به آن ها بسپارد که ریگان چنان کرد! بنا برآن ، شبکه جا سوسی پا کستان با دراختیار گرفتن کمک رسا نی به مجا هدان مخا لف ارتش سرخ ، هم بر پا کستان هم بر بازی امریکا درافغا نستان دست با لا یا فت. در وا قع ،شبکه جا سوسی پا کستان هم برمجا هدان افغان مسلط شد هم سی هزار جهادی را ازدگر کشور ها وارد وروا نه افغا نستان کرد تا درکنارمجا هدان افغان برزمند وشماری ازآن ها هم در پا کستان ما ند ند. سرانجام ارتش پا کستان افتخار شکست دا دن شوروی را می کرد. بعد از رخ دا د یازدهم سپتا مبر،فکرکرد که همان بازی را با مریکا برای دا لر گیری از سازمان اطلا عا ت مرکزی آن بنام مبارزه با القا عده می کند. وارونه ای آن ، شبکه جا سوسی پا کستان برنا مه خود را در کشمیر وافغا نستان پیگیری کرد ( بر گه 48). نگا هی به تاریخ ، نشان می دهد که ملت ها بر پا یه زبان ها وفرهنگ های نیرومند وتاریخ های درخشان خود شکل می گیر ند ورونق میا بند ، وِیژگی های که پا کستان وافغا نستان فا قد آن ها می با شند. طا لبان کاریی تروریستی ارتش تروریست پرور پا کستان هم درافغا نستان هم در قلمرو خود ش ، نما د بارزی بی فرهنگی آن می با شد. البته که بی فرهنگی افغان ها فربه تر ازبی بی فرهنگی پا کستا نی ها می با شد. نماد بارزی بی فرهنگی هردو هم طا لبان کاریی - زن ستیز- تروریستی- حقوق بشر گریز آن ها در دهه سوم سده ای بیست ویکم ترسای می با شد. دهه ای که هند و ستان با قد رت فناوری به کره ماه گام گذا شت وپا کستان به کشور تروریست پرور وتباه کننده افغا نستان ومسخره کننده ای خود ش در منطقه وجهان تبد یل شد! وبا ید می شد ؛ به این خا طر که ، هم تروریسم کاریی القا عده ای- طا لبا نی در منطقه وجهان منفورش کرد هم آما ده نشد کارخا نه ای تروریسم کاریی خود را بسته کند! بطورنمونه ،...بعد از شکست طا لبان پس از رخدا د یازدهم سپتا مبردرافغا نستان ، مشرف ونظا می های زیر فرمان او روند تعقیب ودستگیری اعضای القا عده را که به پا کستان پنا هنده شده بود ند زیر فرمان امریکا ادا مه دا د ند. البته که برای دا لر گیری شبکه جا سی پا کستان از امریکا نه غیرآن! درنتیجه آن ، شماری از افراد شبکه جا سوسی پا کستان که را بطه ای زیر زمینی با جهادی ها دا شتند ارتش را ترک وبه گروه های جها دی پیوستند. وآن ها هم برای القا عده اهمیت ویژه پیدا کرد ند! به این خا طر که ، برخی حملات تکان دهنده تروریستی را برنا مه ریزی وعلیه ارتش پا کستان پیا ده کرد ند. نماد بارزی این گونه حمله ها هم دوحمله تروریستی به شخص مشرف درماه دسا مبر 2003 بود ( برگه های: 49-50). پیوستن شماری از افسرهای ارتش پا کستان به صف طا لبان ، زا ده ای اختلاف آن ها با شخص مشرف بود نه با سیا ست افغا نی- طا لبا نی- تروریستی کشورخود شان . فرما ند هی وقت ارتش پا کستان هم مخا لفت با سیا ست وقت جورج بوش در افغا نستان را قطع مبا لغی هنگفت دا لرازطرف امریکا می دا نستند. ازاین رو، در ظا هر همکار جورج بوش شد ند ودر عمل طا لبان را باز سازی ودو باره به افغا نستان اعزام کرد ند تا علیه سربازان نا تو درآن جنگ وترور را راه اندازی کنند. دوگا نه بازیی که دردوره ای جورج بوش ادا مه یا فت ؛ اما در دوره بارک اوبا ما به بن بست رسید. بن بستی که با فراز وفرود ادا مه یا فت! ادا مه دارد.

پا کستان در لب پرتگاه

بخش سوم ابراهیم ورسجی روز چهار شنبه ، بیست وسوم ماه جوزا ، سا ل 1403 ازاینکه پا کستان برای رسیدن به منا فع نا پا ک - بلند مد ت وتروریسم کاریی طا لبا نی خود افغا نستان را به پرتگاه اندا خته است ، با ید خود ش به لب پرتگاه برسد که خوشبختا نه رسیده است! پا کستان در لب پرتگاه ، نه نظر من ، بلکه نظراحمد رشید نویسنده ای مشهور- خوشنام پا کستا نی می با شد. نویسنده ی که اثر او به عنوان :" پا کستان در لب پرتگاه ، آ ینده امریکا ، پا کستان وافغا نستان " را به بررسی می گیرم. بررسی وا قعبینا نه وبی طرفا نه. بی طرفا نه ازاین نگاه که ، نمی خواهم بردا شت شخصی خود را دراین نویشته به بردا شت احمد رشید درباره ای پا کستان وافغا نستان تحمیل کنم. البته که ، افغا نستان زا د گا هم می با شد و سا ل ها درپا کستان زند گی ودردا نشگاه پنجا ب درلاهوردربخش های سیا ست و روا بط بین المللی وتاریخ درس خوا نده ام. بنا برآن ، بردا شت های شخصی خود را بی طرفا نه درکنار بردا شت های احمد رشید درباره ای بازی سیا سی پا کستان در دا خل آن کشورو افغا نستان ، منتقدا نه ابرازمی کنم. بررسی همساز با بررسی های احمد رشید در" پا کستان در لب پرتگاه" . ولب پرتگاه را بهترین تعریف وبردا شت احمد رشید از اوضاع نا گوار دا خلی پا کستان ودستا ورد تباه کا را نه ای آن درافغا نستان وشکست رسوا خیز آن در رویا روی با هند درکشمیرمی دا نم! بنا برآن ، نظر یا بر دا شت احمد رشید در" پا کستان در لب پرتگاه " وبازی دوگا نه نظا می های پا کستا نی را در ادا مه دوبخش قبلی ،با زتا ب می دهم تا مطا بق این سخن نغز فارسی " سیاه روی شود هرکی در او غش با شد " نما یا نتر شود! دراین را ستا ، به سراغ " پا کستان در لب پرتگاه " نویشته ای احمد رشید می روم. واحمد رشید می نویسد: جنگ امریکا درافغا نستان ، میراث درد نا کی به اداره بارک اوبا ما گذا شته بود. وپا کستان راه رسا ندن کمک های امریکا به نیروهای جنگی آن در افغا نستان ، گرفتاربحران های سیا سی واقتصادی وتحول اجتما عی شده بود. همزمان با آن ،اداره اوبا ما پا کستان را زیر فشار قرار دا د تا سیا ست حما یتی خود ازطا لبان افغان را تغییر دهد. همچنان ، به موقعیت پا کستان اهمیت قا یل بود ومی دا نست که دستا ورد محد ودی ( نظر به بازیی د وگا نه ی آن ) دا رد وتا کید می کرد که بد ون تغییر پا لیسی امریکا در را بطه به پا کستان ، امنیت دا خلی نخوا هیم دا شت. و نبا ید اشتباه کنیم که بد ون موفقیت درافغا نستان به امنیت نا یل نخوا هیم شد....وبزرگترین تهد ید امنیتی هم در منا طق قبا یلی پا کستان می با شد. منا طقی که در آن ها تروریست ها وبا غی ها آموزش دا ده می شوند وبه افغا نستان فرستا ده می شوند. و اوبا ما در ماه ژولای 2009 گفته بود که به حیث رئیس جمهور، پا کستان را به حیث پا یگاه تروریستان تحمل کرده نمی توا نم ( برگه 43). د رزمینه ، بررسی های که کرده ام ؛ نشان می دهند که رئیس جمهورها ونخست وزیرها ووزیران کا بینه های پا کستان غیر نصیر با بر که سا بقه نظا می دا رد ، دیگران همه با تروریسم کاری ارتش کشورشان درافغا نستان مخا لف می با شند. نما د با رز این سخن من هم وارد شدن طا لبان زیر فرمان نصیر با بر وزیر دا خله پا کستان به قند هار وگسترش تروریسم کاری آن ها زیر فرمان او دربسیاری بخش های افغا نستان می با شد. ازاینکه ارتش طا لبان کار پا کستان هم بر بروکرا سی / ادا ره عا مه هم بر سیا ست هم براقتصاد آن کشورمسلط می با شد ، با ید دموکرا سی وآزا دی بیان ورسا نه ها دراین کشور رونق نمی یا فتند. به این خا طرکه ، آزادی بیان ورسا نه ها هم به نفع مردم هم نا سازگار با تروریسم کاریی نظا می ها در افغا نستان ودا خل پا کستان می با شد. نواز شریف وبی نظیر بوتو ،نخست وزیران مخا لف طا لبان کاری ارتش ، به ترتیب ، تبعید و کشته شد ند. ازاینکه نوازشریف به ولا یت پنجا ب تعلق دارد ، تبعید شد وبی نظیر که به ولا یت سند ، ولا یت درجه دوم تعلق دا شت ، به قتل رسید. بی نظیر هم تو سط تند روان مذ هبی مخا لف سیا ست کردن زن ها به قتل رسید. معلوم است که قتل او به فرمان فرما نده ارتش صورت گرفت وامریکا هم به قتل او چشم بست. در اخیر ماه سپتا مبر 2008 ، پرویزکیا نی دو افسرنظا می وفا دار خود به نام های: احمد شجاع پا شا را رئیس آی اِس آی وند یم تاج را فرما نده نیروی مرزی / هم مرزافغا نستان تعیین کرد. کیا نی وپا شا هرد و با نظا می ها واطلا عا تی های امریکا هم کارمی کرد ند. البته که با آن ها بازی دوگا نه می کرد ند! بعد ازکشته شدن بن لادن ، سیا سی ها ازکیا نی خوا ستند که پا شا را به استعفا وا دارکند که نکرد وطا رق خان که فرما نده نیروهای پشتون مرزی بود تقویت کرده شد ( تقویت او هم برای کمک رسا نی به طا لبان وگروه حقا نی بود). جا لب این است که ، تقویت او با سلاح های امریکای صورت گرفت. همزمان با آن ، تند روان حکومت نو را توهین کرد ند. نما د بارزی این تو هین هم انفجاریک موتر مملو ازموا د منفجره در ماه سپتا مبردرهتل مریوت دراسلام آبا د بود! انفجاری که 53 نفررا به قتل رسا ند و266 نفر را زخمی کرد. انفجارهم هتل را نا بود هم تا سی کیلومترشنیده شد. ودرماه اکتو بر ، یک انفجارتروریستی که هدف آن به قتل رسا ندن یک رئیس قبیله مخا لف طا لبان در ولا یت سر حد بود 85 نفر قبا یلی را به قتل رسا ند و200 نفر آن ها را زخمی کرد. در حا لیکه پا کستان گرفتار آتش افروزی جنگی در دا خل خود شده بود ، بد ترین حمله تروریستی توسط لشکر طیبه ای پا کستان در ممبه ای درهند بوقوع پیوست وهند هم آی اِس آی / شبکه ای جا سوسی پا کستان را مسئول آن اعلام کرد ( برگه : 44). قا بل یا د آوری می دا نم که ، پا کستان هم جنگ نیا بتی علیه هند در کشمیر می کرد هم از رویا روی با آن خود داری می کرد. به این خا طر که ، پا کستان در همه جنگ های قبلی با هند شکست خورده بود. حمله تروریستی لشکر طیبه در ممبی هم امکان جنگ مستقیم پا کستان با هند را با لا برده بود. بنا برآن ، ازجنگ مستقیم با هند پرهیز وازتروریسم کاری از نوع حمله تروریستی درممبی ، بهره برداری کرد ومی کند وطا لبان والقا عده ولشکر طیبه هم ابزار های تروریستی- کم مصرف آن می با شند. ازاینکه هند قوی وافغا نستان ضعیف می با شد وافغان های قبا یلی د و طرف مرز د یورند وبرخی کشمیری هاهم ابزارهای کم هزینه ای پا کستان می با شند...ازاینکه کیا نی به حمله تروریستی طا لبان به قبا یلی های شرق د یورند وا کنش نشان ندا ده بود ،وا شنگتن ارسا ل اسلحه وکمک ما لی قبلا وعده کرده خود به ارتش زیر فرمان او را به تعویق اندا خت. ومو لن نما ینده امریکا در گفت وگوی نخست خود با حکومت پا کستان در ماه جون ، اعلام کرد که امریکا پیام های تهد ید آمیز از بخش قبا یلی آن دریا فت کرده است. دریا فت پیام های تهد ید آمیز از منا طق قبا یلی پا کستان نشان می دهد که القا عده یک تهد ید می با شد. بنا بران ، بارک اوبا ما به شمار نیروهای امریکای در افغا نستان افزود وسازمان اطلا عات مرکزی به حملات موشکی به منا طق قبا یل پا کستان در چهارماه اخیر سا ل 2009 افزود که شمار ان ها 22 موشک بود که درمقا یسه با حملات در هشت ماه نخست سا ل زیا د بود.ا ما حملات نا مبرده توازن قدرت در منا طق قبا یلی برهم نزد. منا طقی که القا عده وطا لبان بران ها فرمان روای می کرد ند ( برگه های 44-45). ازاینکه طا لبان والقا عده ، ابزار تروریسم کاریی نظا می های پا کستا نی درافغا نستان می با شند ، با ید حملات آن ها توازن را به نفع تروریستان تغییر دهد نه به نفع مردم بومی یا قبا یلی! شا یان یا د آوری می دا نم که ، حملات نظا می های پا کستا نی درظاهر علیه طا لبان والقا عده ودراصل بازی فریب کا را نه برای دا لر گیری ازامریکا می با شد! بطور نمونه ، احمد رشید این پرسش را مطرح کرده است که کی به کی خیا نت کرده است؟ پا کستان با شتا ب رو به زوا ل نها ده است. البته این گو نه که ،روا بط آن با غرب وهمسا یگا نش خرا ب ترشده است وتصویر تروریست پروریا مرکزتروریسم از خود به جهان نما یش دا ده است. وعلت آن هم این است که ارتش پا کستان جنگ های نیا بتی را بنام جها د راه اندازی کرده است وادا مه می دهد! در حا لیکه بسیاری گروه های جهادی حما یت ارتش پا کستان را دارند ، اما شماری ازآن ها به آ سا نی علیه آن عمل می کنند! معلوم است که در دهه 1990 ، کشمیر زیر اداره هند ، مرکزعملیا تی آن ها بود ، اما وقتیکه طا لبان ظهورکرد ند ، تند روان پا کستا نی به قند هار رفتند تا به کمک آن ها درآنجا جنگ کنند ( جنگ هم علیه دولت اسلامی مجا هد ین )! وامریکا با د یدن بازیی طا لبا نی پا کستان درافغا نستان تکان خورد اما ازکنارآن سر سری گذ شت یا ازمخا لفت با آن شا نه خا لی کرد! ازاینکه اداره کلنتن پا لیسی در دهه 1990 در را بطه به پا کستان وافغا نستان ندا شت ، هند متوجه خود شد. اگر پا کستان هند را دشمن خود می پندارد که بد ون شک دشمن می پندارد ، کلنتن کاری با آن ندا شت! اما بعد از رخ دا د یازدهم سپتا مبر ، همه چیز تغییر کرد ، اما پا لیسی های پا کستان تغییرنکرد ( برگه 46)! ازاینکه طا لبان والقا عده را نظا می های پا کستا نی ایجا د ودرماه اکتو بر 1994 ترسای - ماه میزان 1373 خورشیدی به جنگ علیه د و لت اسلامی مجا هد ین به افغا نستان اعزام کرده بود ند ، این سخن احمد رشید را که طا لبان در قندهار ظهورد ند را نا درست می دا نم! بطور نمونه ، طا لبان توسط شبکه ای جا سوسی پا کستان درکویته سا خته شد ند وزیر فرمان نصیر با بر وزیر دا خله در حکومت خا نم بی نظیر بوتو به قند هار صا درکرده شد ند. وبا بر هم درتمام دوره حکومت بی نظیر فرما نده طا لبان درافغا نستان بود وآن ها را تا مزار درشما ل افغا نستان برد اما بر شما ل کا بل و بسیاری ولا یت های شما ل تحمیل کرده نتوا نست. بعد ازبرکناری حکومت بوتو توسط سردار لغاری رئیس جمهور از حزب خود ش ، فرما ند هی طا لبان در افغا نستان را رئیس آی اِس آی / شبکه امنیتی ودر اصل شبکه ای تروریسم کار ارتش پا کستان بد وش گرفت. ازاینکه ارتش پا کستان یک نها د خا ین به پا کستا نی ها وتروریست پرور در افغا نستان ومنطقه می با شد ، با ید تروریسم کاریی طا لبا نی کند. در را بطه به خا ین بودن ارتش پا کستان به پا کستا نی ها ، از فرهنگیان پا کستا نی می خوا هم که " شرق دور سرخ است " نوشته هیکل روزنا مه نگار ونویسنده مشهور مصری را بخوا نند. وکتا ب یا د شده مجمو عه ای گفت وگو های هیکل با رهبران سیا سی قاره آسیا از اند ونیزی تا چین می با شد. برای اینکه نوشته ام طو لا نی نشود ، تنها از گفت وگوی هیکل با شیخ مجیب الرحمن نخستین رئیس جمهور بنگله د یش وپا کستان شرقی قبلی یا د آور می شوم. شیخ مجیب الرحمن در گفت وگوی خود با هیکل ، به او گفت است که : ارتش پا کستان غربی سه ونیم میلیون شهروندان پا کستا نی شرقی / بنگله د یش کنو نی را به قتل رسا ند وده میلیون آن ها را به هند آواره ساخت! ومنا بعی د یگر نشان می دهند که همزمان با خیزش مردم پا کستان شرقی علیه نظا می های پا کستان غربی ، چند طیاره جنگی پا کستان غربی به پنجا ب هند حمله کرد ند ؛ وخا نم اند یرا گا ندی فرمان به ارتش هند دا د وآن هم در چند سا عت 96 هزار افسر وسرباز پا کستان غربی را در پا کستان شرقی اسیر وبه هند انتقا ل دا د! زمان حمله ارتش هند هم روز شا نزدهم ماه دسا مبر 1971 ودروا قع روز زبا له شدن پا کستان بزرگ بود! افسران وسربا زان پا کستا نی هم تا سا ل 1973 در هند اسیرما ند ند. د رزمینه ، نوار گفت وگوی طارق علی نویسنده پا کستان غربی وشهروند بریتا نیا با اند یرا گا ندی را شنیدم که در آن علی از گا ندی سوا ل کرد که چرا به پا کستان غربی امر حمله ندا د ید؟ وگا ندی درجوا ب سوا ل او گفت که : فرما نده ارتش ازمن خوا ست که امر حمله به پا کستان غربی را بد هم اما با در نظر دا شت وا کنش امریکا وچین ، ازآن خود داری کردم! قا بل یا د آوری می دا نم که ، طارق علی در جنگ بنگله د یشی ها علیه نظا می های پا کستان غربی ،همکار رزمی اولی ها بود! جا لب این است که ، فرما نده ارتش پا کستان غربی تسلیم شده به هند درپا کستان شرقی تا یگرنیازی نام دا شت. تا یگر هم که در زبان فارسی پلنگ می با شد. پلنگی که در برا برهمتای هندی خود شغا ل ثا بت شد! ادا مه دا رد.

پا کستان در لب پرتگاه

بخش دوم روز جمعه ، هجدهم ماه جوزا ، سا ل 1403 ابرا هیم ورسجی به گونه ای که دربخش نخست مقا له یا د آورشد م بارد یگر یا د آورمی شوم که پا کستان درلب پرتگاه ،آغازعنوان کتا بی به عنوان : " پا کستان در لب پرتگاه ، آینده امریکا ، پا کستان وافغا نستان " نوشته احمد رشید ، نویسنده ای پا کستا نی می با شد. ازاینکه پا کستان به گونه ی نوکرامریکا درافغا نستان نقش بازی وطا لبان زن ستیز را نیزایجا د کرده وبر آن تحمیل کرده است ، آوردن نام آن درآغاز نما یه یا عنوان کتا ب تو سط احمد رشید مو جه می با شد. شا یان یا د آوری می دا نم که ، در بخش نخست مقا له ، تمرکز به پیش نو یس نوشته احمد رشید کردم ودربخش دوم وبخش های بعدی آن ، ازتمام آن بهره برداری ومطا لب مهم آن را بازتا ب می دهم. البته که بهره برداریی منتقدا نه ، به این خا طرکه ، احمد رشید ازترس آی اِس آی / شبکه ی جا سوسی ارتش طا لبان کار پا کستان ، ازمحا فظه کاری بهره برداری کرده یا ازنما یش بخش های ازوا قعیت های درد نا ک جاری درپا کستان وافغا نستان ، درنوشته ی خود شا نه خا لی کرده است. ازاینکه سازمان جا سوسی پا کستان سازنده ی طا لبان وپیا ده کننده ی برنا مه ای تروریستی - زن ستیزطا لبا نی - پا کستا نی- امریکای درپا کستان وافغا نستان می با شد، احمد رشید با ید ازبیان حقیقت بازیی نا پا ک نظا می های دوگا نه بازکشورخود ش درافغا نستان تا حدی شا نه خا لی کند. همچنان ، بخا طردارم که شبکه ی جا سوسی پا کستان شماری زیا دی ازروزنا مه نگا ران بیان کننده ای حقا یق درد نا ک جاری درافغا نستان وکشورخود ش را به قتل رسا نده است. قتل های که شماری خبرنگا ران ونویسند گان را به سکوت وا دارکرده وبرخی ازآن ها برای زنده ما ندن به بریتا نیا وامریکا پنا هنده شده اند ویکی از پنا هنده شده ها به امریکا هم حسین حقا نی می با شد! بنا برآن ، با باز تا ب بخش های مهم نوشته احمد رشید ، ازخیا نت های نظا می ها وامنیت کاران پا کستا نی هم درپا کستان هم درافغا نستان پرده برداری می کنم. شا یان یا د آوری می دا نم که ،پا کستان همواره حضوربن لادن والقا عده ، گروه زیر فرمان او را درافغا نستان رد وطا لبان را خیزش بومی افغان ها معرفی کرده بود...وقتیکه درروزنخست ماه مه سا ل 2011 ،چرخبا ل های امریکای از جلال آبا د پروازوبن لادن را درسا ختما نی درکنارپا یگاه ارتش پا کستان در ایبت آبا د درولا یت سر حد به قتل رسا ند ند وجسد اورا با خود انتقا ل ودرجای نا معلومی دفن کرد ند ، بد ون شک ، دوگا نه بازیی ارتش پا کستان را نما یش دا د ند (برگه نخست ). معلوم است که بن لادن یک شخص مذ هبی واید ئولوژی او جهاد جها نی والقا عده گروه او هم کارهای تروریستی می کرد وتغییرا ت ونگرا نی های امنیتی ایجا د وروا بط مسلمان ها وغرب را تغییرداد. وتلفا ت انسا نی جنگ مطا بق برآورد دا نشگاه براون از 2001 ،( تا 2012 ، زمان نشر این کتا ب ) ، درافغا نستان وعراق وپا کستان ، د و صد و پنجاه هزار نفر به شمول سربا زان وهفت میلیون وهشت لک آواره وهزینه ما لی چهارتریلیون دا لر، یا به چهارهزار میلیارد دا لررسید (برگه های 3و4). در شرا یطی که پا کستان هم افغا نستان هم سرزمین خود را به پا یگاه گروه های تروریستی تبد یل کرده بود...جها نی سازی وصنا یع نوخوشبختی را در چند کشورجهان سوم رونق بخشیده بود. بطورنمونه ، هند با همسازی با جها نی سازی واصلا حا ت اقتصادی وتشویق بخش خصوصی رو به پیشرفت نها ده بود. معلوم است ؛ اگرپا کستان ازتجربه اقتصادی هند بهربرداری می کرد ، مبا د له های تجاری به بهبود وضع هردوکشورکمک می کرد. در حا لیکه جها نی سازی رو به رونق دا شت ، بسیاری پا کستا نی های تحصیل کرده فهمی ازتغییرات اقتصادی در سطح جهان ندا شتند وبا ید این گونه می شد. به این خا طر که ، پا کستان بجای صا درکردن مواد خام ما نند پنبه وبرنج وگندم ، جنگ های نیا بتی را در افغا نستان وکشمیرراه اندازی کرد و ازحرکت دربخش اقتصاد بازما ند. بطور نمونه ، پا کستان در بیست سال گذ شته ، نه یک کارنو صنعتی کرد و نه در تولید مواد اولیه دربخش زرا عت کاری کرده توا نست. جها نی سازی ایجا ب می کرد که پا کستان دربخش آموزش وپرورش درجهت با لا بردن توان نیروی کار خود دربخش صنعتی سرما به گذاری می کرد ؛ اما بجای آن ، پرویزمشرف به هزینه های اقتصادی وبدهکاری های فردی ودولتی افزود (برگه های 30-31). روشن است ؛ کشورهای که موقعیت خود را درجهان نشا سند ، به سرنوشت افغا نستان وپا کستان گرفتارمی شوند. بطورنمونه ، افغا نستان را در سا ل 1880 ترسای ، هند بریتا نیا به حیث منطقه حا یل میان خود وروسیه تزاری ، مرز بندی کرد. وهمان هند بریتا نیا دروقت ترک گفتن نیم قاره هند در سا ل 1947 ، پا کستان را سا خت. از اینکه درافغا نستان زا ده ای استعماربریتا نیا ، افغان ها اقلیت می با شند ، امیران کته شکم - تهی مغزافغان پشتونستا نخواهی علیه پا کستان برای افزا یش موهومی شمار افغان های خود کرد ند وپا کستان هم آن ها را زیر فشارسیا سی- اقتصادی قراردا د. فشاری که افغا نستان را بد ا من شوروی اندا خت. خود پا کستان هم که بد ست نظا می ها افتاده بود و آن ها هم پا کستان شرقی را ازد ست دا ده کمک به برآمدن بنگله د یش درماه دسا مبر1971 کرد ند هم تند روی مذ هبی را در افغا نستان تقویت کرد ند. تند روی مذ هبی که بنام طا لبان به تروریسم مذ هبی نما تبد یل وافغا نستان وپا کستان را به میدان بازی گروه های تروریستی بومی وغیربومی تبد یل کرد. ازاین رو ، احمد رشید را تا یید می کنم! به این خا طرکه ، پا کستان در لب پرتگاه را نوشته است. نوشته ی که بخش های از آن را بازتا ب داده ومی دهم! بطورنمونه ، احمد رشید می نویسد: رویدا د یازدهم سپتا مبر 2001 ، یک تکان به پا کستان بود تا وابستگی خود به گروه های جهادی به گونه جنگ های نیا بتی درسیا ست خارجی خود را پا یان می داد. بعد ازحمله القا عده به سرزمین امریکا ،جا معه ای جها نی اسلام گرا یی افرا طی را به گونه دشمن نو خود برگزید وبه امریکا بها نه داد تا در کشورهای دگر مدا خله کند. پیام جورج بوش رئیس جمهورامریکا هم به پا کستان این بود که یا با ما همراه شوید یا با د شمنان ما! معلوم است که ، منظورامریکا ازآن سخن این بود که حما یت پا کستان را به هجوم خود به افغا نستان کمای کند. البته که آن خوا ست یک هشدارروشن برای آینده بود. ازاین نگاه که تا آن زمان ، امریکا چشم های خود به حما یت پا کستان ازگروه های جهادی را بخا طر تهد ید هند بسته بود. اما با حمله آن گروه ها به امریکا ، وا شنگتن آما ده نبود به دولتی که سرپرستی ازگروه های تروریستی می کند موقع بدهد. اما وا کنش مشرف تنگ نظرا نه بود واو گمان کرد که می توا ند ازکنارپیام هشدارگو نه ای جورج بوش با دوگا نه بازی بگذ رد. بطور نمونه ، مشرف هم در جنگ علیه القا عده همکار جورج بوش شد هم شبکه ی جا سوسی پا کستان به جهادی ها اجازه داد تا به کشمیرزیراداره هند حمله های تروریستی کنند. وحمله تروریستی به پارلمان هند در سا ل 2001 ، پا کستان وهند را به مرزجنگ نزد یک کرد. و درسا ل 2003 ، شبکه جا سوسی پا کستان طا لبان را باز سازی وبه افغا نستان اعزام کرد. و در سا ل 2005 ، طوریکه در" فروررفتن درآشوب " نوشتم ، رو یاروی امریکا وپا کستان اجتنا ب نا پذ یرشده بود ؛ رویا روی که در سا ل های 2010 و2011 بوقوع پیوست. دهه گذ شته ، تغییرات بنیادی دربا ورهای سیا سی درجهان رخ دا د ند ، اما درپا کستان تغییری رونما نه شد. درکشوری ما نند پا کستان که ارتشش قوی ودارای سلاح اتومی وبلند پروازی استرا تژِیک واقتصاد ضعیف ومردم بیشتربی سواد وبی کار دارد ، نفوذ آن بر همسا یه ها بیهوده می با شد ( برگه های 31-32)! بطور نمونه ، در بیست سا ل گذ شته ، پا کستان به کمک قرضه ها یا برنا مه های صند وق بین المللی پول امرارزند گی کرد. قرضه ها وبرنا مه های که بطورکا مل تطبیق نه شد ند ود ستا وردی ندا شتند. به این خا طر که ، حکومت ها ازآوردن اصلا حا ت مورد نظر صند وق بین المللی پول خود داری کرد ند. کشورهای دگر هم کمک های بزرگ آما ده کرد ند ، اما پا کستان نتوا نست ازآن ها بهره برداری کند. بطورنمونه ، از سا ل 2001 تا سا ل 2010 ، امریکا بیست میلیارد وپنجصد میلیون دا لر وآلمان وبریتا نیا وژا پان ودگرکشورهای کمک کننده به شمول با نک جها نی وبا نک انکشا ف آسیای ، نیم آن را فرا هم کرد ند. غیرازکمک امریکا ، چهارده میلیارد وچهارصد میلیون دا لرارتش پا کستان برای جنگ درمنا طق مرزی افغا نستان هزینه وشش میلیارد وهشت صد میلیون دا لرکمک به بودجه کرده شد. امریکا هم کمک های بشردوستا نه برای مهارویرا نی زلزله در شما ل پا کستان در سا ل 2005 ومهار خرابی های سیلاب درزیرسا خت ها در سا ل 2010 کرد ( بر گه های 32-33 ). ازاینکه حکومت وسیا سی های پا کستا نی نا بکار ونظا می ها همه کاره در سیا ست واقتصاد پا کستان می با شند ، کمک های هنگفت نا مبرده بهبودی دراوضاع فا جعه بارمردم نیا ورد. به سخن د گر ، مبا لغ نا مبرده را نظا می های تروریست پروروشرکت های اقتصادی زیرفرمان آن ها به جیب های کلان وسوراخ خود واریزکرد ند! همزمان با غارتگری های ارتش تروریسم طا لبا نی کارپا کستان از کمک های خارجی ومنا بع دا خلی وفقر روز افزون درمیان مردم وتروریسم کاری آن درافغا نستان که توسط رسا نه های بومی وجها نی همگا نی شده بود ند ،... قتل بن لادن در کناراکا دمی ارتش در ایبت آباد وکارنا مه های او درآنجا وقتل او توسط امریکا ولگد مال شدن حا کمیت ملی پا کستان ، موضع آن را در برا بر هند بسیارتضعیف وتبصره ها ونما یش های خبری- تلویزیونی هم ذهنیت عا مه را د گرگون کرد. ارتش وحکومت پا کستان هم انکار می کرد ند که تند روان مذ هبی را علیه همسا یه ها تقویت می کنند. بطورنمونه ، برای مد ت ده سا ل ، اسلام آباد انکارمی کرد که القا عده وطا لبان افغان وگروه حقا نی پا یگاه ها در قلمرو آن دارند. همین که بسیاری رهبران گروه های نا مبرده درپا کستان دستگیریا کشته شد ند ، نماد بارز دوگا نه بازی این کشور می با شد! درسا ل های پسین ، ارتش پا کستان به امریکای ها اعتراف کرد که گروه های نا مبرده در قلمروآن حضوردا رند. به این خا طر که ، ارتش می خوا ست میان آن گروه ها وامریکا گفت وگو راه اندازی کند. اما ارتش هرگزابرازنظرعلنی ازاین بازی خود نکرد تا مردم بدا نند که درکشورشان چه می گذرد ( بر گه ها 34-35 )؟ در حا لیکه ارتش در سیا ست واقتصاد پا کستان همه کاره وحکومت و حزب های سیا سی ملی ومحلی ازنظر کاری کمرنگ شده بود ند ، مردم نسبت به حزب ها وارتش بی اعتماده شده بو د ند وضعف رو به گسترش اقتصادی هم به آن ضعف دا من می زد! درچنان شرا یطی نا گواری ،...زرداری رهبر حزب مردم به یک ائتلاف انتخا با تی با گروه های سیا سی:حزب ملی عوام / گروه پشتون مخا لف طا لبان در ولا یت سرحد ، حزب حرکت متحده ای قومی در ولا یت سند ( گروه متشکل از اردوزبان های آن ولا یت ) وحزب های قومی دربلوچستان ، اقدام کرد. طوریکه د یده شد، انتخا بات اولین حکومت فرا گیرملی را که حما یت همه گروه های نژادی را دا شت شکل داد. حکومتی که امید واری به مردم بخشید ( برگه42). البته که ، امید واریی کا ذب! ادا مه دارد.

پا کستان در لب پرتگاه

بخش نخست ابرا هیم ورسجی روز چهار شنبه ، نهم ماه جوزا ، سا ل 1403 پا کستان درلب پرتگاه ، آینده امریکا ، پا کستان وافغا نستان ، نما یه ، یا عنوان کتا بی می با شد که احمد رشید نویسنده ی پا کستا نی نو شته وآن را در سا ل 2012 ترسای -1391 خورشیدی ، پخش کرده است. شا یان یا د آوری می دا نم که ، اوضاع سیا سی ،اقتصادی ، اجتما عی وموقعیت منطقه ی وجها نی کنو نی پا کستان وافغا نستان ، بسیار بد تر یا نا بسا مان ترازسا ل نشرکتا ب نا مبرده می با شد. امریکا هم متوجه د وگا نه بازیی پا کستان با منا فع خود ش درمنطقه شده است وگرا یش به سوی هند درجهت مهارنفوذ چین درآسیا وجهان پیدا کرده است. چرخشی بی سا بقه که ذهن نظا می ها وسیا سی های پا کستا نی را پریشان کرده است! ازاین نگاه که ، درحا ل به پا یان رسا ندن کتا بی درباره ای تباه کاری های طا لبا نی- تروریستی پا کستان درافغا نستان می با شم ، و احمد رشید هم سه کتا ب به عنوان های زیر: طا لبان ، اسلام مبارز، تیل وبنیاد گرای درآسیای مرکزی ،فرورفتن درآشوب وپا کستان در لب پرتگاه را نویشته است. ونوشته ای سوم احمد رشید را تا حدی همساز با نوشته های قبلی وخود ونویشته ی که در حا ل تکمیل آن می با شم یا فتم. بنا برآن ، به بازتا ب بخش های ازآن که به اوضاع نا بسا مان افغا نستان وبحران اقتصادی- سیاسی پاکستان مربوط می با شد ، می پردازم. همچنان ، بهتر است یا د آورشوم که ، احمد رشید درنوشته خود اوضاع پا کستان را ما نند اوضاع افغا نستان نا بسا مان معرفی کرده است. شا یان یاد آوری می دا نم که ، نوشته ام درباره کتا ب احمد رشید نه دریک مقا له بلکه درچند مقا له بازتا ب دا ده می شود. نا گفته نما ند که ، در نوشته ای احمد رشید ،در باره ی اوضاع افغا نستان وپا کستان ،کمبودی های می بینم که زا ده ای ترس از آی اِس آی / شبکه ی در ظاهرامنیتی ودراصل تروریسم کارارتش پا کستان درافغا نستان وکشمیرزیراداره ای هند ، می با شد. ازاینکه احمد رشید دا نش تخصصی خبرنگاری دارد نه سیا سی وروا بط بین الملل ، کمبودی در نویشته ای او موجه می با شد. با وجود کمبودی درنویشته احمد رشید که آن را زا ده دا نش خبرنگاری وکمرنگی دا نش سیا سی او می دا نم ، در باره ای بخش های ازآن که همسان با عنوان ومحتوای مقا لا تم می با شند ، ابرازنظر می کنم وابراز نظر را هم با بررسی پیش نویس نو یشته ای او می آغازم. شا یان یا د آوری می دا نم که ، نویشته احمد رشید درپسین سا ل دوره نخست ریا ست جمهوری بارک حسین او یا ما رئیس جمهورسیاه پوست وافریقای تبارامریکا پخش شده است. قا بل تذ کر می دا نم که با شروع ریا ست جمهوری بارک او با ما درماه ژا نویه 2009 ،امریکای ها واروپای ها امید وارشد ند که تعهدا ت امریکا به افغا نستان را دربخش های ما لی ، نظا می ، پیشرفت اقتصادی ، حکومت سازی وبا لا تر ازآن ها راه حل سیا سی برای پا یان جنگ عملی کند. واوبا ما وعده کرده بود که با همکاری همسا یه های افغا نستان صلح را درآن کشورتا مین کند. همچنان ، اوبا ما وعده کرده بود که دربخش های آموزش وپرورش وبهدا شت ، رسا نه ها ، سا ختن ارتش نوو کنارزدن القا عده ،درافغا نستان بهبود های آورده شود. با وجود آن ، افغا نستان در بخش های: نظا می ، سیا سی ، اقتصادی ، انسا نی رو به وخا مت گذا شت. خشونت فزونی یا فت وخیزش طا لبان گسترش پیدا کرد. به گونه ترا ژدی ، وقتیکه پا یان بازی فرا رسید ، حکومت امریکا استرا تژی سیا سی ندا شت وارتش ونهاد اطلا عا تی امریکا درچوکی نخست را نند گی جنگ نشسته بود ند. امریکا ونا تو هم برنا مه بیرون رفتن ازافغا نستان را درسا ل 2014 روی دست دا شتند. وحکومت امریکا بیا نیه های درباره ای سپردن اختیا را ت به حکومت افغا نستان وارتش آن را رسا نه ای کرد. بیا نیه های نا شفا ف وسوا ل برانگیز ؛ ازاین نگاه که ، ازپا یان جنگ درآن ها سخنی گفته نه شده بود! دشواری امریکا در افغا نستان این بود که ، درباره ای اوضاع آن یا آگا هی ندا شت واگر دا شت آگا هی مسخ شده وارا یه شده توسط نوکران افغان آن بود. طرفه اینکه ، نوکران افغان امریکا نوکران پا کستان هم می با شند. ازاینکه افغان ها ریشه ای هندی دارند وتوسط شرکت هند شرقی وجا نشین آن هند بریتا نیا بر خرا سان تحمیل شده اند وفرهنگ ندارند وتاریخ دروغین هم سا خته اند ، با ید که به امریکا با دار خود اطلا عا ت دروغین می دا د ند! همین که ،طا لب غنی پا نزده روزپیش از تخلیه میدان هوای کا بل توسط امریکا ، ازآن گریخت ، بیا نگر فقر تاریخی- سیا سی - فرهنگی ووطن فروشی استعمارزی های افغان می با شد. پا کستان هم می خوا ست که با سلطه برافغا نستان از طریق تحمیل طا لبان برآن ، موضع خود را در برا برهند برای گرفتن کشمیرتقویت کند! وارونه ی آن ، هم افغا نستان را به تروریستستان تبد یل کرد هم نارند را مودی نخست وزیر هند که یک هند وی بنیا د گرا یا طا لب هند ومی با شد با انتقا ل شماری زیا دی هند وها به کشمیر، مسلمان ها را درآن به اقلیت تبد یل کرد! به سخن د گر، پا کستان هم به مردم افغا نستان هم به کشمیری ها خیا نت کرد! خیا نت هم بنام تطبیق شریعت تروریستی- طا لبا نی- پا کستا نی! بطورنمونه ، پا کستان بنام تطبیق شریعت تروریستی- طا لبا نی درافغا نستان به فکر تقویت موضع خود در برا برهند بود. بنا برآن ، هم افغا نستان را تخریب کرد هم خود را درمنطقه وجهان منزوی ترومنفورترسا خت! معلوم است که گسترش جنگ وتروریسم طا لبا نی درافغا نستان توسط پا کستان ، طا لبان پا کستا نی را تحویل تروریسم کارداد. بطور نمونه ، گسترش جنگ بحران ژرفی را تحویل پا کستان دا ده است ؛ اما رهبران سیا سی ونظا می آن نه جرئت دارند ونه آگا هی تا اصلا حا ت در اقتصا د وسیا ست خارجی کشورخود بیا ورند. و دولت پا کستان چند ین گروه افرا طی- جنگی- جهادی ازجمله طا لبان پا کستا نی را تقویت کرده است. گروه های که اکنون پا کستان را تهد ید می کنند. ارتش پا کستان از طا لبان افغان وشا خه ها ورهبران آن ها حما یت وجا یگاه امن ازسا ل 2001 تا کنون به آن ها فراهم کرده است. امریکا هم می دا نست که پا کستان طا لبان کاری می کند اما نا کام در مما نعت از آن شد. در نتیجه ای طا لبان کاریی ارتش ( درپا کستان وافغا نستان )، ارا یه خد ما ت شهری مختل ، تطبیق قا نون کمرنگتروبد بختی اقتصادی ژرفتر شد! همچنان ، رخ دا د های طبیعی وا قع شد ند وحکومت کمترین کمک هم به مصیبت د ید گان کرده نتوا نست واکثریت مردم هم از امنیت محروم شد ند. به گو نه ی بارزوغیرقا بل انکار ، اوضاع نظا می وسیا سی درافغا نستان وپا کستان در دوره بارک او با ما نا بسا مان ترشد ند. افزون برآن ، برای دوسا ل روا بط امریکا وپا کستان به مرز فروپا شی رسید. فروپا شی که اوبا ما ومقام های حکومتی او تا حدی زیادی مسئول آن بود ند. به این خا طرکه ،نا کا می آن ها درکارکرد گروهی وسیا ست های متنا قض وبرخورد های گروهی ونا باوری درباره پا لیسی امریکا درمنطقه وضع را بی ثبا ت ترکرد. و به بازی گران منطقه ی هم وقت داده شد تا از آن تنا قض ها بهره برداری کنند. میراث جنگ سرد وجنگ علیه تروریسم هم خود نمای می کرد ند.... چین وهند هم پیشرفت های اقتصادی بارزی کرد ند وکشورهای مسلمان هم موج دموکرا سی خوا هی بنام بهارعربی درکشورهای گرفتار استبداد دا شتند ؛ وزن ها هم خیزش های حق طلبا نه ی جها نی کرد ند! متا سفا نه ، خیزش های نا مبرده در آسیای جنوبی ومرکزی خود نمای نکرد. بخش مهم جهان ، زاد گاه القا عده ،گرفتارگروه های تند رو وسلاح های اتومی شد. هنوز افغا نستان وپا کستان تا ثیری زیا دی بر ثبا ت جهان نبست بد یگر بخش های آن دارند وما به تلاش ها برای صلح وثبا ت کمتراهمیت داد یم... دراین را ستا ، احمد رشید می نو یسد : این سومین کتا ب من درباره ی جنگ درافغا نستان ورویداد های سیا سی درپا کستان وآسیای مرکزی می با شد که امریکا آن ها را برای منا فع خود راه اندازی کرد. احمد رشید می نویسد : برای سه دهه سفرکردم ونوشتم وگزارش دا دم وسخن گفتم درباره جنگ ورویداد های سیا سی که شا هد آن ها بودم. دراین مد ت سی سا ل که سپری کردم ، کوشش کردم کمک کنم به سیا سی ها ودپلمات ها یا سفیرها که راه حل برای دشواری های افغا نستان پیدا کنند... و نوشته اولم به عنوان طا لبان می با شد که رویدا د های افغا نستان در دهه های 1980 و1990 را دربرمی گیرد. در زمان ظهورطا لبان والقا عده ، شا هد آن بودم وگزارش ها هم ارا ئه کردم که دراصل کتا ب گزارشی بود. نویشته دومم فرورفتن درآشوب می با شد. نویشته ای که به گونه گسترده رویداد های هشت سا له بعد ازیازده سپتا مبررا دربرمی گیرد. مد ت زما نیکه درآن امریکا وارد جنگ درافغا نستان شد وپا کستان هم به گونه نا خوا سته همکار آن شد. این کتا ب رویداد های دوره ی جورج بوش را جع به پا کستان وافغا نستان وآسیای مرکزی را ازنگاه های متفا وت بررسی می کند. نویشته سوم من پا کستان در لب پرتگاه می با شد. این کتا ب نه یا د دا شت های گزارشگریا گزارش تاریخی نه تاریخ همه جا نبه می با شد. در اصل کتا بی می با شد که رویدا د های گزینشی دوره نخست ریا ست جمهوری اوبا ما را بر رسی ومتمرکز به بحران جاری وجستجوی راه حل برای تا مین صلح در آینده می با شد. این مشا به کتا بی متشکل ازمقا لاتی می با شد که از نگاه های گونه گون به یک مشکل نظر اندازی می کند وهر مقا له آن روندی را بررسی می کند که به بن بست کنونی رسیده اند. بنا برآن ، بهتر است که هربخش آن جدا از بخش د کرمطا لعه شود. همه گروه های درگیردرافغا نستان وخرا بی اوضاع د ر پا کستان ، مرتکب اشتبا ها ت ترسنا ک شد ند. همه بازی گران بزرگ خود خوا هی و سرسختی و... ازخود نشان داد ند. به سخن د یگر، همه درگذ شته زند گی می کرد ند و حا ضر نبود ند که ذهنیت خود را مطا بق وضع کنو نی تغییر دهند. به حیث یک نا ظررویدا د ها دچارترد ید توام با امید واری بودم! هیچ کس ما نند من رویدا دهای جنگ های دوام دار افغا نستان را پیگیری نکرده است. بنا برآن ، امید وارهستم که خوا ننده های جوان روزی هر سه نو یشته من را به گونه یک سند که برهه ترسناک تاریخ بشر را نما یش دا ده ومی دهد بخوا نند وبیا موزند وتکرار رویداد های تباه کا را نه ومرگباررا نا ممکن بسازند. ادا مه دارد.

طا لبان وامریکا

بخش دوم دکتر چنگیزپهلوان روز دوشنبه ، سی اُم ماه ثور، سا ل 1403 دربخش نخست این مقا له ، دکترچنگیز پهلوان طا لبان را زا ده ای فقرفرهنگی افغان ها معرفی کرده است. دراین بخش ،از را بطه آن ها با امریکا پرده برداری می کند. بطورنمونه ، ... امریکا ازبد و ورود طا لبان به کا بل سیا ست های متنا قض وآشفته در پیش گرفت. نشریه نیویارک تا یمزانتر نشنل بتاریخ 23 اکتو برنوشت: حکومت کلنتن پس از معا شقه کو تاه با جریان طا لبان اکنون می کو شد ازاین جنبش فا صله بگیرد. امریکا این تصمیم را با توجه به شرا یط نا پا یدار افغا نستان انتخا ب کرده است. بقول این نشریه نمی خوا هد به هنگام انتخا با ت با جریا نی همد لی نشان دهد که علیه زنان عمل می کند واجازه نمی دهد دختران به مدرسه بروند. وازاین گذ شته برمنا طقی تسلط دارد که درآن ها تریا ک کشت می شود. نیویارک تا یمز سپس می نو یسد درست چند هفته پیش ازآنکه طا لبان برکا بل چیره شوند، وزارت خارجه امریکا به این جریان به عنوان گروهی می نگریست که می توا ند سرانجام درافغا نستان ثبا ت به ارمغان بیاورد. در 27 سپتا مبر1996 گلین دیویس سخن گوی زارت خارجه امریکا گفت امید واراست مقا ما ت جد ید کا بل بتوا نند به سرعت نظم وامنیت برقرارسازند وبا برپای یک حکومت موقت که نما یند گی مردمی دا شته با شد روند آشتی ملی را راه بیندازند ( صص 239-40). حکومت مجا هد ین با مسا یلی درگیر شد که تما می سازمان های مجا هد ین در عصر جهاد ازمقا بله با آن می گریختند: حقوق اقوام ، موقعیت مذا هب مختلف در قا نون اسا سی وبا الآخره حقوق زنان وجوا نان در جا معه اسلامی. حکومت مجا هد ین نتوا نست به همه ای مسا یلی که در برا برش قرارگرفت پا سخ قا نع کننده بد هد (ص 248 ). دستگاه های خبرگزاری غربی تا آن هنگام حکومت استاد ربا نی را تجلی بنیاد گرای اسلامی می دا نستند. نا گهان استد لال خود را چرخا ند ند وازجریان طا لبان به عنوان یک جنبش را ستین اسلامی یاد کرد ند وآن را جلوه ای منطقی فرهنگ اسلامی مردم افغا نستان معرفی کرد ند ( ص 246 ). اسلام طا لبان سه خصوصست برجسته دا شت: نخست ، بازگشت به ابتدای ترین شیوه ای زند گی بر اسا س محرو میت زنان ازهرگو نه حقی درجا معه ، به خصوص حق اشتغال وحضور درمجا لس اجتما عی، سیا سی فرهنگی. دوم ، حذ ف ف فرقه های اسلامی غیر حنفی به ویژه شیعیان واسما علیان از شرکت درتصمیم گیری های سیا سی فرهنگی. سوم ، با الآخره نا بود سازی تمام د ستگاه اداری ود یوان سا لاری افغا نستان به بها نه ای برپای حکومتی به سبک خلفای را شد ین. بد ین طریق حکومت طا لبان می توا نست بی آنکه درزمینه کشورداری اثری از خود برجای بنهد با یک شورای چند نفره ( حد اکثرپنج تا هفت نفر ) امورکشور را بگردا ند وازتما می دشواری های که عصر مجا هد ین در زمینه حقوق اقوام ، زنان ، اقلیت ها سر برکشیده بود خلا صی پیدا کند ( ص 249 ). سلطه طا لبان برکا بل نه سنت پیشین کشورداری را تداوم بخشید ونه سیمای تازه ای از شیوه ای حکمرا نی را به نما یش گذا شت. حضور طا لبان درکا بل فقط بیا نگر شکل ازقد رت نمای های است که دسته جا ت عشیره ای یا صحرا نورد به هنگام غلبه برتمدن برتر به اجراء می گذا رند. همه چیز کوروتجربی است ، هیچ فکر واند یشه ای به چشم نمی خورد ( ص 250 ). طا لبان دروا قع آخرین فریا د مقا ومت جا معه ای سنتی افغا نستان دربرا برظهور، گسترش ورواج دگر گو نی به معنای عام آن به شمارمی رود. طا لبان حکومت جا نشین به شمارمی رود ونه الگوی تازه از اسلام درزمینه ای کشورداری. نیروهای خارجی به وا قع توا نستند به ته کیسه ای وا پس ما نده ای سنتی جا معه ای افغا نستان دست بیندازند وهرآنچه که درآن است یا هست بیرون بکشند ( ص 254 ). نظام سنتی مشروعیت در اسا س مبتنی بود به نظام سلطنتی ، اسلام به تفسیر فقه حنفی وزعا مت قوم پشتون ( ص 260 ). این خصلت عام همه ای جنبش های است که با شعار جها نی به میدان می آیند. در مرحله نخست اند یشه های جها نی گرا یا نه غا لب است ودرمرحله ای بعدی به تفکرات ملی گرا یا نه ، آنچه با قی می ما ند یا ثا بت می ما ند همان آرمان های سیا سی واقتصادی وفرهنگی. این جنبش ها است که این ها هم به تد ریج دستخوش تغییرود گرگو نی می شوند ( ص 262 ). جا معه افغا نستان حتی درقرن بیستم براسا س اتحا د اقوام وقبا یل گو نا گون به وحد ت سراسری د ست می یا فت نه بر اسا س شهروندی. بنا بر این ، طبیعی می بود که حکومت مرکزی پا سداری ازتمام کشور را با استقرار نوعی مرکزیت استبدادی که به اقوام کشورقبو لا نده می شد، ممکن گردا ند ( ص 264 ). " کشور حا یل " نا پختگی ایران فرصت های برای پا کستان ومتحدا نش فرا هم آورده بود ، ایران بجای آنکه دولت ربا نی را حما یت کند ، مخا لفان این دولت را یاری می دا د ( ص 272 ). افغا نستان از نظر استعمارگران در طرح های استرا تژیک مقام ومنزلتی بین المللی یا فت که بتوا ند بازدارنده ای پیشرفت روسیه ای تزاری وسپس اتحاد شوروی به نیم قاره بشود. کشورحا یل کشوری است که موقعیت میا نه دارد وهیچ گاه به صورت یک کشورمتکی به خود نمی توا ند پا به صحنه ای جها نی بگذارد. قرار داد ها ود خا لت های کشورهای اروپای ، بویژه انگلیس در طول قرن هجد هم ونزدهم وحتی بیستم در امور افغا نستان حکا یت ازاین دارد که به افغا نستان نقش معین ومحدود وا گذار شده است واین کشور به همین سبب می با یست درچار چوب اند یشه ای کشورحا یل به حیا ت خود ادا مه بدهد وبه همین اعتبارسیا ست ها یش را تنظیم وتوسعه ای سیا سی وفرهنگی اش را طرا حی کند ( ص 281 ). جمهوری اسلامی در مد ت زمان طو لا نی در افغا نستان تمام توجه خود را معطوف به شیعیان کرده بود ، آن هم نه همه ای شیعیان بلکه گروهی از آنان ( ص 274 ). عده ای وارد امور افغا نستان شده بود ند که با ارزیا بی های نا درست شان مسئولان وحکومت را به بیرا هه می کشا ند ند وصد البته ازاین راه منا فعی هم برای خود د ست وپا می کرد ند ( صص 273-74 ). طرح طا لبان در اصل با توجه به اظهار خا نم بو تو و من جمله در شبکه تلویزیون بریتا نیا با مشارکت پا کستا نی ها ،انگلیس ها وامریکای ها وبا همیاری عربستان به اجراء در آمد ( ص 22 ). ایران در افغا نستان سیا ست های منسجم ودور نگرا نه ندا شته است. در مقطع انقلاب اسلامی سخن از همبستگی اسلامی می رفت وشماری از نیروهای جهادی افغا نستان به ایران می آمد ند. اما حتا درهمان هنگام برای انقلا بیان درایران فلسطینیان اهمیت بیشتری دا شتند تا افغا نستا نیان. ازاین هم که بگذریم ، در ذهن اسلام خوا هان ایرا نی ،شیعیان لبنان مهمترمی نمود ند ومی نما یند تا شیعیان افغا نستان. ازاین رو ، جهاد افغا نستان جا یگاه وا لای تاریخی خود را در ایران نیا فت. تجا وزعراق به ایران اجازه نداد که ایران سیا ست شرقی درستی بر گزیند. منظورم از سیا ست شرقی یعنی سیا ستی که به همسا یگان شرقی ایران دلبستگی همه جا نبه نشان دهد. درپا یان نوشته ای دکترپهلوان ، قا بل یا د آوری می دا نم که نوشته او را ازاثرگران ارجش به عنوان " افغا نستان عصرمجا هدان وبرآمد ن طا لبان " که ازآن درآغازبخش نخست مقا له یا د آورشدم گزینش کرده ام. اثری که به جنگ طا لبان علیه دولت اسلامی مجا هد ین واما رت نخست آن ها تعلق دارد. همچنان ، قا بل یا د آوری می دا نم که ، دکترپهلوان طا لبان را زا ده ی فرهنگ عشیره ی - قبیلگی افغان ها معرفی کرده است که با او صد درصد موا فقم واین مطلب را به آن می افزا یم که طا لبان همزمان با عشیره ی - قبا یلی بودن ، شا خه ی ریشو- تروریست ارتش منا فق وتروریسم کار پا کستان نیزمی با شد. ارتش تروریسم کارپا کستان هم بد و علت یا انگیزه طا لبان را ایجا د کرد: نخست ، دولت اسلامی مجا هد ین ازآن اطا عت نکرد ؛ د وم ، ارتش پا کستان طا لبان را ازافغان های قبا یلی- بی فرهنگ د و طرف مرزد یورند سا خت وخوا ست که با مسلط کردن آن ها بر افغا نستان ، موضع خود را در برا برهند درکشمیر تقویت کند. وارونه ای خوا ست فرصت طلبا نه- منا فقا نه ای پا کستان ، مودی نخست وزیر هند که یکی از هند و های متعصب ودراصل یک طا لب هند ومی با شد ، هند وهای زیا دی را از د یگربخش های هند به کشمیر انتقا ل ومسلمان ها را به یک اقلیت تبد یل کرد. به اقلیت تبد یل کردن مسلمان ها درکشمیر، در اصل جمع کردن گلیم کشمیرخوا هی پا کستان می با شد. ازآن هم مسخره تراینکه ، مصروفیت بلند مد ت پا کستان در طا لبان کاریی تروریستی- تباه کا را نه - زن ستیزا نه درافغا نستان ، فرصت منا سب به مودی داد تا به شمارهند وها درکشمیر بیفزا ید و مسلمان ها را به یک اقلیت تبد یل کند! وخود داری کشورهای منطقه وجهان از برسمیت شنا ختن اما رت زن ستیز- حقوق بشرگریز طا لبان هم ضربه کمرشکن به پا کستان می با شد. بنا برآن ، به نفع پا کستان ، می دا نم که کار خا نه ی تروریسم کاریی طا لبا نی خود در افغا نستان را بسته کند. درغیرآن ، به نفرت ازخود در افغا نستان وجهان می افزاید!